Τη διάσωση, διατήρηση και ανάδειξη του συγκροτήματος ΦΙΞ ως σημαντικού μνημείου βιομηχανικής κληρονομιάς και ως κοιτίδας πολιτισμού και όχι τη μετατροπή του σε άλλο ένα εμπορικό κέντρο υποστηρίζει η «Οικολογία – Αλληλεγγύη».

Η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου Θεσσαλονίκης στη συνεδρίαση της 22-11-2022 αποφάσισε να εξασφαλιστούν οι προϋποθέσεις για την εμπορική αξιοποίηση του πρώην εργοστασίου ΦΙΞ, συνολικής έκτασης περίπου 25 στρεμμάτων. Αυτό ζητούσαν οι ιδιώτες -ιδιοκτήτες του ακινήτου.

Η απόφαση αφορά την τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου, έτσι ώστε αφενός να αποκατασταθούν κάποιες ρυμοτομικές ασάφειες (κατάργηση θεσμοθετημένων οικοδομικών γραμμών που ρυμοτομούν διατηρητέα κτίσματα, θεσμοθέτηση κόκκινης γραμμής στο περίγραμμα όλων των διατηρητέων κτιρίων για την προστασία τους) και αφετέρου να εγκριθεί η προσθήκη τριών νέων κτιρίων. Οι ιδιοκτήτες του ακινήτου έχουν ήδη υλοποιήσει προμελέτη διατήρησης και ανάδειξης του χαρακτηρισμένου ως μνημείου Βιομηχανικού Συγκροτήματος ΦΙΞ και τη δημιουργία συγκροτήματος γραφείων, η οποία έχει εγκριθεί από τη Δ/νση Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.

Πρόκειται για την ιστορία της πόλης. Τα πρώτα κτίρια του βιομηχανικού συγκροτήματος άρχισαν να ανεγείρονται το 1882 και με διάφορες προσθήκες νέων τμημάτων το εργοστάσιο λειτουργούσε αδιάλειπτα για 100 χρόνια περίπου, μέχρι το 1983. Έκτοτε, το συγκρότημα εγκαταλείφθηκε στην καταστροφή, λόγω πλήρους έλλειψης συντήρησης καθώς και βανδαλισμών και αυθαίρετων επεμβάσεων κατά το διάστημα λειτουργίας τμήματος των κτιρίων ως χώρου διασκέδασης (1995-2002).

Ήδη από το 1989, όμως, με απόφαση νομάρχη, τμήμα του οικοπέδου είχε χαρακτηριστεί ως χώρος πολιτιστικού κέντρου ενώ το 1994 το βιομηχανικό συγκρότημα χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο Μνημείο. Ακολούθησαν αντιφατικές κυβερνητικές αποφάσεις, με αποχαρακτηρισμό κτιρίων του συγκροτήματος ως διατηρητέων, που όμως ακυρώθηκε από το ΣτΕ. Υπήρξε επαναχαρακτηρισμός καθώς και μια απόφαση αναγκαστικής απαλλοτρίωσης του συγκροτήματος το 2007, η οποία όμως ανακλήθηκε το 2011.

«Η πόλη δεν έχει ανάγκη από ένα ακόμη μεγάλο εμπορικό κέντρο. Είναι πολύτιμη η διατήρηση των λιγοστών ελεύθερων χώρων στην πόλη και ειδικά στη δυτική Θεσσαλονίκη, όπου το ποσοστό πρασίνου ανά κάτοικο είναι εξαιρετικά χαμηλό», δηλώνει ο δημοτικός σύμβουλος της κίνησης «Οικολογία-Αλληλεγγύη», Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Ο χώρος του πρώην βιομηχανικού συγκροτήματος θα πρέπει να μετατραπεί σε μία σύγχρονη κοιτίδα πολιτισμού, με παράλληλη δημιουργία χώρων πρασίνου υψηλής αισθητικής για δημόσια χρήση και με έμφαση στην αειφόρο διαχείριση, δίνοντας ζωή σε ένα τμήμα της πόλης που σήμερα παραμένει υποβαθμισμένο».

Υπόψη ότι με την τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου, η χρήση Πολιτιστικού Κέντρου που είχε θεσμοθετηθεί με την υπ’ αριθ. ΔΠ/Πμ/2/2/12-10-1989 Απόφαση της τότε Νομάρχη Θεσσαλονίκης (Α. Ξηροτύρη) καταργείται και καθορίζεται το πλέον ευέλικτο πλαίσιο χρήσης γης για αστικές περιοχές που είναι οι χρήσεις γης Πολεοδομικού Κέντρου – Κεντρικών Λειτουργιών σε εναρμόνιση και με τις προβλέψεις του υπό αναθεώρηση ΓΠΣ του Δήμου Θεσσαλονίκης. Οι χρήσεις αυτές περιλαμβάνουν χώρους γραφείων, εμπορικές χρήσεις, κατοικία, πολιτιστικές χρήσεις, συνεδριακά κέντρα, ξενοδοχεία, καθώς και επαγγελματικά εργαστήρια χαμηλής όχλησης. Επιπλέον, η δόμηση του χώρου θα γίνει με συντελεστή 2,4 και ποσοστό κάλυψης 60% ενώ κατά παρέκκλιση το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος για τα 2 από τα 3 νέα κτίρια που θα κατασκευαστούν, θα ανέρχεται σε 32 μ. Τα διατηρητέα κτίρια εντός του οικοπέδου καταλαμβάνουν σήμερα περίπου το 30% της συνολικής έκτασης.

Η δημοτική παράταξη «Οικολογία – Αλληλεγγύη», αντί για την εγκατάλειψη του χώρου στην ιδιωτική πρωτοβουλία, προτείνει την ανάπτυξη ενός σεναρίου διαχείρισης του ιστορικού βιομηχανικού συγκροτήματος με διαδικασίες συμμετοχικού σχεδιασμού από τους φορείς και τους ενεργούς πολίτες της πόλης, που θα αποτελέσει τη βάση πάνω στην οποία θα καταστρωθεί ένα πιθανό σχέδιο διεκδίκησης και απαλλοτρίωσης του βιομηχανικού χώρου.