Το 2021 έκλεισε με δύο καινοτομίες στη διπλωματική πρακτική από πλευράς των Ηνωμένων Πολιτειών. Πρώτη ήταν η «εν μια νυκτί» εγκατάλειψη της Καμπούλ από τα αμερικανικά στρατεύματα, χωρίς καν να έχει προηγηθεί σοβαρή προετοιμασία για την τύχη των φίλα προσκείμενων στη Δύση Αφγανών και των δυτικών εκείνων της αφγανικής πρωτεύουσας που στήριζαν τη ασφάλειά τους στην εκεί αμερικανική στρατιωτική παρουσία. Χωρίς καν να έχει ληφθεί μέριμνα για την ασφάλεια της λειτουργίας του αεροδρομίου της Καμπούλ, προϋπόθεση απαραίτητη για την ασφάλεια εκείνων που οι Αμερικανοί άφηναν πίσω τους. Αναλυτές, αναγνώστες, ακροατές, σχολιαστές και πολιτικοί ανά τον κόσμο έκαναν λόγο για «αξιοπιστία». Ιδίως, μάλιστα, όταν η ανάγκη ώθησε τις ΗΠΑ να συνεννοηθούν με την Τουρκία για τη διαχείριση του αεροδρομίου της Καμπούλ. Κίνηση ενδεικτική της «προνοητικότητας» της αμερικανικής διοίκησης που περιορίζεται στην εξυπηρέτηση των προβλεπτών και άμεσων συμφερόντων της και τής – όπως φαίνεται – δυσκολίας της να διακρίνει τι της επιφυλάσσει ένας νέος εναγκαλισμός με την αμφίθυμη Άγκυρα. Έστω κι αν κάποιοι νομίζουν ότι μια μελλοντική αλλαγή τουρκικής ηγεσίας θα επαναφέρει το παλιό καλό σκηνικό των αμερικανοτουρκικών σχέσεων.
Ακολούθησε η, χωρίς την ελάχιστη προειδοποίηση του συνόλου των συμμάχων, σύμπηξη της αγγλοσαξονικής συμφωνίας AUKUS που άφησε εμβρόντητη τη Δύση προκαλώντας οργή στο Παρίσι για την αμέλεια της Ουάσιγκτον να γνωρίσει τις προθέσεις της στη σύμμαχο Γαλλία που τόσα σημεία ενδιαφέροντος έχει στον Ινδοειρηνικό. Σημεία που εύλογα της δίνουν πολλαπλάσια δικαιώματα από άλλους να έχει λόγο για την περιοχή. Και, όπως είδαμε, η αμερικανική πλευρά έσπευσε, κατόπιν εορτής, να καθησυχάσει τη γαλλική με την αποστολή προπομπών στο Παρίσι, με τις μετέπειτα επαφές του αμερικανού προέδρου με τον Εμανουέλ Μακρόν και με κινήσεις ανοχής κάποιων πρωτοβουλιών τής Γαλλίας ώστε η τελευταία να υποστεί με λιγότερη δυσφορία την «αβλεψία» Λονδίνου, Ουάσιγκτον και Καμπέρα που εμφανώς τήρησαν, για άλλη μια φορά, αποστάσεις έναντι του Παρισιού.

Και με την αυγή του 2022, η υποσχόμενη πολλά στην Ελλάδα αμερικανική διοίκηση αρκέστηκε σε ένα άτυπο έγγραφο (non paper) για να ανατρέψει ό,τι η ίδια υποστήριζε και το οποίο έδινε στην Ελλάδα, το Ισραήλ, την Κύπρο και σε αρκετούς Ευρωπαίους την, έστω και δύσκολα υλοποιήσιμη, ελπίδα για μερική ενεργειακή ανεξαρτησία μέσω του πολυσυζητημένου αγωγού φυσικού αερίου EastMed. Μια αιφνιδιαστική κίνηση που συνιστά, ουσιαστικά, παγίωση της επιλογής τού αιφνιδιασμού των συμμάχων, για τη γνώμη και τα συμφέροντα των οποίων μόνο κατά περίπτωση φαίνεται να υπάρχει ενδιαφέρον…

Αν, σε κάποιες στιγμές του παρελθόντος, σύμμαχοι – διαπρύσιοι κήρυκες της φιλίας με τους πέραν του Ατλαντικού, αναρωτιούνταν πώς οι «εφευρέτες» των δημοσίων σχέσεων κατόρθωναν να θίγουν ευαίσθητες χορδές φίλων και συμμάχων, σήμερα το ίδιο ερώτημα επανέρχεται με εξίσου έντονο προβληματισμό. Και, όσο κι αν οι περίτεχνες ανακοινώσεις στοχεύουν στην ταχεία απάλυνση πικρίας και δυσαρεσκειών, οι αποδέκτες τους απλώς τις «αρχειοθετούν». Διότι αναλογίζονται τα πρόσθετα προβλήματα που θα μπορούσε να έχει για αυτούς η έντονη προβολή της δυσαρέσκειάς τους απέναντι σε μια κοντόφθαλμη πολιτική ασυνέχεια.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ- Η αναδημοσίευσή του φέρει τη σύμφωνη γνώμη του συντάκτη του