Μέσα στην αμήχανη κοινωνικότητα που τη χαρακτήρισε, η σύντομη συνάντηση των υπουργών Άμυνας Ελλάδας και Τουρκίας στις Βρυξέλλες έδωσε μια αμυδρή ελπίδα για αναστολή της απόφασης του τούρκου προέδρου να κλείσει τους διαύλους επικοινωνίας με την Ελλάδα. Το ότι οι δύο υπουργοί, μάλιστα, συμφώνησαν για έκδοση όμοιων ανακοινώσεων των υπουργείων τους μετά τη συνάντησή τους, είναι σημειολογικά μια πρώτη ένδειξη βούλησης για ανανέωση της ατμόσφαιρας. Ας συγκρατηθεί εδώ η αναφορά της τουρκικής ανακοίνωσης στο ενδεχόμενο επανέναρξης των «διερευνητικών επαφών».

Η αρνητική εικόνα που προβάλλει στους συμμάχους της η Τουρκία και οι δυσάρεστες αντιδράσεις τους, δείχνουν να ωθούν την Άγκυρα σε μια φαινόμενη χαλάρωση της στάσης της, με εικαζόμενη τη διάθεσή της να ανοίξει ξανά τους διαύλους. Αν αυτό πράγματι συμβαίνει, αποδεικνύεται ορθή η επιλογή της Ελλάδας να μην υψωθούν οι τόνοι από πλευράς της και να μην ακολουθήσει την οδό των αλληλοκατηγοριών. Οι νηφάλιες τοποθετήσεις της αποδίδουν όχι μόνο στο σημαντικό επικοινωνιακό επίπεδο διεθνώς αλλά και έναντι της τουρκικής ηγεσίας που ίσως να μην παραμείνει στο επίπεδο της ακαμψίας.

Το «άνοιγμα» – αν δεν αποτελεί απότοκο της πρόσφατης συνάντησης του προεδρικού συμβούλου Ιμπραήμ Καλίν στο Βερολίνο με εκπροσώπους των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, της υπενθύμισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Άγκυρα περί επικρεμαμένων κυρώσεων ή, τέλος, των παραινέσεων της αμερικανικής διοίκησης προς την τουρκική πρωτεύουσα προκειμένου να καμφθούν οι αντιρρήσεις του Kογκρέσου για την πώληση στην Τουρκία μαχητικών F-16 – οδηγεί στη σκέψη ότι τα «μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης» θα μπορούσαν να είναι η πρώτη επιλογή των δύο πλευρών. Βέβαια, μεγαλύτερης σημασίας επιλογή θα είναι οι «διερευνητικές». Μπορεί η Τουρκία να επιμένει στη διεύρυνση της ημερήσιας διάταξης των διερευνητικών με τον «εμπλουτισμό» τους με όσα θέματα έχει αναγάγει σε «διαφορές», με την Αθήνα να θέλει ως μόνα αντικείμενά τους τα θέματα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, όμως, στην καμπή που βρίσκονται τα πράγματα σήμερα στην Ευρώπη, ίσως η Άγκυρα αδράξει την ευκαιρία ώστε, με την απόπειρα ρύθμισης των θεμάτων των θαλάσσιων ζωνών, να βγει από το αδιέξοδο. Μια τέτοια πρωτοβουλία θα καθησύχαζε τόσο τις κοινωνίες των δύο χωρών όσο και τη διεθνή κοινή γνώμη και θα διαμόρφωνε ένα ήπιο διμερές κλίμα ιδίως αν κατέληγε στη σύνταξη ενός «συνυποσχετικού» προκειμένου η διαφορά να οδηγηθεί στη Χάγη. Αν αυτό γίνει, οι δύο λαοί θα έχουν την έξωθεν καλή μαρτυρία για τη λύση στην οποία θα καταλήξει το Διεθνές Δικαστήριο, το μόνο διεθνές όργανο που μπορεί να αποτρέψει θεσμικά και καθοριστικά τα αδιέξοδα με την αποδεκτή και από τα δύο μέρη απόφασή του. Με τις δύο πλευρές να μπορούν να αντικρίσουν η μία την άλλη με διαφορετική ματιά χωρίς την αίσθηση μεροληπτικών αναμείξεων τρίτων.

Εντελώς διαφορετικά  θα είναι τα πράγματα αν οι κινήσεις του κ. Ακάρ συνιστούν άσκηση δημοσίων σχέσεων περιορισμένης χρονικής διάρκειας –ανάλογα με τα ανταλλάγματα που η Άγκυρα αναμένει να αποκομίσει – με τον τούρκο πρόεδρο να εμμένει στην επιθετική ρητορική του.

*Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή, ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ της 21ης Ιουνίου- Η αναδημοσίευσή του φέρει τη σύμφωνη γνώμη του συντάκτη του