Σε κλίμα οργής και ανέχειας οι τουρκικές κάλπες θα δεχθούν στις 14 Μαΐου τις ψήφους 60 εκατομμυρίων ψηφοφόρων. Με την οικονομική στενότητα να είναι ασφυκτική, οι εκλογείς βρίσκονται αφενός μεν μπροστά σε έναν καταιγισμό υποσχέσεων για το βιοτικό τους επίπεδο και την ποιότητα ζωής τους και αφετέρου μπροστά σε παραληρήματα για το «μεγαλείο της Τουρκίας». Ο τούρκος πρόεδρος, με μια μόνιμα λαϊκιστική ρητορική, μιλάει για νέα πολεμικά πλοία, νέα μαχητικά αεροσκάφη, drones και άρματα, ελπίζοντας έτσι να κερδίσει την πλειοψηφία. Οι δημοσκοπήσεις, πάντως, χαρακτηρίζονται από πολλούς ως «μέτρια έγκυρες» τόσο λόγω των δεσμών των εταιρειών δημοσκοπήσεων με τον πολιτικό κόσμο όσο και λόγω των μεθόδων επιλογής δειγμάτων και περιεχομένου των ερωτήσεων. Με τον παράγοντα «φόβο» να παίζει κι αυτός τον ρόλο του σε ένα περιβάλλον όπου η έκφραση αντίθεσης στους κυβερνώντες περιέχει σοβαρό ποσοστό διακινδύνευσης.

Οι δύο μεγάλοι αντίπαλοι στρέφουν ιδιαίτερα το ενδιαφέρον στα 15 εκατομμύρια των Κούρδων της Τουρκίας. Οι «παλιοί» Κούρδοι διατηρούν μνήμες βίας που περιλαμβάνουν ομαδικούς τάφους, κατεστραμμένα χωριά, εξαφανίσεις και εκτοπίσεις πληθυσμών. Πάντως, το αναμενόμενο από τις κουρδικές ψήφους εκλογικό ποσοστό του 10% δεν προδικάζει νίκη Κιλιτσντάρογλου. Μέσα στον ίδιο τον συνασπισμό που τον υποστηρίζει υπάρχει και η εθνικιστική συνιστώσα του «Καλού Κόμματος», πολλά μέλη του οποίου μετά βίας ανέχονται οποιαδήποτε προσέγγιση των Κούρδων όπως και οποιαδήποτε ιδέα για «παραχωρήσεις» υπέρ αυτών. Εκτός αυτού, οι ίδιοι οι Κούρδοι δεν έχουν ενιαία αντίληψη για την κοινωνική συμμετοχή τους στην τουρκική κοινωνία. Όσοι επιθυμούν μια κουρδική πολιτιστική ταυτότητα και γλώσσα τάσσονται κυρίως υπέρ του φιλοκουρδικού HDP, με το κυβερνών ΑΚΡ να ασκεί «θρησκευτική έλξη» κυρίως στους παραδοσιακούς κούρδους μουσουλμάνους. Και ας μη ξεχνάμε πως ο μισός κουρδικός  πληθυσμός της Τουρκίας δεν βρίσκεται πλέον μόνο στην ανατολική πλευρά της αλλά ζει σε μεγάλες τουρκικές ή δυτικές μεγαλουπόλεις. Με τις παραδοσιακές κουρδικές πολιτικές προτιμήσεις να μην ταυτίζονται με εκείνες των αστικοποιημένων Κούρδων. Και όπως λέχθηκε προσφυώς «το να είσαι Κούρδος δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι ανήκεις σε συγκεκριμένη πολιτική κατηγορία» (France24 25/03/2023).

Όπως αναφέρει η παραδοσιακή «Τζουμχουριέτ», ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου θα μπορούσε, στον δεύτερο γύρο, να συγκεντρώσει ακόμα και το 54%. Αν αυτό συμβεί, σύμφωνα με τις επαγγελίες του, θα υπάρξει – ανάμεσα σε άλλα – επαναφορά του κράτους δικαίου, παύση της αντιδυτικής ρητορικής, πιο ισορροπημένη στάση έναντι Δύσης και Ρωσίας, σχετική βελτίωση των ευρωτουρκικών σχέσεων και, ασφαλώς, βελτίωση των σχέσεων με την Ουάσιγκτον. Όσο για τις σχέσεις με την Ελλάδα, το ύφος και η ατμόσφαιρα θα πάρουν άλλη μορφή, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η λύση των υπαρκτών θεμάτων και ο παραμερισμός των τετελεσμένων της εποχής Ερντογάν βρίσκονται προ των θυρών. Όποια κι αν είναι η έκβαση των τουρκικών προεδρικών εκλογών, σημαντικό είναι η Ελλάδα, παραμένοντας σταθερή στη γραμμή όσων διακηρύσσει, να συνεχίσει επίμονα – διμερώς και διεθνώς – να δραστηριοποιείται για τη δημιουργία συνθηκών ειρηνικής συνύπαρξης με την Τουρκία. Η εύλογη απογοήτευση πολλών από τις πολλαπλές επιθετικές αμφισβητήσεις τής μέχρι σήμερα τουρκικής ηγεσίας δεν αποτελεί λόγο αναστολής χάραξης μιας μακροπρόθεσμης εξωτερικής πολιτικής.

Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή, ειδικός σύμβουλος ΕΛΙΑΜΕΠ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ- Η αναδημοσίευσή του εδώ φέρει τη σύμφωνη γνώμη του συντάκτη του