Το μακρύ ταξίδι προς τις τουρκικές εκλογές
Του Γεώργιου Κακλίκη:
Οι προεδρικές εκλογές πλησιάζουν με τον τούρκο πρόεδρο να παραμένει πεισματικά αγκυλωμένος στην τακτική της πολεμικής κατά της Ελλάδας, ξέροντας πως κάποια δημοσκοπικά ποσοστά κερδίζονται οσάκις ο «εκ δυσμών εχθρός» λιθοβολείται. Όπως πρόσφατα έγινε, όταν ο τούρκος ηγέτης ρώτησε το ακροατήριό του αν είναι έτοιμο να αντιπαρατεθεί με την Ελλάδα μέσα στο 2023. Η εμπρηστική φρασεολογία βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη, με κυβερνητικά στελέχη και ΜΜΕ – ελεγχόμενα στη συντριπτική τους πλειοψηφία από μηχανισμούς του κυβερνώντος ΑΚΡ – να επιδίδονται σε ό,τι επιβάλλει η ύπατη ηγεσία: απειλές και «συστάσεις» προς την Αθήνα και προώθηση μιας απλοϊκής προπαγάνδας που συνίσταται στην εμφάνιση της Άγκυρας ως απειλούμενης από την Αθήνα και αδικούμενης από τη Δύση.
Ο μέχρι τις προεδρικές εκλογές χρόνος θα είναι αργός και πλήρης σπινθήρων ικανών να προκαλέσουν ανάφλεξη είτε λόγω ατυχήματος είτε λόγω εξώθησης από την Άγκυρα των πραγμάτων στα άκρα. Ο τούρκος πρόεδρος ελπίζει πως η προπαγανδιστική εκστρατεία του θα διευκολύνει την τουρκική μεθόδευση εμφάνισης της Αθήνας ως «αρξαμένης χειρών αδίκων». Πέρα όμως από τα ακραία αυτά σενάρια, η πιθανότητα να περιορισθεί η τουρκική επιθετικότητα μόνο στο φραστικό επίπεδο είναι υπαρκτή. Ο Ερντογάν, εκτός από την απειλή περί «εξωτερικών εχθρών», έχει να αντιμετωπίσει εσωτερικούς αντιπάλους που, συνασπισμένοι σήμερα, φαίνονται διατεθειμένοι να προωθήσουν την υποψηφιότητα του αρχηγού του κεμαλικού CHP. Και είναι αξιοπρόσεκτο ότι ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης και εκείνος της Άγκυρας σιωπούν μπροστά στην προοπτική αυτή παρά τα σημαντικά δημοσκοπικά ποσοστά τους και έστω κι αν είναι αμφίβολο αν ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου θα διατηρήσει μέχρι τέλους το προβάδισμα που έχει έναντι του απερχόμενου προέδρου.
Ζήτημα είναι, πάντως, αν ο πρόεδρος της Τουρκίας θα αφήσει τα πράγματα χωρίς απόπειρα επηρεασμού τους. Λίγα χρόνια πριν, είχε αμφισβητήσει το αποτέλεσμα των δημοτικών εκλογών στην Κωνσταντινούπολη επιβάλλοντας επαναληπτικές εκλογές που, όμως, δικαίωσαν τον Ιμάμογλου. Και πολύ πριν, είχε προηγηθεί ο πολιτικός εξοστρακισμός του αρχηγού του φιλοκουρδικού κόμματος ο οποίος ακόμα βρίσκεται στις τουρκικές φυλακές. Αν σε αυτά προστεθεί ο στενός έλεγχος των ΜΜΕ, δικαιολογούνται οι ανησυχίες Τούρκων και Δυτικών για το αν ο τούρκος πρόεδρος θα αφήσει τις εκλογές και την έκδοση αποτελεσμάτων τους να εξελιχθούν ομαλά ή αν θα αποχωρήσει από την εξουσία σε περίπτωση ήττας του. Ας μην ξεχνάμε πως, ελκόμενος από αυταρχικά πρότυπα, ενθαρρύνεται να κινηθεί και αυτός προς την κατεύθυνση της διατήρησης της εξουσίας, χωρίς να δεσμεύεται από δημοκρατικές ευαισθησίες δυτικής μορφής.
Ο κρατικός μηχανισμός ελέγχεται από το ΑΚΡ που ασφαλώς θα τον συνδράμει ώστε να τον δει να προχωρεί στην τρίτη δεκαετία της μονοκρατορίας του. Και αν ο τούρκος πρόεδρος παραμείνει στην εξουσία, κατά μία εκδοχή η Τουρκία θα ηρεμήσει. Χωρίς, όμως, αυτό να αποκλείει νέους αιφνιδιασμούς του Ερντογάν που, με «επικυρωμένη» από το εκλογικό αποτέλεσμα αντίληψη για την ορθότητα των θέσεών του, θα εξακολουθήσει να κρατεί την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή σε καθεστώς αστάθειας και ανασφάλειας. Και αυτό, σε αντίθεση με όσα πρεσβεύουν μερικές δυτικές πρωτεύουσες που φοβούνται την απώλεια από το δυτικό στρατόπεδο του «πυλώνα Τουρκία».
*Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή, ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ
** Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα σημερινά ΝΕΑ- Η αναδημοσίευσή του φέρει τη σύμφωνη γνώμη του συντάκτη του