Ο κινηματογραφικός σκηνοθέτης Ζαν-Λικ Γκοντάρ, ο νονός της γαλλικής «νουβέλ βαγκ» η ενασχόληση του οποίου με θέματα που θεωρούνταν ταμπού καθώς και με νέες τεχνικές τάραξαν το κινηματογραφικό κατεστημένο και ενέπνευσαν εικονοκλάστες σκηνοθέτες δεκαετίες μετά την κορύφωση της καριέρας του στα χρόνια του 1960, πέθανε σήμερα σε ηλικία 91 ετών, έκανε γνωστό η γαλλική εφημερίδα Liberation.

Πριν από λίγο η οικογένειά του ανακοίνωσε ότι πέθανε “ήσυχα” στην κατοικία του στη μικρή κοινότητα Ρολ στην Ελβετία.

“Ο κινηματογραφιστής Ζαν-Λικ Γκοντάρ πέθανε στις 13 Σεπτεμβρίου 2022, ανακοινώνουν η σύζυγός του Αν-Μαρί Μιεβίλ και οι παραγωγοί του. Καμία επίσημη τελετή δεν θα λάβει χώρα. Ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ πέθανε ήσυχα στην κατοικία του ανάμεσα στους στενούς του ανθρώπους. Θα αποτεφρωθεί”, αναφέρει η σύντομη ανακοίνωση που διαβιβάστηκε στο AFP.

Ο Γκοντάρ ήταν ανάμεσα στους πιο καταξιωμένους σκηνοθέτες στον κόσμο, γνωστός για ταινίες κλασικές όπως οι “Με κομμένη την ανάσα” και “Περιφρόνηση”, που έσπρωξαν πιο πέρα τα κινηματογραφικά όρια και ενέπνευσαν εικονοκλάστες σκηνοθέτες μετά την κορύφωση της καριέρας του στα χρόνια του 1960.

Οι ταινίες του ήρθαν σε ρήξη με τις καθιερωμένες συμβάσεις του γαλλικού σινεμά στα χρόνια του 1960 και βοήθησαν να δοθεί ώθηση σε έναν νέο τρόπο κινηματογράφησης, με την κάμερα στο χέρι, τη χρήση της τεχνικής jump cut και υπαρξιακούς διαλόγους.

Ο Γκοντάρ δεν ήταν μόνος στη δημιουργία του γαλλικού νέου κύματος (νουβέλ βαγκ), μια τιμή που μοιράζεται με τουλάχιστον μια δεκαριά συναδέλφους του, περιλαμβανομένων των Φρανσουά Τριφό και Ερίκ Ρομέρ, οι περισσότεροι από τους οποίους φίλοι από τη μοδάτη, μποέμικη Αριστερή Όχθη του Σηκουάνα στο Παρίσι, στα τέλη των χρόνων του 1950.

Ωστόσο, έγινε το πρότυπο του κινήματος, που απέκτησε διαδόχους στην Ιαπωνία, στο Χόλιγουντ, ακόμα και στην τότε κομμουνιστική Τσεχοσλοβακία καθώς και στη Βραζιλία.

“Του οφείλουμε πολλά”, έγραψε ο πρώην υπουργός Πολιτισμού Τζακ Λανγκ σε δήλωση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. “Γέμισε το σινεμά με ποίηση και φιλοσοφία. Η κοφτερή και μοναδική ματιά του του μας έκαναν να δούμε το αδιόρατο”.

Ο Γκοντάρ γεννήθηκε σε μια πλούσια γαλλοελβετική οικογένεια στις 3 Δεκεμβρίου 1930 στο πολυτελές έβδομο διαμέρισμα του Παρισιού. Ο πατέρας του ήταν γιατρός, η μητέρα του η κόρη του Ελβετού που ίδρυσε την τράπεζα Paribas, που ήταν τότε μια επιφανής επενδυτική τράπεζα.

Ο Γκοντάρ ήταν ένας εκ των πιο παραγωγικών συναδέλφων του, γυρίζοντας δεκάδες μικρού και μεγάλου μήκους ταινίες για πάνω από μισόν αιώνα από τα τέλη των χρόνων του 1950.

“Μερικές φορές η πραγματικότητα είναι πολύ περίπλοκη. Οι ιστορίες της δίνουν μορφή”, έλεγε.

Οι περισσότερες επιδραστικές και εμπορικά επιτυχείς ταινίες ήρθαν στα χρόνια του 1960 περιλαμβανομένων των “Ζούσε τη ζωή της”, “Ο τρελός Πιερό”, “Δύο ή τρία πράγματα που ξέρω γι΄αυτήν” και “Γουίκεντ”.

Στράφηκε στη σκηνοθεσία πιο πολιτικών ταινιών στα χρόνια του 1970 προτού επιστρέψει σε ένα πιο εμπορικό κυρίαρχο ρεύμα. Πρόσφατες ταινίες του ωστόσο –ανάμεσά τους το “Αποχαιρετισμός στη γλώσσα” το 2014 και “Το βιβλίο της εικόνας” το 2018– ήταν πιο πειραματικά.

Μακρόν: Η Γαλλία έχασε έναν «εθνικό θησαυρό» 

Η Γαλλία έχασε έναν «εθνικό θησαυρό» με το θάνατο του κινηματογραφικού σκηνοθέτη Ζαν-Λικ Γκοντάρ, του «νονού» της «νουβέλ βαγκ», του «νέου κύματος» στον γαλλικό κινηματογράφο, δήλωσε σήμερα ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.

«Ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ ήταν ο πιο εικονοκλάστης από τους κινηματογραφιστές του Νέου Κύματος (…). Χάσαμε έναν εθνικό θησαυρό (…)», έγραψε ο Μακρόν στο Twitter.

Κείμενο- Φωτογραφία: ΑΠΕ/ΜΠΕ