Η Φινλανδία είναι ο αποδέκτης του φετινού Βραβείου Οδικής Ασφάλειας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών(ETSC) , ενεργό Μέλος του οποίου αποτελεί το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς», για την εξαιρετική της πρόοδο στην Οδική Ασφάλεια.

Η χώρα μείωσε τους θανάτους από τροχαία συμβάντα κατά 29% στη διάρκεια της δεκαετίας έως το 2023, ενώ η μέση μείωση στην ΕΕ ήταν μόλις 16%.

Η διάκριση, γνωστή ως Δείκτης Οδικής Ασφάλειας (PIN), αναγνωρίζει την πρόοδο της Φινλανδίας στην Οδική Ασφάλεια και αποτελεί απόδειξη των μακροπρόθεσμων στόχων και της συνολικής στρατηγικής της χώρας για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας όλων των χρηστών του δρόμου.

Ο Antonio Avenoso, εκτελεστικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών δήλωσε:

«Στη Φινλανδία λένε «vahinko ei tule kello kaulassa» που σε ελεύθερη απόδοση μεταφράζεται ως «τα ατυχήματα δεν έρχονται με ένα κουδούνι στον λαιμό τους».  Αυτό εξηγεί γιατί οι Φινλανδοί υιοθετούν μια τόσο ολοκληρωμένη και στρατηγική προσέγγιση που επιδιώκει να καλύψει πολλές διαφορετικές πτυχές των κινδύνων του οδικού δικτύου. Οι προσπάθειες όμως δεν σταματούν αφότου συμβεί η τροχαία σύγκρουση×. Η Φινλανδία είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που διερευνά σε βάθος κάθε θανατηφόρα σύγκρουση. Συγχαίρουμε τη Φινλανδία για την πρόοδό της τα τελευταία δέκα χρόνια και ελπίζουμε ότι το βραβείο θα αποτελέσει πηγή έμπνευσης, ώστε να διπλασιάσει τις προσπάθειές της για την επίτευξη των μελλοντικών φιλόδοξων στόχων της».

Η πρόοδος της ΕΕ στον περιορισμό των θανάτων από τροχαίες συγκρούσεις παρέμεινε στάσιμη το 2023

 Η ανακοίνωση συμπίπτει με τη νέα ανάλυση που δημοσιεύθηκε σήμερα από το ETSC, η οποία δείχνει ότι υπήρχαν 20.418 θάνατοι στους δρόμους της ΕΕ πέρυσι. Αυτό καταδεικνύει μείωση μόλις 1% σε σύγκριση με το 2022, σημειώνοντας πολλή μικρότερη πτώση από την ετήσια μείωση 6,1% που απαιτείται για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μείωση 50% έως το 2030.

Μετά τις Ευρωπαϊκές εκλογές την περασμένη εβδομάδα, το ETSC ζητά την ίδρυση μιας Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Οδικής Ασφάλειας, με συγκεκριμένες αρμοδιότητες, όπως τη διαχείριση της διάθεσης αυτόνομων οχημάτων και τη διενέργεια ερευνών σε τροχαία συμβάντα. Ενώ για τους υπόλοιπους από τους βασικούς τρόπους μεταφοράς στην Ευρώπη (αεροπορικώς, δια θαλάσσης και σιδηροδρομικώς) υπάρχουν ειδικές υπηρεσίες της ΕΕ αρμόδιες για την ασφάλεια, δεν υπάρχει αντίστοιχη υπηρεσία για τις οδικές μεταφορές.

Το ETSC προτρέπει επίσης την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ξεκινήσει τις εργασίες για  αναθεώρηση των κανονισμών ασφαλείας των οχημάτων ώστε να συμπεριληφθούν οι ταχέως εξελισσόμενες τεχνολογίες για την ασφάλεια και να προωθηθούν οι περιοδικοί τεχνικοί έλεγχοι των οχημάτων για να διασφαλιστεί ότι αυτές οι τεχνολογίες λειτουργούν σωστά καθ’ όλη τη  διάρκεια ζωής του οχήματος.

