Στο ύψος των ευθυνών του
Του Γιώργου Κακλίκη, πρέσβη επί τιμή:
Σε λίγο καιρό η Ατλαντική Συμμαχία θα έχει νέα ηγεσία. Ο Γενς Στόλτενμπεργκ αποχωρεί για μια νέα πλέον σταδιοδρομία στον τραπεζικό τομέα εγκαταλείποντας τη διεθνή του παρουσία ως γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ μετά τη λήξη της θητείας του ως πρωθυπουργού της Νορβηγίας. Η παρουσία του υπήρξε «ευδόκιμη» όπως θα άρμοζε να χαρακτηριστεί η παροχή υπηρεσιών ενός διεθνούς υπαλλήλου σε έναν διεθνή οργανισμό. Και αυτό διότι, παρά την προηγούμενη πολιτική διακυβέρνηση της χώρας του, ο κ. Στόλτενμπεργκ υπηρέτησε τον πολιτικό-αμυντικό αυτόν διεθνή οργανισμό με άκρως τυπικό και υπαλληλικό πνεύμα αφήνοντας απορίες για την προβολή της εικόνας ενός φερέφωνου που απήγγειλε ανακοινώσεις αδυνατώντας να εμφανιστεί ως πολιτική προσωπικότητα διεθνούς πολιτικού διαμετρήματος. Και σήμερα ακόμα υπάρχουν αμφιβολίες για το κατά πόσον θα χειριστεί με επιτυχία τη φημολογούμενη αποσύνδεση των ρωσικών S-300 από χώρες της συμμαχίας και τη μεταφορά τους στο ουκρανικό πεδίο. Κι αν σε αυτή την εκτίμηση αντιταχθεί ότι ο ρόλος του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ έχει περιορισμένα περιθώρια ανάπτυξης πρωτοβουλιών και προβολής προσωπικότητος, ας ανακαλέσουμε στη μνήμη τις περιπτώσεις του Λόρδου Κάρινγκτον και του Γιαπ ντε Χόοπ Σχέφερ. Ή έστω και του «πολυτάλαντου» Χαβιέρ Σολάνα.
Η Ατλαντική Συμμαχία δεν έχει ανάγκη από μια πεζή ηγεσία η οποία όχι μόνο περιορίζεται σε διεκπεραιωτικό ρόλο αλλά προκαλεί, παράλληλα, συχνές ενοχλήσεις στις συμμαχικές κοινωνίες. Όπως πράττει αφελώς έναντι της ελληνικής που έχει λόγους να μη μένει ικανοποιημένη από την εξόφθαλμη τάση «θωπειών» του κ. Στόλτενμπεργκ έναντι της τουρκικής πλευράς αλλά και από τους επικοινωνιακούς χειρισμούς του σε θέματα μεγάλης σημασίας όπως η κρίση της Ουκρανίας. Και αν πιστέψει κανείς όσα αναφέρει για αυτόν η Wikipedia, εύλογα ανασύρονται στη μνήμη ερωτηματικά και αμφιβολίες ενώ προβάλλεται η απαίτηση για τη διαδοχή του από μια χαρισματική και σεβαστή προσωπικότητα. Κανείς δεν αποκλείει ο απερχόμενος γενικός γραμματέας να υπήρξε αποτελεσματικός στα παρασκήνια. Στα καθήκοντά του όμως περιλαμβανόταν και η ενδοσυμμαχική και διεθνής προβολή της Συμμαχίας. Κάτι το οποίο ο ίδιος δεν είχε – όπως φάνηκε κατά τη μακρά του θητεία – την ικανότητα να φέρει πλήρως εις πέρας.
Η σημασία του ΝΑΤΟ αλλά και του επικεφαλής του γενικού γραμματέα επιβάλλει την επιλογή προσωπικότητας πιστής μεν στις αρχές του, αλλά με πολιτικό, επικοινωνιακό και πνευματικό διαμέτρημα. Ήδη ακούστηκαν μερικά ονόματα τα οποία δίνουν την ελπίδα για κάποια βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Μετά τη βαριά επανεμφάνιση του φάσματος του πολέμου στην επί περίπου οκτώ δεκαετίες εφησυχασμένη Ευρώπη, το διατλαντικό αμυντικό πλέγμα έχει απόλυτη ανάγκη από ηγετική προσωπικότητα η οποία θα αναλάβει τα ηνία του και θα είναι στην πράξη ικανή να αντιληφθεί τον ρου της ιστορίας και της νέας τάξης πραγμάτων. Χρειάζεται την πολιτική ματιά μιας χαρισματικής προσωπικότητας ικανής να προβάλλει με αντίκρισμα τη Συμμαχία. Ο τίτλος του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ απαιτεί πολλά που δεν συνεπάγονται απλώς τη διεκπεραίωση ενός απλού υπηρεσιακού καθήκοντος αλλά τον επιτυχή πολιτικό χειρισμό θεμάτων που αφορούν τόσο τα μέλη της ίδιας της Συμμαχίας όσο κι άλλους που βρίσκονται είτε εκτός αυτής είτε απέναντί της.
*Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή