Το ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ επανέρχεται στο μείζον και πολύπαθο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων στη χώρα μας, καθώς μετά την Πελοπόννησο και την Ήπειρο ήρθε ο λογαριασμός και στη Δυτική Μακεδονία.
Συγκεκριμένα, οι 13 Δήμοι της Δυτικής Μακεδονίας, ενημερώθηκαν για τη νέα τιμολογιακή πολιτικής της Ανώνυμης Εταιρείας Διαχείρισης Απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας (ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ), η οποία τους απέστειλε τα οικονομικά δεδομένα για το 2023, με τα μεγέθη να κρίνονται τεράστια, καθώς οι αυξήσεις φτάνουν και το 40%, με αποτέλεσμα οι Δήμαρχοι να εκφράζουν τη δυσφορία τους.
Η επιβολή του τέλους ταφής και μια σειρά άλλων ενεργειών και δράσεων, αλλά κυρίως το κόστος λειτουργίας του εργοστασίου επεξεργασίας απορριμμάτων, οδηγεί στην επιβολή μιας τεράστιας αύξησης με την τιμολογιακή πολιτική να είναι κοινή για όλους τους ΦΟΣΔΑ της Ελλάδας.
Ενδεικτικά οι Δήμοι της Δυτικής Μακεδονίας θα κληθούν να πληρώσουν το 2023, 11.928.633 ευρώ, έναντι 8.211.650,81 ευρώ μία τεράστια αύξηση που επιμερίζεται και στους 13 ΟΤΑ Α’ Βαθμού ως εξής:

ΔΗΜΟΣ                2022            2023 
Αμύνταιο             452.177         653.608
Άργος Ορεστικό  374.301         543.013
Βελβεντό             92.005          133.304
Βόιο                    466.742         675.908
Γρεβενά             715.952         1.029.991
Δεσκάτη              147.651         213.344
Εορδαία              1.463.977       2.131.330
Καστοριά             1.066.589       1.552.793
Κοζάνη                2.077.756       3.024.900
Νεστόριο             53.855             78.405
Πρέσπες              39.555             56.080
Σέρβια                 278.073           404.832
Φλώρινα              983.018           1.431.126
Σύνολο                 8.211.650       11.928.633   

Ανακύκλωση – Διαλογή στην πηγή –  Η πρόταση του ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ
Το Πράσινο Κίνημα, τονίζει την κρίσιμη κατάσταση, στην οποία έχει φθάσει το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων, έπειτα από δεκαετίες αποτυχημένων σχεδιασμών και εφαρμογής πολιτικών.
Τα ποσοστά ταφής και ανεξέλεγκτης διάθεσης των απορριμμάτων παραμένουν υψηλά, τα ποσοστά ανακύκλωσης είναι χαμηλά και ποσοστά κομποστοποίησης οργανικών αποβλήτων ακόμα μικρότερα.
Η σπατάλη και η αδιαφάνεια των διατεθέντων μέχρι σήμερα σημαντικών εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων στον τομέα, αλλά και η διαφθορά που σχετίζονται με τη διαχείρισή τους.

