Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία επιβεβαίωσε τις φωνές υπέρ μιας ενεργειακά απεξαρτημένης από τη Ρωσία Ευρώπης. Η Δύση ερευνά σήμερα τρόπους εναλλακτικής τροφοδοσίας της σε υδρογονάνθρακες, με την Τουρκία να επαναπροσεγγίζει το Ισραήλ επιδιώκοντας να το πείσει για τη «συμφέρουσα» όδευση του φυσικού αερίου του μέσω του δικού της εδάφους. Η ιδέα υλοποίησης του  έργου συγκινεί μεν το Ισραήλ, παράλληλα όμως ενθουσιάζει την Τουρκία, η οποία προσδοκά να αυξήσει το διεθνές βάρος της.

Στην περιοχή, όμως, από την οποία θα μπορούσε να διέλθει ο συγκεκριμένος αγωγός κυριαρχεί η ανασφάλεια. Η πορεία που θα ακολουθήσει το φυσικό αέριο του Ισραήλ θα εκταθεί στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και ίσως του Λιβάνου και της Συρίας. Το Κυπριακό είναι άλυτο για τη στιγμή, η αστάθεια στον Λίβανο είναι παρούσα, με τίποτε να μην αποκλείει εκπλήξεις για έναν αγωγό που θα τροφοδοτεί τη Δύση με ενέργεια.

Ωστόσο, ακόμα και στην περίπτωση διέλευσης του αγωγού από την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι αμφίβολο αν το φυσικό αέριο θα διατρέχει το τουρκικό έδαφος ακώλυτα και αδιάλειπτα. Οι ΗΠΑ ασφαλώς δεν λησμονούν το 2003, όταν η Άγκυρα είχε αρνηθεί τη χρήση του τουρκικού εναέριου χώρου από τα πολεμικά αεροσκάφη τους που θα κατευθύνονταν προς το Ιράκ. Και αν, κάποια στιγμή, η Άγκυρα μιμηθεί τη σημερινή Ρωσία στον ρόλο του «ενεργειακού κλειδοκράτορα», παρεμποδίζοντας τη ροή του φυσικού αερίου προς τη Δύση, τα υπάρχοντα ερωτηματικά μεγεθύνονται. Η Ευρώπη δεν θα έχει αντοχές για νέες ενεργειακές αναταράξεις από μια ιδιότροπη Άγκυρα που, είτε υπό τη σημερινή ηγεσία είτε υπό μια νέα, θα αποπειράται εκβιασμούς προκειμένου να εξυπηρετεί τα συμφέροντά της.

Η σημερινή εικόνα της Τουρκίας δεν είναι η ίδια έναντι όλων. Πολλοί γείτονες την αντιμετωπίζουν ως δύναμη η οποία επιδιώκει την επιβολή της βούλησής της ακόμα και με την απειλή πολέμου. Άλλες πρωτεύουσες είναι έντονα αμφίθυμες απέναντι στην Άγκυρα. Βλέπουν μεν την Τουρκία να απειλεί τα συμφέροντά τους στη Μεσόγειο, στην Αφρική, στην Ασία και αλλού, όμως παράλληλα «σαγηνεύονται» από την πολυπληθή αγορά της και τα εκατομμύρια φθηνά εργατικά χέρια που τους εξασφαλίζουν οφέλη. Και ας μη ξεχνάμε την – μέχρις ενός σημείου – εμμονή τους για τη σημασία της γεωγραφικής θέσης της Τουρκίας για τα συμφέροντα και την ασφάλεια της Δύσης. Μόνο που και εδώ προστίθεται ένα ερωτηματικό για την ανταπόκριση της Τουρκίας σε συμμαχικές πρωτοβουλίες όταν θα έρθει η κρίσιμη στιγμή.

Ένα αμερικανικό non paper απομάκρυνε αιφνίδια τις σκέψεις περί EastMed. Ωστόσο, αν η Ουάσιγκτον και οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες δεχθούν τη διόρθωση μιας πολιτικής μυωπίας– έχοντας πάντα κατά νουν την απεξάρτηση από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες – θα μπορέσουν να δουν με άλλη ματιά τον αγωγό Ισραήλ – Τουρκίας σε σχέση με τον EastMed. Πριν βρεθούν προ νέων τετελεσμένων με την, υπό όρους τρίτων, ροή του φυσικού αερίου να απειλεί πολλαπλά τις οικονομίες και την ασφάλεια των δυτικών κοινωνιών.

*Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή- Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ- Η αναδημοσίευσή του φέρει τη σύμφωνη γνώμη του συντάκτη του