Μία χώρα διχασμένη, περισσότερο από ποτέ, σε θέματα ένωσης του κράτους, εκλογικού συστήματος και κυβερνητικών αποφάσεων δείχνουν τα ευρήματα της 39ης ετήσιας έκθεσης του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (NatCen) για τις Βρετανικές Κοινωνικές Συμπεριφορές.

Στη Σκωτία, το 82% των υποστηρικτών του Σκοτσέζικου Εθνικού Κόμματος (SNP) υποστηρίζει τώρα την ανεξαρτησία της Σκωτίας, σε σύγκριση με μόνο το 5% των οπαδών των Συντηρητικών. Το χάσμα μεταξύ των υποστηρικτών των δύο κομμάτων σε αυτό το θέμα έχει αυξηθεί από 46 ποσοστιαίες μονάδες το 2012 σε 77 ποσοστιαίες μονάδες σήμερα.

Στη Β. Ιρλανδία  το 94% των υποστηρικτών του DUP υποστηρίζει ότι η Βόρεια Ιρλανδία είναι μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου, σήμερα μόνο ένας στους δέκα (10%) υποστηρικτές του Sinn Féin έχει αυτή την άποψη – από 37% το 2010. Το χάσμα μεταξύ των υποστηρικτών των δύο κομμάτων σε αυτό το θέμα έχει αυξήθηκε από 57 ποσοστιαίες μονάδες το 2010 σε 84 ποσοστιαίες μονάδες σήμερα.

Ας σημειωθεί ότι στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση το Sinn Féin που υποστηρίζει την ένωση με την Δημοκρατία της Ιρλανδίας ήρθε πρώτο, ενώ ακόμη δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία διακυβέρνησης μεταξύ των δύο κομμάτων, με αποτέλεσμα να παραμένει μετέωρη η τοπική κυβέρνηση.

Στις τοπικές εκλογές της 5ης Μαΐου του Ηνωμένου Βασιλείου, το Sinn Féin εξασφάλισε 27 από τις 90 έδρες της Συνέλευσης. Το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP), το οποίο κυριαρχούσε στο νομοθετικό σώμα της Βόρειας Ιρλανδίας για δύο δεκαετίες, κατέλαβε 24 έδρες. Η νίκη σημαίνει ότι το Sinn Féin δικαιούται τη θέση του πρώτου υπουργού στο Μπέλφαστ για πρώτη φορά από τότε που η Βόρεια Ιρλανδία ιδρύθηκε ως κράτος με πλειοψηφία προτεσταντών το 1921.

Θέματα συνταγματικής εκπροσώπησης

Για πρώτη φορά στην ιστορία της έρευνας, περισσότεροι άνθρωποι τάσσονται υπέρ της εισαγωγής της αναλογικής εκπροσώπησης για τις εκλογές στη Βουλή των Κοινοτήτων παρά της διατήρησης του εκλογικού συστήματος ως έχει (ο πρώτος με απλή πλειοψηφία). Αυτό είναι σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα της αύξησης των υποστηρικτών του Εργατικού Κόμματος.

Στη Σκωτία και στη Βόρεια Ιρλανδία η υποστήριξη των κομμάτων γύρω από το συνταγματικό ζήτημα έχει πολωθεί ακόμη περισσότερο.

Το 51% τάσσεται υπέρ της εκλογικής μεταρρύθμισης ενώ το 44% θα προτιμούσε να παραμείνει ως έχει το εκλογικό σύστημα για τις εκλογές στη Βουλή των Κοινοτήτων.

Για πρώτη φορά, η πλειοψηφία των υποστηρικτών του Εργατικού Κόμματος (61%) τάσσεται τώρα υπέρ της εκλογής βουλευτών με αναλογική εκπροσώπηση, από 27% το 2011. Υπέρ της εκλογικής μεταρρύθμισης τάσσεται επίσης το 69% των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, αλλά μόνο το 29% των Συντηρητικών.

Ο Sir John Curtice, Ανώτερος Ερευνητής στο NatCen, δήλωσε: “Οι υποστηρικτές των μεγάλων κομμάτων στη Σκωτία και την Αγγλία είναι πιο πολωμένοι από ποτέ σχετικά με το πώς θα πρέπει να κυβερνάται η Σκωτία, κάτι που δεν θα διευκολύνει την εξασφάλιση ευρείας συναίνεσης για οτιδήποτε προκύψει ως αποτέλεσμα από την τρέχουσα συζήτηση.

Η υποστήριξη για την αποχώρηση από το Ηνωμένο Βασίλειο έχει επίσης αυξηθεί στη Βόρεια Ιρλανδία, ενώ περισσότεροι από ποτέ θέλουν να αλλάξουν το σύστημα ψηφοφορίας στο Westminster, καθιστώντας το ζήτημα του τρόπου διακυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου πιο αμφιλεγόμενο ίσως από ποτέ. Η νέα κυβέρνηση αντιμετωπίζει μια ιδιαίτερα τρομερή πρόκληση για να φέρει κοντά την Ένωση” [δηλαδή το κράτος με τις τέσσερις χώρες του].

Φορολογία, ευημερία και ανισότητα

Η ανησυχία για την ανισότητα έχει επίσης αυξηθεί μετά την πανδημία, με περισσότερους ανθρώπους να λένε ότι η κυβέρνηση πρέπει να αναδιανέμει το εισόδημα από τους πιο ευκατάστατους σε αυτούς που είναι λιγότερο ευκατάστατοι.

Η πλειοψηφία του βρετανικού κοινού (52%) στην τελευταία έρευνα λέει ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να αυξήσει τους φόρους και να δαπανήσει περισσότερα για την υγεία, την εκπαίδευση και τα κοινωνικά επιδόματα στο τέλος του 2021, παρόμοια με το 50% που καταγράφηκε το 2020 και το 53% το 2019 πριν από την πανδημία.

Το 46% των υποστηρικτών των Τόρις και το 61% των οπαδών των Εργατικών λένε ότι η κυβέρνηση πρέπει να αυξήσει τους φόρους και τις δαπάνες.

Σχεδόν οι μισοί (49%) συμφωνούν τώρα ότι η κυβέρνηση πρέπει να αναδιανείμει το εισόδημα από τους πιο ευκατάστατους σε αυτούς που είναι λιγότερο ευκατάστατοι, δέκα ποσοστιαίες μονάδες επάνω σε σχέση με το 2019, ενώ μόνο περίπου το ένα τέταρτο (27%) διαφωνεί.

Τα δύο τρίτα (67%) συμφωνούν τώρα ότι οι απλοί εργαζόμενοι δεν παίρνουν το μερίδιο που τους αναλογεί στον πλούτο του έθνους, αυξημένο κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες από το 2019.

Κείμενο- Φωτογραφία: NatCen British Social Attitudes (BSA)/ ertnews.gr