Η πανδημία καθώς ακόμα καλπάζει, έχει ήδη προκαλέσει πολλαπλές επιπτώσεις σε πολλούς τομείς της κοινωνίας αλλάζοντας ριζικά τα δεδομένα. Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερα εκτεθειμένες βρέθηκαν οι εργαζόμενες μητέρες, κυρίως των μικρών παιδιών, γεγονός που προοικονομεί το δυσβάστακτο οικονομικό απότοκο. Αυτά είναι και τα πορίσματα βάσει ενός άρθρου του  Διεθνούς Νομισματκού Ταμείου, συντάκτες των οποίων είναι  οι Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, επικεφαλής του Ταμείου και οι Στεφανία Φαμπρίτσιο, Ντιέγκο Γκόμες και Μαρίνα Ταβάρες, στελέχη του Ταμείου.

Οι μητέρες με μικρά παιδιά έχουν επηρεαστεί δυσανάλογα σε σχέση με άλλες κοινωνικές ομάδες, καθώς πολλές εξ αυτών φάνηκαν να χάνουν τη δουλειά τους κατά τη διάρκεια των λοκντάουν. Αυτό διαφαίνεται  από στοιχεία που προκύπτουν από έρευνες σε ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Ισπανία, χώρες που δέχθηκαν από τα ισχυρότερα πλήγματα εν καιρώ πανδημίας.

Μάλιστα, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία , διαφαίνεται πως στις ΗΠΑ σημειώνονται οι περισσότερες απολύσεις,  ενώ  οι Βρετανοί εργαζόμενοι υπέστησαν τις μεγαλύτερες μειώσεις σε ώρες εργασίας, ενώ στην Ισπανία, οι εργαζόμενοι  βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα μείγμα και των δύο. Βέβαια, ο τρόπος που αντιμετώπισαν οι κυβερνήσεις τη συγκεκριμένη αυτή εργασιακή αλλαγή, που έχει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις, είναι τελείως διαφορετικός. Ενδεικτικά, οι ΗΠΑ επέλεξαν τη στήριξη των ανέργων με υψηλότερα επιδόματα και για μεγαλύτερη διάρκεια, ενώ στις άλλες δύο χώρες, οι κυβερνήσεις επέλεξαν τη χρήση προγραμμάτων διατήρησης των θέσεων εργασίας.

Αναφορικά με το πως επηρέασε η υγειονομική κρίση τα δυο φύλα στον επαγγελματικό κλάδο, και εκεί υπάρχει ανομοιογένεια. Η έρευνα του ΔΝΤ αποκαλύπτει ότι στις ΗΠΑ οι γυναίκες επηρεάστηκαν περισσότερο από τους άνδρες, στο Ηνωμένο Βασίλειο το ακριβώς αντίθετο, ενώ στην Ισπανία γυναίκες και άνδρες μοιράστηκαν τον πόνο. Παρά τις αποκλείσεις, όλες οι χώρες μοιράστηκαν ένα κοινό: οι μητέρες με μικρά παιδιά επηρεάστηκαν δυσανάλογα από το  lockdown και τα περιοριστικά μέτρα.

Μητέρες με μικρό παιδί βιώνουν τη μεγαλύτερη ανεργία 

Οι λόγοι είναι πασιφανείς, και μεταξύ άλλων, το συνεχές  κλείσιμο των σχολείων και η συνεπακόλουθη τηλεκπαίδευση που ανάγκασαν τις μητέρες να μένουν σπίτι για να επιβλέπουν τα παιδιά τους. Στις περιπτώσεις που η δουλειά της μητέρας μετατρεπόταν σε τηλεργασία τότε συνέχισε να εργάζεται, ειδάλλως δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που έχασε την εργασία της. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, μητέρα με τουλάχιστον ένα παιδί ηλικίας έως 12 ετών είχε λιγότερες πιθανότητες να είναι απασχολημένη σε σύγκριση με έναν άνδρα της ίδιας οικογενειακής κατάστασης την περίοδο Απριλίου-Δεκεμβρίου 2020.

Ανεργία γυναικών, εισοδηματική αλλά και φυλετική διάκριση 

Από την έρευνα του ΔΝΤ προκύπτει πως η ανεργία των μητέρων προκαλεί και αλλά προβλήματα, όπως η εισοδηματική και φυλετική διάκριση.  Μάλιστα, οδηγεί σε μια αύξηση της τάξης του 45 % στο συνολικό φυλετικό χάσμα, το οποίο συνδέεται με μια οικονομική απώλεια της τάξης του 0,4% για το παραγωγικό διάστημα Απριλίου-Νοεμβρίου 2020.

Ακόμη, οι μητέρες με λιγότερο από ένα πτυχίο κολεγίου και έγχρωμες μητέρες έχασαν ή εγκατέλειψαν τις δουλειές τους σε μεγαλύτερους αριθμούς στα αρχικά στάδια της πανδημίας και επιστρέφουν στην αγορά με χαμηλότερους ρυθμούς και λιγότερες αμοιβές σε σχέση με άλλες ομάδες εργαζομένων.

Μέτρα που πρέπει να ληφθούν 

Η λύση που προτείνει το ΔΝΤ αναφορικά με το εισοδηματικό και φυλετικό χάσμα, το οποίο βρίσκει τις μητέρες σε δυσχερή θέση, είναι η λήψη συντονισμένων μέτρων, τα οποία θα περιλαμβάνουν την οικονομική στήριξη, την επιτάχυνση του εμβολιαστικού προγράμματος, πολιτικές ανακατανομής και φυσικά τεχνολογική υποστήριξη.

Πιο συγκεκριμένα, η οικονομική υποστήριξη μπορεί να περιλαμβάνει  φορολογικές πιστώσεις για νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα και παιδιά, επέκταση των επιδομάτων ανεργίας και βοήθεια στην φροντίδα παιδιών. Επίσης, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εσωματώσουν μέτρα για το καθολικό άνοιγμα των σχολείων και όλων των βαθμίδων, δίνοντας προτεραιότητα στον εμβολιασμό και αυτών. Παράλληλα, πρέπει οι κυβερνήσεις να διασφαλίσουν πως μέσα από τις κατάλληλες υποδομές θα υπάρχει ένα βιώσιμο άνοιγμα σχολείων χωρίς να υπάρχει η πιθανότητα να τα ξανακλείσουν.

Ακόμη, πρέπει να προβούν τα κράτη σε πολιτικές ανακατανομής των θέσεων εργασίας, ώστε να  στηρίξουν εργαζόμενους στην αναζήτηση νέων θέσεων εργασίας και να ελαχιστοποιήσουν τις απώλειες σε ανθρώπινο κεφάλαιο μέσω προγραμμάτων επιδότησης και πρόσληψης, περιλαμβανομένης της τεχνολογικής εκπαίδευσης. Τέλος, κρίσιμη κρίνεται η  μεγαλύτερη πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, οι οποίες σε συνδυασμό με την ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής οικονομίας θα δώσει μια νέα ώθηση στη δημιουργία νέων θέσεων ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες. Η ισότιμη πρόσβαση στην ψηφιακή υποδομή, πρόσβαση στην κάλυψη κινητής και διαδικτύου- καθώς επίσης μεγαλύτερη χρηματοοικονομική και ψηφιακός αλφαβητισμός, μπορούν να κάνουν τη διαφορά για τις γυναίκες.

Πηγή: Οικονομικός Ταχυδρόμος

Ανεσιάδου Ελένη