Πρόωρες εκλογές στην Ιταλία έχουν προγραμματιστεί για τις 25 Σεπτεμβρίου, αφού ο πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα διέλυσε το Κοινοβούλιο την Πέμπτη μετά την έκθεση του πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι για την ψηφοφορία της Τετάρτης στη Γερουσία και την παραίτησή του.

Ο πρόεδρος αποφάσισε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να διαχειρίζεται την τακτική διοίκηση και θα επιτρέπεται μόνο να εκτελεί επείγουσες πράξεις ή να εκδίδει διατάγματα ή μέτρα που έχουν ήδη εγκριθεί.

Ο Ματαρέλα ανέφερε στην επίσημη δήλωσή του ότι η διάλυση του Κοινοβουλίου είναι «πάντα η τελευταία επιλογή που πρέπει να γίνει», ειδικά σε δύσκολους καιρούς.

«Πρέπει να τονίσω ότι οι καιροί που διανύουμε δεν επιτρέπουν καμία παύση στις παρεμβάσεις που είναι απαραίτητες για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης και της αύξησης του πληθωρισμού», προειδοποίησε.

Ο Ματαρέλα αρνήθηκε αρχικά την παραίτηση του Ντράγκι, ζητώντας του να απευθυνθεί στο Κοινοβούλιο για την κατάσταση.

Αφού τρία βασικά κόμματα του συνασπισμού του – το Κίνημα Πέντε Αστέρων, η Φόρτσα Ιτάλια και η Λέγκα – δεν συμμετείχαν στην ψήφο εμπιστοσύνης στη Γερουσία, ο Ντράγκι παραιτήθηκε και η κυβέρνηση κατέρρευσε.

Το ιταλικό Σύνταγμα προβλέπει ότι οι εκλογές πρέπει να διεξαχθούν εντός 70 ημερών από τη διάλυση των Επιμελητηρίων. Ως εκ τούτου, οι πρόωρες εκλογές έχουν προγραμματιστεί για τις 25 Σεπτεμβρίου.

Ο αρχηγός του κράτους απηύθυνε στη συνέχεια έκκληση στα κόμματα να διεξάγουν την προεκλογική εκστρατεία «προς το συμφέρον της Ιταλίας».

Τους επόμενους μήνες, η Ιταλία αναμένεται να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις για να αποκτήσει πρόσβαση στην επόμενη δόση από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ.

Η κατάρρευση της κυβέρνησης Ντράγκι προκάλεσε ανησυχητικές αντιδράσεις στο εξωτερικό, και σε περίπτωση που το αποτέλεσμα των εκλογών δεν αποφέρει μια σαφή κυβερνητική πλειοψηφία θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια παρατεταμένη περίοδο αστάθειας.

Ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν απέτισε την Πέμπτη (21 Ιουλίου) φόρο τιμής στον Μάριο  Ντράγκι, «έναν έμπιστο εταίρο», η παραίτηση του οποίου ανοίγει μια περίοδο «αβεβαιότητας», σύμφωνα με την γαλλίδα υπουργό ΕΕ Λοράνς Μπουν.

Ο Εμανουέλ Μακρόν, σε δήλωσή του, εξήρε «την ακλόνητη δέσμευση [του Μάριο Ντράγκι] για τη μεταρρύθμιση της χώρας του».

«Ένας σπουδαίος ιταλός πολιτικός άνδρας» και «ένας φίλος της Γαλλίας», ο οποίος, σύμφωνα με τον γάλλο πρόεδρο, κατέστησε την Ιταλία «ακλόνητο υποστηρικτή στην παροχή ευρωπαϊκών απαντήσεων στις κοινές μας προκλήσεις, ιδίως απέναντι στην επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας» καθ’ όλη τη διάρκεια της γαλλικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ (Ιανουάριος-Ιούνιος 2022).

Πράγματι, ο γάλλος ιστορικός Μαρκ Λαζάρ, ειδικός στην ιταλική πολιτική, εξήγησε στο France 24 ότι ο Μάριο Ντράγκι «αποφάσισε να στείλει όπλα στην Ουκρανία», «σπάζοντας μια πολιτική παράδοση της Ιταλικής Δημοκρατίας».

Χάρη στον Ντράγκι, συνέχισε ο Εμανουέλ Μακρόν, η γαλλο-ιταλική φιλία έχει επωφεληθεί από μια «νέα ώθηση», που οδήγησε στην υπογραφή της Συνθήκης Quirinal.

Η συνθήκη αυτή, η διαπραγμάτευση της οποίας ξεκίνησε υπό την προεδρία του Πάολο Τζεντιλόνι το 2018 και υπεγράφη τον Νοέμβριο του 2021, ενίσχυσε τη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, ιδίως στους τομείς της ασφάλειας, της άμυνας, του διαστήματος, της έρευνας και της εκπαίδευσης.

Το πρωί της Πέμπτης, στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter, η υφυπουργός Ευρώπης Λορένς Μπον «[απέτισε] φόρο τιμής σε έναν πυλώνα της Ευρώπης» και εξέφρασε την ανησυχία της ότι η Ιταλία εισέρχεται σε μια περίοδο «αστάθειας» και «αβεβαιότητας».

Όσον αφορά τις επερχόμενες εκλογές, ο ιστορικός Μαρκ Λαζάρ προειδοποίησε ότι η ανάδειξη μιας δεξιάς κυβέρνησης στην Ιταλία θα μπορούσε να λειτουργήσει εναντίον της Ουκρανίας στη σύγκρουση με τη Ρωσία.

Πράγματι, εξηγεί, η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι (ακροδεξιά) και η Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι (φιλελεύθερη δεξιά) βρίσκονται σε μια «διφορούμενη, ακόμη και αμφίσημη» κατάσταση απέναντι στον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Μαζί σχηματίζουν τον δεξιό συνασπισμό -που ευνοείται να κερδίσει τις εκλογές που θα διεξαχθούν στην ιταλική χερσόνησο το επόμενο φθινόπωρο- με το μεταφασιστικό κόμμα Fratelli d’Italia. Η επικεφαλής του τελευταίου, Τζόρτζια Μελόνι, έχει ευθυγραμμιστεί με την ευρωπαϊκή και ατλαντική θέση, καταδικάζοντας τη σύγκρουση στην Ουκρανία, «μια σημαντική αλλαγή» σύμφωνα με τον ιστορικό.

Αυτές οι διαφορές απόψεων θέτουν «ένα βασικό ερώτημα», σε περίπτωση νίκης του δεξιού συνασπισμού, σχετικά με το αν θα πρέπει να συνεχιστεί η στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία.