“Η επονείδιστη συρρίκνωση”
Του Γιώργου Κακλίκη, πρέσβη επί τιμή, ειδικού συμβούλου του ΕΛΙΑΜΕΠ:
Οι πολιτικές κινήσεις της Αγκυρας άστοχα μάλλον χαρακτηρίζονται αναθεωρητικές. Αναθεωρητικός σταθμός στην τουρκική εξωτερική πολιτική υπήρξε το 1974 όταν ο Μπουλέντ Ετσεβίτ εκμεταλλεύθηκε την ευκαιρία για υλοποίηση σχεδιασμών που οδηγούσαν την αρχή της εξόδου της Τουρκίας από τα σύνορα που της είχε ορίσει η Συνθήκη της Λωζάννης. Μια δεκαετία πριν είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για την Κύπρο, δημιουργώντας η ίδια την αφορμή με την εμπρηστική προβοκάτσια κατά της θεωρούμενης κατοικίας του Κεμάλ στη Θεσσαλονίκη. Κατάληξη, η «νύχτα των κρυστάλλων» των Ρωμιών της Κωνσταντινούπολης (Σεπτέμβριος 1955) που αποτέλεσε την πρώτη σημαντική μεταπολεμική απόπειρα εκφοβισμού και ξεριζωμού της ελληνικής ομογένειας από την Τουρκία. Δεύτερο προσχεδιασμένο βήμα στις εστίες των ελληνορθόδοξων της Τουρκίας έγινε το 1964 όταν – με αφετηρία το Κυπριακό – η Άγκυρα, καταργώντας την υπογεγραμμένη το 1930 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Μουσταφά Κεμάλ «Σύμβαση περί Εγκαταστάσεως, Εμπορίου και Ναυτιλίας», προχώρησε στις απελάσεις των εγκατεστημένων στην Τουρκία ελλήνων υπηκόων. Και, εγκαταλείποντας τις εστίες τους, οι Ελληνες της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου ακολουθήθηκαν από δεκάδες χιλιάδες ρωμιών με τουρκική υπηκοότητα. Τους έδιωξε ο φόβος της επανάληψης των δεινών που τους είχε επιφυλάξει το τουρκικό κράτος στην περίοδο του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Όπως τα τάγματα εργασίας, τα μυστικά διατάγματα με βάση τα οποία χάνονταν ιδιοκτησίες και ο εξοντωτικός φόρος περιουσίας.
Η ελληνική μειονότητα στην Τουρκία μετράει πια λιγότερους από 5.000 Ρωμιούς. Παρόμοια αντιμετώπιση των μουσουλμάνων της Θράκης ουδέποτε υπήρξε. Αν, σε άλλες εποχές, σημειώθηκαν κάποιες διοικητικές αδικίες, η Αθήνα εγκαινίασε το 1991 την πολιτική ισονομίας και ισοπολιτείας έναντι των μουσουλμάνων ελλήνων πολιτών. Που, σε αντίθεση με την ελληνορθόδοξη μειονότητα, δεν παρουσίασαν σημεία συρρίκνωσης ξεπερνώντας κατά πολύ σήμερα τις 100.000 ψυχές. Τη μειονότητα αυτή επιδιώκει να εκμεταλλευτεί ξανά η Άγκυρα εστιάζοντας κακόπιστα στο μέρος και όχι στο όλον προκειμένου να αμαυρώσει την Ελλάδα. Μια Ελλάδα που απέχει έτη φωτός από την Τουρκία του Ερντογάν που και τους «αντιφρονούντες» εξευτελίζει με μαζικές διώξεις και τους Τουρκοκύπριους ποδηγετεί βάναυσα. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα ζόφου, ο πρόεδρος της Τουρκίας, άλλοτε πιέζοντας τους αρχηγούς των διαφόρων θρησκειών στη χώρα του να μιλούν για «ελευθερίες» και «ακώλυτη άσκηση λατρείας» και άλλοτε προσκαλώντας τους στο «Ιφτάρ» μαζί του, πιστεύει πως δημιουργεί θετική εικόνα για τη χώρα του. Δύσκολα όμως πείθει.
Με το κεφάλαιο «Τουρκία» να προβληματίζει τη Δύση, πολλοί αναλυτές παρατηρούν πως οι οψέποτε διάδοχοι του τούρκου προέδρου και στις επεκτατικές του υποθήκες θα μείνουν προσηλωμένοι και ένα διαφοροποιημένο δυτικοφανές προσωπείο θα παρουσιάσουν στην Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες. Βέβαιοι πως θα ερεθίσουν τα αντανακλαστικά ασφάλειας της Δύσης που πιστεύει ακόμα στη χρησιμότητα του τουρκικού οικοπέδου και της τουρκικής αγοράς. Η ουσία όμως δεν έγκειται στη χρησιμότητα αλλά στη φερεγγυότητα της Αγκυρας που φάνηκε ανύπαρκτη με τη σύμπλευση όλης σχεδόν της αντιπολίτευσης με τους επεκτατικούς σχεδιασμούς Ερντογάν. Μια σύμπλευση που κλόνισε την εικόνα της φιλοδυτικής Τουρκίας αλλά και την ελπίδα πως η ευρωπαϊκή προοπτική θα της άνοιγε δρόμους για εγκατάλειψη της πολιτικής της καταδυνάστευσης των μειονοτήτων, των απειλών πολέμου και για ένα κόσμο ειρηνικής συνύπαρξης.
Το άρθρο του κου Κακλίκη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ σήμερα 10 Μαΐου
Η αναδημοσίευσή του φέρει τη συναίνεση του συγγραφέα του