Βασικοί άξονες προτεραιότητας μας:
– Ο σχεδιασμός σε δημοτικό και διαδημοτικό επίπεδο, μέσα από τα σχέδια των ΟΤΑ, τον χωροταξικό σχεδιασμό αλλά και τα σχέδια ολοκληρωμένης αστικής παρέμβασης, με βάση την επεξεργασμένη πρόταση του ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ
– Η  ριζική αναθεώρηση των ΠΕΣΔΑ με βάση τα δεδομένα της συγκυρίας, αλλά και η επανεξέταση των διαγωνισμών ΣΔΙΤ
– Η οριστικοποίηση και δημοσιοποίηση  των  εθνικών σχεδίων πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων και διαχείρισης αποβλήτων
– Σε όλα τα προαναφερόμενα επίπεδα, η έμφαση μας είναι στην πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, διαλογή στην πηγή και κομποστοποίηση, τις αποκεντρωμένες μονάδες μικρής κλίμακας και κόστους αλλά και την κοινωνική ενεργοποίηση και συμμετοχή. Πιο αναλυτικά προτείνουμε και δουλεύουμε για:
– Συστηματική εκπαίδευση /ενεργοποίηση των πολιτών για μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων και αποφυγή της χρήσης επικίνδυνων υλικών και συσκευασιών αλλά και για προώθηση της επανάχρησης /δημιουργικής επαναχρησιμοποίησης των υλικών. Δημιουργία Δικτύου πληροφόρησης /διάχυσης καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας -Ενθάρρυνση /υποστήριξη σε πρωτοβουλίες κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
– Προδιαλογή /ανακύκλωση: Δημιουργία τοπικών πράσινων σημείων ανά ΟΤΑ/ΔΔ. Ενθάρρυνση τοπικών πρωτοβουλιών κοινωνικής επιχειρηματικότητας για τη δημιουργία κέντρων εκπαίδευσης, συγκέντρωσης και προσωρινής αποθήκευσης ανακυκλώσιμων υλικών, τα οποία θα συγκεντρώνονται από τους πολίτες και σε άμεση συνεργασία με επιχειρήσεις /μεγάλους παραγωγούς.  Δημιουργία Δικτύου πληροφόρησης /διάχυσης καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας.
– Προώθηση της κομποστοποίησης σε όλα τα επίπεδα με εφαρμογή προγραμμάτων οικιακής κομποστοποίησης αλλά και διαλογής στην πηγή (ΔσΠ) οργανικών με ειδικό «καφέ» κάδο και αξιοποίηση των πράσινων απορριμμάτων -κομποστοποίηση με διαδημοτική συνεργασία και εμπλοκή των κατοίκων αλλά και ενθάρρυνση /στήριξη ενεργοποίησης των νοικοκυριών /μεγάλων παραγωγών.
– Υποστήριξη για την εφαρμογή στην πράξη της νομοθεσίας για την εναλλακτική διαχείριση των απορριμμάτων εκσκαφών και κατεδαφίσεων, τα οποία αποτελούν σημαντικό τμήμα των απορριμμάτων ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές.
– Συνεργασία και υποστήριξη όλων των Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) αλλά και ενθάρρυνση ίδρυσης νέων συλλογικών /κοινωνικών συστημάτων για την εναλλακτική διαχείριση για όλες τις κατηγορίες ειδικών αποβλήτων με διαφανή λειτουργία.
– Χωροθέτηση /εγκατάσταση μονάδων επεξεργασίας επικίνδυνων βιομηχανικών και ιατρικών αποβλήτων
– Αλλαγή της πολιτικής χρέωσης των δημοτικών τελών καθαριότητας με διαφορετικές χρεώσεις ανά ζώνη /χρήση αλλά και αντισταθμιστική μείωση για την ενθάρρυνση της μείωσης – συμμετοχή στη διαλογή στην πηγή
– Εξοικονόμηση πόρων και ολοκληρωμένη αξιοποίησή τους για την υλοποίηση έργων για την εξυγίανση των χώρων ταφής απορριμμάτων αλλά και την εξασφάλιση χώρων /μονάδων για την περίοδο μετάβασης στο μοντέλο «μηδενικών» απορριμμάτων.

