«Μαύρες τρύπες» στη Βαλκανική
Του Γιώργου Κακλίκη*:
Με την αγορά των κινεζικών αντιαεροπορικών συστοιχιών HQ–9, η Σερβία ενίσχυσε το οπλοστάσιό της, προέβαλε όμως ταυτόχρονα τις κινεζικές δυνατότητες στρατηγικής αερομεταφοράς μεγάλης εμβέλειας. Η μαζική αυτή μεταφορά πραγματοποιήθηκε με έξι μεγάλα μεταγωγικά αεροσκάφη Y-20 που άρχισαν να βγαίνουν από το κινεζικό εργοστάσιο παραγωγής το 2015. Η χρησιμοποίησή τους αυτή αποτέλεσε, σύμφωνα με την κινεζική Global Times, «τη μεγαλύτερη διεθνή αεροπορική μεταφορική στρατιωτική επιχείρηση της Κίνας».
Το σύστημα HQ–9, συγγενές με εκείνο των ρωσικών S-300 και των αμερικανικών Πάτριοτ, υπήρξε επιλογή και της Τουρκίας η οποία, αργότερα, αποφάσισε την προμήθεια των S-400. Κατέληξε έτσι να εξαρτάται, κατά ένα μέρος, από τη Μόσχα, υφιστάμενη όμως παράλληλα τη μήνι της Ουάσιγκτον και τις πρακτικές συνέπειές της. Το Βελιγράδι, από την πλευρά του, μπαίνει στη σφαίρα επιρροής της Κίνας ακολουθώντας το παράδειγμα του Τουρκμενιστάν, του Ουζμπεκιστάν, του Πακιστάν, της Αλγερίας όπως και του Μαρόκου, της Ταϊλάνδης και της Μιανμάρ. Μια κίνηση που εύκολα επέσυρε την αντίδραση τόσο των ΗΠΑ όσο και της ΕΕ με χαρακτηριστική την αμερικανική επισήμανση ότι «η Σερβία αν και κυρίαρχη οφείλει να γνωρίζει τις συνέπειες και τους κινδύνους, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα». Αλλά και η Γερμανία αναφέρθηκε στη θέση εν αμφιβόλω των σχέσεων Σερβίας – ΕΕ από τη στιγμή που το Βελιγράδι έγινε η πρώτη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που «αντί να ευθυγραμμιστεί με την αμυντική πολιτική των Βρυξελλών» κάλεσε την Κίνα να του εξασφαλίσει εξοπλισμό.
Το φαινόμενο της αντιφατικής πολιτικής που παρουσίασε η νατοϊκή Τουρκία αναπτύσσοντας αμυντική σχέση με τη Ρωσία, ο δυτικός κόσμος το παρατηρεί και με τη Σερβία. Η μεν Άγκυρα δήλωσε στροφή προς τους ρωσικούς S-400 «λόγω της άρνησης των ΗΠΑ να της προμηθεύσουν αντίστοιχο δικό τους εξοπλισμό», η δε Σερβία παρέλαβε μεγάλες ποσότητες στρατιωτικού υλικού της Κίνας δείχνοντας ικανοποιημένη προφανώς που εκδηλώνει έτσι στην πράξη τη δυσαρέσκειά της κατά του ΝΑΤΟ που το 1999 είχε βομβαρδίσει το Βελιγράδι. Με την Κίνα, τέλος, να «υπενθυμίζει» το νατοϊκό πλήγμα κατά τις πρεσβείας της στο Βελιγράδι και τον θάνατο τριών πολιτών της κατά τον βομβαρδισμό της σερβικής πρωτεύουσας.
Σε συνδυασμό με τον πόλεμο στην Ουκρανία, η κατάσταση στη Βαλκανική αρχίζει να παίρνει δυσοίωνες διαστάσεις. Μόσχα και Πεκίνο διεκδικούν επιρροή στη Σερβία που ισορροπεί επικίνδυνα μεταξύ Δύσης, Ανατολής και Άπω Ανατολής αποκτώντας όχι μόνο κινεζικό οπλισμό, αλλά επιδιώκοντας και την αγορά μαχητικών «Ραφάλ» από τη Γαλλία και drones από την Τουρκία. Με Πρίστινα και Ποντγκόριτσα να εκδηλώνουν ανησυχία και τη Δύση να βλέπει αν όχι μια νέα ανάφλεξη στα Βαλκάνια, τουλάχιστον τη μετατροπή τους σε πεδίο άσκησης επιρροών Ρωσίας και Κίνας. Με όλους τους υπαρκτούς κινδύνους που κάτι τέτοιο συνεπάγεται για συγκρούσεις, ευθέως είτε «μέσω αντιπροσώπων». Και ας λέει ο σέρβος πρόεδρος «αφήστε ήσυχη τη Σερβία να βρει τον δρόμο της και να προστατεύουν οι ίδιοι οι Σέρβοι τη χώρα τους και όχι το ΝΑΤΟ». Βλέποντας προφανώς μόνο το μέρος και παραγνωρίζοντας το όλον της κινεζικής και ρωσικής προσπάθειας προώθησης των συμφερόντων τους μέσω της «μαύρης τρύπας» των Βαλκανίων.
*Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή – Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ- Η αναδημοσίευσή του φέρει τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα του
|