Σχολιάζοντας την επόμενη πενταετή θητεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής, ο κύριος Avenoso σχολίασε:

«Η Οδική Ασφάλεια πρέπει να είναι για ακόμα μια φορά προτεραιότητα. 100.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στους δρόμους της ΕΕ τα τελευταία πέντε χρόνια, και άλλοι 100.000 θα χάσουν τη ζωή τους στα επόμενα πέντε αν τίποτα δεν αλλάξει. Οι νεοεκλεγέντες ευρωβουλευτές και οι διορισμένοι επίτροποι πρέπει να πιάσουν αμέσως δουλειά».

Οδική Ασφάλεια στη Φινλανδία

 Η τρέχουσα στρατηγική της Φινλανδίας σχετικά με την ασφαλή κυκλοφορία ορίζεται από το Vision Zero, κανένας νεκρός ή σοβαρά τραυματίας στον δρόμο, ανεξάρτητα από τον τρόπο μετακίνησης, με χρονικό ορίζοντα το 2050.

Από το 2000, η ​​Φινλανδία έχει εφαρμόσει αρκετά σημαντικά μέτρα για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν χαμηλότερα όρια ταχύτητας στις περισσότερες αστικές περιοχές, την κατασκευή πεζόδρομων και ποδηλατοδρόμων, την κατασκευή 400 χλμ αυτοκινητοδρόμων, την εγκατάσταση αυτόματων καμερών ελέγχου ταχύτητας σε σχεδόν 3.000 χλμ. κύριων δρόμων.

Η Εθνική Στρατηγική Οδικής Ασφάλειας για το 2022–2026 της Φινλανδίας στοχεύει στη βελτίωση των κυκλοφοριακών δεξιοτήτων διαφορετικών χρηστών του δρόμου και διαφορετικών ηλικιακών ομάδων. Η στρατηγική περιλαμβάνει δύο δείκτες που στοχεύουν στην Οδική Ασφάλεια των παιδιών: το ποσοστό των σχολείων που έχουν κυκλοφοριακή αγωγή ως μέρος του σχολικού προγράμματος× και τον αριθμό των συγκρούσεων με εμπλοκή παιδιού ή νεαρού ατόμου.

Η Εθνική Στρατηγική για την Ψυχική Υγεία και το Πρόγραμμα για την Πρόληψη των Αυτοκτονιών 2020–2030 της Φινλανδίας θα συμβάλλουν στη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας των χρηστών του δρόμου, όλων των ηλικιών, καθώς στη Φινλανδία δίνεται προτεραιότητα στην ψυχική υγεία. Η ψυχική υγεία είναι ένα ακόμα στοιχείο που συνδέεται στενά με την Οδική Ασφάλεια. Η Φινλανδία είναι η μία από τις μόνο δύο χώρες της ΕΕ που συμπεριλαμβάνει τις αυτοκτονίες στο δρόμο στα στατιστικά στοιχεία των θανάτων από τροχαία (η άλλη είναι η Εσθονία). Συνεπώς, τα Φινλανδικά στατιστικά στοιχεία που αφορούν θανάτους στο δρόμο είναι υψηλότερα από ό,τι θα ήταν εάν αυτοί οι θάνατοι αποκλείονταν των στατιστικών όπως σε άλλες χώρες.

Η Φινλανδία αναφέρει ποσοστά χρήσης κράνους σε μοτοσικλέτες και μοτοποδήλατα μεταξύ 99-100%. Η αστυνομία επιτρέπεται να κάνει απροειδοποίητα αλκοτέστ και έλεγχο κατανάλωσης ναρκωτικών στους οδηγούς.

Η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, κατά δήλωση των οδηγών, είναι πολύ χαμηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ και η οδήγηση γενικά υπό την επήρεια αλκοόλ έχει πολύ χαμηλό ποσοστό αποδοχής. Στη Φινλανδία, σε όλα τα σχολικά λεωφορεία και τα σχολικά ταξί πρέπει να τοποθετούνται ειδικές συσκευές παρεμπόδισης οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ (Alcohol interlocks). Οι συσκευές είναι επίσης εγκατεστημένες στα οχήματα των παραβατών που οδηγούσαν υπό την επήρεια αλκοόλ ως μέρος ενός προγράμματος επανένταξης μακράς διάρκειας που χρησιμοποιείται ως εναλλακτική λύση στην απαγόρευση οδήγησης.