Ο Σοφοκλής στον «Φιλοκτήτη» δραματοποιεί ένα επεισόδιο από τον Τρωικό Κύκλο, σύμφωνα με το οποίο ο Οδυσσέας και ο νεαρός Νεοπτόλεμος στέλνονται από τον Αχαϊκό στρατό στη Λήμνο για να φέρουν τον διάσημο τοξότη Φιλοκτήτη στην Τροία. Ο Φιλοκτήτης είχε εγκαταλειφθεί στο νησί πριν από 10 χρόνια εξαιτίας μιας ειδεχθούς πληγής που προκλήθηκε από δάγκωμα φιδιού. Τώρα όμως οι Αχαιοί μαθαίνουν πως σύμφωνα με μια προφητεία, εκείνος και το θεϊκό του τόξο είναι  απαραίτητοι για την άλωση της Τροίας. Ο Οδυσσέας έχει ένα σχέδιο, αλλά η επιτυχία του εξαρτάται μόνο από τον Νεοπτόλεμο. Πρόκειται για ένα τολμηρό σχέδιο, με σοβαρές πιθανότητες να αποτύχει. Ωστόσο, η αποτυχία δεν αποτελεί επιλογή, καθώς για τους τρεις άνδρες και τους ναύτες του Νεοπτόλεμου δεν υπάρχει διαφυγή από το έρημο νησί πριν η αποστολή – μια αποστολή που επιτάσσει η μοίρα- εκπληρωθεί.

Γεμάτο συμβολισμούς και μια μεταφυσική φόρτιση, ο «Φιλοκτήτης» είναι από τα τελευταία και πιο πολυεπίπεδα έργα του Σοφοκλή. Εξερευνά με τρόπο εντυπωσιακό τα ηθικά όρια στην επιδίωξη του οφέλους, της αριστείας και της δόξας. Σε ένα βαθύτερο επίπεδο, αγγίζει το ζήτημα της υποχρέωσης του ανθρώπου απέναντι σε μια θεϊκή βούληση και στην ίδια του τη μοίρα, ενώ μελετά διεξοδικά τον σωματικό και συναισθηματικό πόνο και την συσχέτισή τους με το μυαλό και το πνεύμα.