Έγκριση ή μη αιτήματος […] για χορήγηση άδειας ανάπτυξης τραπεζοκαθισμάτων στον υπαίθριο χώρο καταστήματος επί της οδού Σοφούλη 64Α σε ιδιόκτητο οικοπεδικό τμήμα εντός των ορίων του αρχαιολογικού χώρου του Κόλπου της Θεσσαλονίκης (Κελλάριος Όρμος). Αλλιώς… η υπόθεση που εδώ και χρόνια αποτελεί το μήλο της έριδας εμπλέκοντας δεκάδες πολίτες που κατοικούν στην περιοχή. Η υπόθεση φέρει τον αριθμό 19 στην Ημερήσια Διάταξη Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και αναμένεται να συζητηθεί, αν φυσικά το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες, την Τρίτη 25 Ιανουαρίου.

Τι αφορά όμως η υπόθεση; Πρόκειται για το τελευταίο κεφάλαιο ενός θέματος που έχει απασχολήσει καταρχάς τους κατοίκους της περιοχής, έχει απασχολήσει τις υπεύθυνες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού,  έχει απασχολήσει καθηγητές Πανεπιστημίου οι οποίοι ως ανεξάρτητες φωνές έχουν γνωμοδοτήσει σχετικά με τη συνταγματικότητα και τη νομιμότητα της ανάπτυξης τραπεζοκαθισμάτων στον συγκεκριμένο χώρο, έχει απασχολήσει ιστορικούς, έχει απασχολήσει και τους νομοθέτες στη Βουλή των Ελλήνων. Και γιατί;

Ο Όρμος Κελλαρίου

Ο συγκεκριμένος χώρος έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός καθώς αποτελεί τμήμα του Όρμου του Κελλαρίου. Πρόκειται συγκεκριμένα για τον χώρο που εκτείνεται από το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και φτάνει έως το Παλατάκι. Είναι ένας φυσικός θαλάσσιος όρμος με αμμουδιά άμεσα προσβάσιμος στους κατοίκους σε μια περιοχή που έχει χαρακτηριστεί εκτός από αρχαιολογικός χώρος και «ιδιαίτερου φυσικού κάλους» με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας ήδη από το 1993.

Η ιστορικότητα του συγκεκριμένου σημείου έγκειται στο ότι το Καραμπουρνάκι βρισκόταν το πρώτο και πιο σημαντικό πόλισμα του μυχού του Θερμαϊκού Κόλπου, η αρχαία Θέρμη 7^ος π.Χ. αιώνας, με το μεγάλο λιμάνι της στην παρακείμενη παραλία του (είναι βυθισμένο μπροστά από το Κυβερνείο. Όλος ο όρμος στο Καραμπουρνάκι ταυτίζεται με τον βυζαντινό λιμένα “ΚΕΛΛΑΡΙΟΝ”, ο οποίος οριζόταν από την παραλία και ένα τεχνητό υποθαλάσσιο φράγμα, που σώζεται ακέραιο ως τις μέρες μας αντίστοιχου μήκους 2 χλμ. για την προστασία των ελλιμενισμένων σκαφών της εποχής. Ο ιστορικός αυτός χαρακτήρας της παραλίας παραμένει άγνωστος και πρέπει να αναδειχθεί γιατί αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της ευρύτερης Θεσσαλονίκης. Για τη διαφύλαξη της ιστορικής και αρχαιολογικής μορφής του ορμίσκου, όπως αναφέρεται, κηρύχτηκε ως αρχαιολογικός χώρος αλλά και ως αδόμητος με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού στις 17 Μαΐου 1989, ΦΕΚ 384/25.5.89, όπως έγραψε και στο diontv.gr o Γιώργος Λεκάκης. Έπαιξε δε σημαντικό ρόλο και στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ως τόπος εγκατάστασης των συμμαχικών στρατιωτικών δυνάμεων.

Αξίζει να σημειωθεί πως έχουν εκδοθεί αρκετές αποφάσεις και γνωμοδοτήσεις και των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού αλλά και καθηγητών σύμφωνα με τις οποίες απαγορεύεται η ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων καθώς ο χώρος βρίσκεται εντός κηρυγμένου ως αρχαιολογικού χώρου και μια τέτοια εξέλιξη θα υποβάθμιζε και θα αποτελούσε αλλοίωση της αισθητικής φυσιογνωμίας του Κελλαρίου όρμου και ως «αρχαιολογικού χώρου» και ως «ιστορικού τόπου» και ως «περιοχής ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους». Ενώ παράλληλα θα προκαλούσε άμεση υλική και αισθητική βλάβη στον αρχαιολογικό χώρο αλλά και έμμεση βλάβη του ίδιου του προστατευόμενου ενάλιου μνημείου με την πλήρη αλλοίωση και απαξίωση της ιστορικής και αρχαιολογικής σημασίας της περιοχής.

Δήμητρα Μακρή