Θεραπεία με εικονικά σκευάσματα
Του Γιώργου Κακλίκη:
Η ισπανική πρωτοβουλία για εφησυχασμό της Άγκυρας μετά τις τόσες δυτικές αντιδράσεις στις επιλογές της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής χαρακτηρίστηκε από αναλυτές ως κακή απομίμηση της ελληνογαλλικής συμφωνίας προμήθειας αμυντικού υλικού. Η Ισπανία, όπως εξάλλου και η Γερμανία, κινείται έναντι της Τουρκίας με γνώμονα το οικονομικό και ίσως το γεωπολιτικό όφελος, χωρίς να προτάσσει εκείνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που, μακροπρόθεσμα, θα πρόσφερε πολλά από πολιτική και οικονομική άποψη στην τελευταία και στον περίγυρό της. Σε αντίθεση με τη Γαλλία που κινείται μεν ωφελιμιστικά αλλά και με έκδηλο ευρωπαϊκό όραμα ενισχύοντας την ιδέα της αυτόνομης ευρωπαϊκής ασφάλειας.
Μετά τις big business στην Άγκυρα, ο ισπανός υπουργός Εξωτερικών έρχεται στην Αθήνα ακολουθώντας το παράδειγμα πολιτικών προσωπικοτήτων των ΗΠΑ που έσπευσαν να θεραπεύσουν το κακό που προκάλεσε στις γαλλοαμερικανικές σχέσεις η συμφωνία AUKUS. Εκεί όμως υπάρχει έντονη σχέση αλληλεξάρτησης και ανάγκης. Και όσο κι αν ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ισπανία υπάρχει επίσης το στοιχείο αυτό, συγκρίσεις δεν είναι εύκολο να γίνουν. Η έλευση στην Αθήνα του ισπανού υπουργού, αν και διακοσμημένη με «όρκους πίστεως» σε ό,τι θα ανέμενε κανείς από ένα πραγματικό ευρωπαίο εταίρο, έρχεται να θυμίσει πρόχειρες απόπειρες θεραπείας με εικονικά σκευάσματα. Αντί ο ξένος επισκέπτης να αναλωθεί σε μεγαλοστομίες υπολογίζοντας στη «μεσογειακή ανοχή», σκόπιμο είναι να προσέλθει με επιχειρήματα που θα δικαιολογήσουν τα κίνητρα της χώρας του να μην ακολουθήσει την κοινή θέση 2008 / 944 των κρατών-μελών της ΕΕ «περί μη εξαγωγής στρατιωτικών εξοπλισμών και τεχνολογίας ικανών να χρησιμοποιηθούν για ενέργειες επιθετικές αλλά και για περιφερειακή αποσταθεροποίηση». Χωρίς, μάλιστα, να αφήσει από το οπτικό του πεδίο όλες εκείνες τις ενέργειες της Τουρκίας που έχουν οδηγήσει τη Δύση να τη θεωρεί, θεωρητικά τουλάχιστον, αποσυνάγωγη.
Όσα συμβαίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί να φαίνονται μακρινά στην Ισπανία. Όμως, η πολύ πρόσφατη ιστορία έχει δείξει πως τέτοια μακρινά γεγονότα εύκολα μπορούν να μετατραπούν σε προβλήματα σε άλλες άκρες της Ευρώπης. Ας μη ξεχνάμε τι αντιμετώπισε πριν από χρόνια στα σύνορα της η Ελλάδα και πως χώρες της ΕΕ απόμακρες τότε από τα γεγονότα των ελληνοτουρκικών συνόρων σήμερα αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα από πρόσφυγες και μετανάστες που προωθούνται με «αεροπορικές καραβιές» από εκεί που δεν το περίμεναν.
Η επίσκεψη του ισπανού επισήμου, αν έχει όντως στόχο την επούλωση του τραύματος που άνοιξε η ομοβροντία υπογραφών πολλών υπουργών του κ. Σάντσεθ στην Άγκυρα, θα πρέπει να έχει ως παράλληλο σκοπό τη διαμόρφωση νέων εντυπώσεων στην Αθήνα, όπου, σήμερα πια, πλανάται η εικόνα μιας Ισπανίας που προσεγγίζει στενόκαρδα την Ανατολική Μεσόγειο αποσκοπώντας μόνο σε ποικίλα δικά της οφέλη. Και μάλιστα χωρίς να βλέπει μακριά και να υπολογίζει σοβαρά το ευρωπαϊκό συμφέρον.
Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή, ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