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΑΣ
Κάθε Δήμος κάνει μία συγκεκριμένη μελέτη από όπου προκύπτουν με βάση τα απορρίμματα που στέλνονται, πόσες είναι οι πράσινες αυτοχρηματοδοτούμενες θέσεις εργασίας.
Ο Δήμος ζητά από το κράτος (ΕΟΑΝ) την υλικοτεχνική υποδομή, την οποία θα παραχωρήσει στο σχήμα που θα εργαστεί για την ανακύκλωση. Η υλικοτεχνική υποδομή ανήκει σε κυριότητα στον Δήμο και παραχωρείται προς χρήση στο σχήμα που θα προκριθεί.
Γίνεται διαγωνισμός όπου είναι υποχρεωτικό τα σχήματα που θα λάβουν μέρος να δεσμευτούν για τις θέσεις εργασίας, που θα έχουν προκύψει από την συγκεκριμένη μελέτη. Στον διαγωνισμό υπάρχουν επιπλέον κριτήρια με μοριοδότηση, για θέσεις εργασίας με κοινωνικά κριτήρια (μακροχρόνια άνεργοι, μονογονεικές οικογένειες κτλ). Επίσης υπάρχει δεσμευτικός όρος για την επίτευξη ποσοστών ανακύκλωσης.
Δημιουργούνται ανάλογα με τη μελέτη, πολλά τοπικά πράσινα σημεία στα οποία μπορεί ο πολίτης να πηγαίνει τα ανακυκλώσιμα υλικά του και να λαμβάνει χρήματα. Τα πράσινα σημεία είναι πεντακάθαροι χώροι, που έχουν τουλάχιστον 10 διαφορετικές ροές (δηλ. μεγάλους κάδους) ανακυκλωμένων προϊόντων. Δεν απαιτούν μεγάλους χώρους και μπορεί να είναι δίπλα σε σχολεία, σε ΚΕΠ, σε δημαρχεία, γενικά σε σημεία που πηγαίνει συχνά ο πολίτης για να μπορεί να εξυπηρετηθεί.
Δημιουργούμε την κάρτα ανακύκλωσης, στην οποία θα πιστώνονται τα χρήματα και θα διασυνδεθεί με τοπικές παροχές.
Η κάρτα ανακύκλωσης είναι διασυνδεδεμένη με τον Δήμο και ανάλογα με την ανακύκλωση που έχει γίνει υπάρχει έκπτωση στα δημοτικά τέλη.
Δημιουργούμε το Χρηματιστήριο Ανακύκλωσης, το οποίο θα λειτουργεί με συγκεκριμένο τρόπο, έτσι ώστε να επιβραβεύονται αυτοί που πιάνουν τα ποσοστά ανακύκλωσης και να έχουν ποινή (ακόμα και έκπτωσης) αυτοί που είναι κάτω από τα δεσμευτικά ποσοστά.
Η διαχείριση απορριμμάτων παραμένει πάντα σε αρμοδιότητα του Δήμου, η οποία δεν επηρεάζεται και δεν ιδιωτικοποιείται.
Ο Δήμος κάνει έλεγχο για την καθαριότητα των Πράσινων Σημείων.
Το τέλος ανακύκλωσης πηγαίνει στα σχήματα που κάνουν ανακύκλωση, ανάλογα με το ύψος ανακύκλωσης που έχει επιτευχθεί.
Η πρόταση μας είναι το 50% του ποσού από το ανακυκλώσιμο υλικό να πηγαίνει στους πολίτες και το υπόλοιπο 50% μαζί με το τέλος ανακύκλωσης να πηγαίνει στις αυτοχρηματοδοτούμενες θέσεις εργασίας.
Ακόμα και με την πρότασή μας, όπου η διαλογή είναι στην πηγή, θα υπάρχει ένα ποσοστό σύμμεικτων. Δίνουμε τη δυνατότητα, στον κάθε Δήμο να κάνει διαλογή σύμμεικτων με συγκεκριμένες εργολαβίες.
Θεσπίζουμε βραβεία καλύτερων Δήμων στην ανακύκλωση, όπου αυτοί που θα έχουν τα υψηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης, θα δικαιούνται αυτοδίκαια κονδύλια από το Πράσινο Ταμείο, για έργα περιβαλλοντικής αναβάθμισης του δήμου τους.
Δημιουργούμε Διαδημοτικά Κέντρα Ανακύκλωσης, όπου εκεί πηγαίνουν τα βαριά και «βρώμικα» αντικείμενα (πχ. λάστιχα, υπολογιστές κτλ) τα οποία θέλουν άλλου είδους διαχείριση και άλλου επιπέδου χώρο.
Ο κάθε ΠΕΣΔΑ θα πρέπει να επανεξεταστεί με βάση τα δεδομένα που θα προκύπτουν από την πρότασή μας, διότι οι αριθμοί και οι ανάγκες διαφοροποιούνται ριζικά.

Ο συμπρόεδρος του Πράσινου Κινήματος Κώστας Καλογράνης δήλωσε σχετικά: “Η δυσάρεστη αυτή εξέλιξη για την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, δυστυχώς, ήταν απολύτως αναμενόμενη. Όπως έχει εξηγήσει το ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας συνεχίζει την ίδια αποτυχημένη πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ – Οικολόγων Πράσινων, οπότε είναι αναμενόμενο να έχουμε τα ίδια και χειρότερα αποτελέσματα, καθώς ο χρόνος που χάνεται είναι εξαιρετικά κρίσιμος. Χρειάζεται ένα διαφορετικό μίγμα πολιτικής στη διαχείριση των απορριμμάτων και το κόμμα μας έχει καταθέσει μία πλήρως επεξεργασμένη και βιώσιμη πρόταση. Οι εκλογές πλησιάζουν και μέσα από τη Βουλή, πλέον, θα μπορέσουμε να κάνουμε πολλά περισσότερα και σε αυτό το θέμα”.