To baby booming που δεν έγινε
Πτώση γεννήσεων λόγω πανδημίας :
Πολλοί όταν ακούν τη φράση baby boom, θεωρούν πως είναι μόνο η ξαφνική άνοδος των γεννήσεων. Ωστόσο, η φράση “Μπέιμπι μπούμερ” καλύπτει τη δημογραφική ομάδα η οποία ακολουθεί την “Ήσυχη Γενιά” και προηγείται της “Γενιάς Χ”. Η γενιά των μπέιμπι μπούμερ ορίζεται συνήθως ως τα άτομα που έχουν γεννηθεί ανάμεσα στο 1946 και το 1962. Αν και ο συγκεκριμένος όρος δεν ειναι καθολικός καθώς σχετίζεται κυρίως με την αμερικανική και ευρωπαϊκή ήπειρο. Τα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης ομάδας είναι πως ήταν πλουσιότεροι, πιο ενεργοί και πιο γυμνασμένοι από οποιαδήποτε προηγούμενη γενιά.
Ωστόσο, το baby booming ειναι η δημογραφική αύξηση του πληθυσμού μέσα από τη γέννηση παιδιών. Αν και υπήρχε η πεποίθηση πως η πανδημία και ο συνεπακόλουθος εγκλεισμός θα δημιουργούσε δημογραφική αύξηση, κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ.
Βάσει των στοιχείων που προκύπτουν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, το 2019 έκλεισε με 83.763 γεννήσεις, αριθμός μειωμένος κατά μερικές χιλιάδες από το ακριβώς προηγούμενο έτος, ενώ το 2020 τα νούμερα πέφτουν ακόμη περισσότερο. Ο αριθμός των γεννήσεων για το 2020 προκύπτει από τις αιτήσεις που πρέπει να υποβληθούν από τις μητέρες για το επίδομα γέννησης. Συνολικά λοιπόν υποβλήθηκαν 66.965 αιτήσεις.
Αξίζει να αναφερθεί το εξής: μέχρι 31-3-2020 είχαν υποβληθεί 7.203 αιτήσεις για το επίδομα που αφορούσαν τους μήνες Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο, ενώ τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2021 υποβλήθηκαν 11.832 αιτήσεις , αριθμός που μοιάζει αυξημένος από τον αντίστοιχο περσινό αλλά στην πραγματικότητα εμπεριέχει γεννήσεις πέντε μηνών (Οκτώβριος – Νοέμβριος – Δεκέμβριος – Ιανουάριος – Φεβρουάριος) καθώς υπάρχει χρονικό περιθώριο τριμήνου από τον τοκετό για την αίτηση.
Ελλάδα
Υπέρ του συμπεράσματος ότι απέχουμε από το φαινόμενο baby boom στην Ελλάδα συνηγορούν και τα στατιστικά στοιχεία μεγάλων μαιευτηρίων. Για το χρονικό διάστημα, Νοέμβριος 2020 – Φεβρουάριος 2021, δεν σημειώθηκε αυξητική τάση γεννήσεων, ενώ μια ανεπαίσθητη αύξηση στις γεννήσεις κατά τους πρώτους δύο μήνες του 2021.
Οι ειδικοί αναφέρουν πως το πρώτο λοκντάουν δεν έφερε μωρά γιατί επικράτησε ο φόβος, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η ψυχολογία που βοηθά τις γεννήσεις. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για το δεύτερο λοκντάουν και μετά που ο κόσμος έχει πλέον ξεπεράσει το πρώτο σοκ.
Η ψυχολόγος Βασιλική Οσάνα τεκμηριώνει βάσει της αναπτυξιακής ψυχολογίας γιατί ελπίζει πως θα υπάρξει άνοδος των γεννήσεων. “Στην προσπάθειά μας να δημιουργήσουμε εμείς την ελπίδα και τη θέληση για ζωή, πολύ περισσότεροι άνθρωποι θα κάνουν παιδιά. Όπως τότε στον πόλεμο που γεννούσαν όχι γιατί οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές, αλλά γιατί είχαν ανάγκη να συνεχιστεί η ζωή και η ελπίδα, οπότε τη δημιουργούσαν μόνοι τους, έτσι και τώρα, θα είναι μια υποσυνείδητη αντίδραση στην καταπίεση και την κρίση που είναι πια μόνιμη κατάσταση.” Τέλος υποστηρίζει πως η μη προσπάθεια τεκνοποίησης είναι μια φυσιολογική αντίδραση. Μετά το τέλος του ’21 θα υπάρχει ελπίδα.
Κόσμος
Και σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχει αντίστοιχος προβληματισμός, ενδεικτικά τον Ιανουάριο του 2021, όταν θα έπρεπε να είχαν γεννηθεί τα πρώτα «παιδιά της καραντίνας», οι γεννήσεις στη Γαλλία ήταν 13,5% λιγότερες από την περσινή χρονιά ενώ για τους 10 πρώτους μήνες του 2020 η μέση μηνιαία πτώση σε σχέση με το 2019 ήταν 1,7%. Πτώση καταγράφεται ακόμη και στην Ουγγαρία, μία από τις λίγες χώρες της Ευρώπης με άνοδο του αριθμού των γεννήσεων πριν από την πανδημία λόγω μιας επιθετικής πολιτικής από την κυβέρνηση Όρμπαν. Αξίζει να αναφερθεί πως ο Ούγγρος πρωθυπουργός προκειμένου να καταπολεμήσει το δημογραφικό πρόβλημα στη χώρα με την κάθετη πρώτη γεννήσεων τα προηγούμενα χρόνια, προωθεί την πολίτικη γονιμότητας, η οποία είναι στρατηγικής σημασίας για την πολιτική της χώρας.
Το Ινστιτούτο Brookings εκτίμησε τον Δεκέμβριο ότι, λόγω της πανδημίας, θα γεννηθούν το 2021 στις ΗΠΑ περίπου 300.000 παιδιά λιγότερα σε σχέση με πέρυσι. Η εκτίμηση βασίζεται σε στατιστικά που δείχνουν ότι κάθε αύξηση της ανεργίας κατά 1% μειώνει τον αριθμό γεννήσεων επίσης κατά 1%. Πρόβλημα υπάρχει και στην Ιταλία που είχε πέρυσι πάνω από 50.000 θανάτους από τον Covid-19. Για το πρώτο δεκάμηνο του 2020 η πτώση των γεννήσεων ήταν κατά μέσο όρο 3,3%.