Διατεταγμένη Δικαιοσύνη και ελευθερίες
Του Γιώργου Κακλίκη* :
Με την απαξιωτική διάθεση που χαρακτηρίζει κάθε αυταρχικό καθεστώς που δέχεται κριτική, η τουρκική κυβέρνηση αντέδρασε αρνητικά στην απόφαση της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης να προχωρήσει στη «διαδικασία επί παραβάσει» κατά της Τουρκίας. Και αυτό επειδή αρνείται να συμμορφωθεί με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) να προχωρήσει στην άμεση αποφυλάκιση του φιλάνθρωπου και μαικήνα Οσμάν Καβαλά. Πρόκειται για τον τούρκο επιχειρηματία που κρατείται από το 2017 στις φυλακές, με την κατηγορία της κατασκοπείας και της απόπειρας ανατροπής της συνταγματικής τάξης, ο οποίος έχει ουσιαστικά αναχθεί από την Άγκυρα σε «παράδειγμα προς αποφυγήν».
Στην προτροπή της Επιτροπής Υπουργών για απελευθέρωση του έγκλειστου επιχειρηματία, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αναλώθηκε σε μακροσκελή και με αιχμές απάντηση προσάπτοντας στην Επιτροπή «παρέμβαση στο έργο της δικαιοσύνης» και «έλλειψη σεβασμού και εμπιστοσύνης στη λειτουργία της ανεξάρτητης και αμερόληπτης τουρκικής δικαιοσύνης». Και για να αμβλύνει την αρνητική εικόνα της χώρας και να υπογραμμίσει, παράλληλα, τη νομιμοφροσύνη της, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανέτρεξε στο παρελθόν σημειώνοντας ότι η Άγκυρα έχει συμμορφωθεί μέχρι σήμερα σε περισσότερες από τρεισήμισι χιλιάδες αποφάσεις του ΕΔΑΔ. Και αυτά «σε αντίθεση με άλλα κράτη τα οποία δεν έχουν σπεύσει να πράξουν το ίδιο»! Τονίζοντας, μάλιστα, ότι «παρόμοια τακτική πολιτικής και όχι νομικής προσέγγισης θέτει υπό αμφισβήτηση το κύρος του Συμβουλίου της Ευρώπης».
Πέρα όμως από την περίπτωση Καβαλά, που ώθησε πριν από λίγο καιρό δέκα δυτικούς πρέσβεις στην Άγκυρα να ζητήσουν την απελευθέρωσή του με επακόλουθο τις γνωστές αντιδράσεις του τούρκου προέδρου, η υπόθεση του Σελαχατίν Ντεμιρτάς, έγκλειστου από το 2016 αρχηγού του αντιπολιτευόμενου HDP, επαναφέρθηκε στην επιφάνεια από την Eπιτροπή Yπουργών που ζήτησε από την Άγκυρα να επισπεύσει και τη δική του απελευθέρωση.
Κατηγορούμενη, ουσιαστικά, είναι ίδια η Άγκυρα, η οποία καλείται «να εξασφαλίσει την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και να μεριμνήσει για την παύση της αυθαίρετης εφαρμογής του Ποινικού Κώδικα και ειδικά του άρθρου 314» (περί ένοπλης οργάνωσης και περί εγκλημάτων κατά της συνταγματικής τάξης και της λειτουργίας της). Έτσι, θα πρέπει να προετοιμάζει την απάντησή της μέχρι τέλος Ιανουαρίου του 2022 αντιδρώντας στην πρόθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης να κινήσει την εναντίον της «διαδικασία επί παραβάσει», για την υπόθεση Καβαλά. Παράλληλα, θα πρέπει να ετοιμάζει την αντίδρασή της για την επανάληψη, δύο μήνες αργότερα, τον Μάρτιο του 2022, της εξέτασης της υπόθεσης Ντεμιρτάς. Κινήσεις στις οποίες είναι αμφίβολο αν θα προχωρήσει μετά τη δήλωση Ερντογάν ότι «οι ευρωπαϊκές αποφάσεις τόσο για τον Καβαλά όσο και για τον Ντεμιρτάς είναι «άκυρες» για την Τουρκία και πως θα συμμορφωθεί μόνο προς εκείνες της τουρκικής δικαιοσύνης»…
Εμβληματικές και αντιπροσωπευτικές οι περιπτώσεις Καβαλά και Ντεμιρτάς, έρχονται να προστεθούν στις πολυάριθμες πληγές που έχει κρατήσει ανοιχτές η διακυβέρνηση Ερντογάν συνεχίζοντας την παράδοση που είχαν ακολουθήσει, μέχρι την έλευση του ΑΚΡ στην εξουσία, οι κηδεμονευόμενες από ένα – άλλοτε κεκαλυμμένο και άλλοτε αμιγώς στρατοκρατικό – καθεστώς που ουσιαστικά κυβερνούσε τη χώρα. Που, και αυτό, είχε ακολουθήσει την εύκολη λύση κάθε απολυταρχικής διοίκησης που θέλει την τρίτη εξουσία εργαλείο που συμβάλλει στη διατήρησή της στην εξουσία.
*Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή, ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ
** Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ- Η αναδημοσίευσή του φέρει τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα