Οι αρχές του Ισραήλ αποφυλάκισαν σήμερα 90 παλαιστίνιους φυλακισμένους, μερικές ώρες αφού τρεις ισραηλινές όμηροι αφέθηκαν ελεύθερες από τη Χαμάς, στο πλαίσιο της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στον ισραηλινό στρατό και το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα στη Λωρίδα της Γάζας, που έχει υποστεί πελώρια καταστροφή έπειτα από δεκαπέντε και πλέον μήνες πολέμου.

Η ανακωχή τέθηκε σε ισχύ χθες Κυριακή στις 11:15 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας), με σχεδόν τρεις ώρες καθυστέρηση, καθώς η Χαμάς καθυστέρησε να επιδώσει τον κατάλογο με τα ονόματα των τριών γυναικών που επρόκειτο να αφήσει ελεύθερες αυθημερόν. Το κίνημα επικαλέστηκε «επιπλοκές στο πεδίο» και «τη συνέχιση των βομβαρδισμών».

Νωρίς το απόγευμα ηγετικό στέλεχος της Χαμάς δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως αυτές οι «τρεις όμηροι» πλέον βρίσκονταν στα χέρια της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου (ΔΕΕΣ) στην πόλη της Γάζας (βόρεια), κατόπιν ο ισραηλινός στρατός επιβεβαίωσε την άφιξή τους στο Ισραήλ.

Πρόκειται για την υπήκοο Ισραήλ και Βρετανίας Έμιλι Νταμάρι, 28 ετών, την υπήκοο Ισραήλ και Ρουμανίας Ντορόν Στάινμπρεχερ, 31 ετών -οι δυο τους αιχμαλωτίστηκαν στο κιμπούτς Κφαρ Αζά- και τη Ρόμι Γκονέν, 24 ετών, που απήχθη στο φεστιβάλ μουσικής Νόβα, κατά τη διάρκεια της εφόδου της Χαμάς στο νότιο τμήμα της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023, το έναυσμα του πολέμου.

Έπειτα, μερικά λεπτά μετά τα μεσάνυχτα, η υπηρεσία φυλακών του Ισραήλ ανακοίνωσε πως «90 τρομοκράτες» πλέον «απελευθερώθηκαν» από τη στρατιωτική φυλακή της Οφέρ, στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, και από κέντρο κράτησης στην Ιερουσαλήμ.

Εκατοντάδες άνθρωποι, συγκεντρωμένοι κατά μήκος του δρόμου, περίμεναν να δουν να περνούν τα λεωφορεία από την Μπεϊτούνια προς την κατεύθυνση της Ραμάλας, της έδρας της Παλαιστινιακής Αρχής, ανεμίζοντας παλαιστινιακές σημαίες και λάβαρα διαφόρων πολιτικών κινημάτων, ιδίως της Χαμάς.

Όταν εντέλει έφτασαν και άνοιξαν οι πόρτες, πλήθος υποδέχθηκε τους ανθρώπους που αποφυλακίστηκαν -γυναίκες και παιδιά στην πλειονότητά τους- με δάκρυα χαράς, εναγκαλισμούς, τραγούδια, πυροτεχνήματα.

«Η αναμονή ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Αλλά χάρη στον Θεό, είχαμε τη σιγουριά πως μια ημέρα θα απελευθερωνόμασταν», είπε αναστενάζοντας η Μπούσρα αλ Ταουίλ, δημοσιογράφος που είχε συλληφθεί και φυλακιστεί τον Μάρτιο του 2024.

Παράλληλα, στη Λωρίδα της Γάζας, χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι πήραν τους δρόμους, σε τοπίο που παραπέμπει στην Αποκάλυψη, για να γυρίσουν στα σπίτια τους.

«Δεν μπορέσαμε καν να βρούμε τα σπίτια μας» εξαιτίας «του εύρους των καταστροφών», έλεγε απελπισμένη στη Ράφα (νότια) η Μαρία Γκαντ Ελ Χακ, που, όπως το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού του παλαιστινιακού θύλακα, εξαναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σπίτι της.

Το ότι τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία, την παραμονή της επιστροφής στον Λευκό Οίκο του Ντόναλντ Τραμπ, τροφοδοτεί ελπίδες πως θα υπάρξει διαρκής ειρήνη στον παλαιστινιακό θύλακο. Ωστόσο ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου προειδοποίησε πως η κυβέρνησή του επιφυλάσσεται του δικαιώματος να «ξαναρχίσει» τον πόλεμο αν θεωρήσει πως είναι «ανάγκη».

Από την πλευρά τους οι Ταξιαρχίες αλ Κάσαμ, ο στρατιωτικός βραχίονας της Χαμάς, υπογράμμισαν ότι η τήρηση της ανακωχής θα εξαρτηθεί από την «τήρηση των δεσμεύσεων» του Ισραήλ.

Χθες η πολιτική προστασία τη Λωρίδα της Γάζας ανέφερε πως ανάμεσα στην προβλεπόμενη ώρα έναρξης της ανακωχής και την ώρα που τέθηκε πράγματι σε ισχύ, ισραηλινοί βομβαρδισμοί σκότωσαν οκτώ Παλαιστίνιους.

Η συμφωνία, που ανακοινώθηκε την περασμένη Τετάρτη από τις χώρες που μεσολάβησαν στις έμμεσες διαπραγματεύσεις -Κατάρ, ΗΠΑ, Αίγυπτος-, φιλοδοξία είναι, σύμφωνα με την Ντόχα, να οδηγήσει στο «οριστικό τέλος» του πολέμου.

Με βάση τους όρους της, στην πρώτη φάση της, διάρκειας έξι εβδομάδων, πρέπει να σταματήσουν οι εχθροπραξίες και να αφεθούν ελεύθεροι 33 ισραηλινοί όμηροι.

Σε αντάλλαγμα, οι ισραηλινές αρχές δεσμεύτηκαν πως θα αφήσουν ελεύθερους το ίδιο διάστημα κάπου 1.900 Παλαιστίνιους που κρατούν.

Η συμφωνία προβλέπει επίσης πως 236 Παλαιστίνιοι, καταδικασμένοι σε ισόβια κάθειρξη επειδή διέπραξαν επιθέσεις ή ενέχονταν σε αυτές, που επρόκειτο να αποφυλακιστούν, θα εξοριστούν, κυρίως στο Κατάρ και στην Τουρκία.

Οι τρεις νεαρές Ισραηλινές που αφέθηκαν ελεύθεροι χθες «διέσχισαν την κόλαση» έπειτα από 471 ομηρίας, σχολίασε ο κ. Νετανιάχου αφού έφθασαν στο Ισραήλ.

Ο Ντανιέλ Χαγκάρι, εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, δήλωσε πως «τρεις ως τέσσερις απαχθείσες» θα αφήνονται «ελεύθερες κάθε εβδομάδα».

Ανώτερο στέλεχος της Χαμάς διευκρίνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι η επόμενη απελευθέρωση ομήρων θα γίνει «το επόμενο Σάββατο» 25η Ιανουαρίου.

Οι τρεις νέες, που ξαναβρέθηκαν με τους δικούς τους, μεταφέρθηκαν αρχικά στο νοσοκομείο Σίμπα, κοντά στο Τελ Αβίβ, που ανακοίνωσε πως βρίσκονται «σε σταθερή κατάσταση».

Στην «πλατεία των ομήρων» στο Τελ Αβίβ, χιλιάδες άνθρωποι υποδέχθηκαν την επιστροφή τους με δάκρυα, τραγούδια, πανηγυρισμούς, αγκαλιές.

Μερικά λεπτά αφού τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, που προβλέπει επίσης αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας που εισέρχεται στη Λωρίδα της Γάζας, ο ΟΗΕ ανακοίνωνε την άφιξη των πρώτων φορτηγών με βοήθεια.

Σύμφωνα με το Κάιρο, η συμφωνία προβλέπει την είσοδο «600 φορτηγών με βοήθεια την ημέρα». Αιγύπτιος αξιωματούχος δήλωσε ότι «260 φορτηγά με βοήθεια και 16 με καύσιμα» μπήκαν ως το τέλος της ημέρας χθες στον θύλακο.

«Προσπαθούμε να φθάσουμε σε ένα εκατομμύριο ανθρώπους το συντομότερο δυνατόν», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Καρλ Σκάου, αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (ΠΕΠ) των Ηνωμένων Εθνών.

Κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης, θα γίνει διαπραγμάτευση για τη δεύτερη, που αναμένεται να επιτρέψει την απελευθέρωση των τελευταίων ομήρων, και την τρίτη και τελευταία, που αφορά την ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας και την παράδοση των πτωμάτων των ομήρων που πέθαναν στην αιχμαλωσία.

Σύμφωνα με τον απερχόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, στην πρώτη φάση προβλέπεται επίσης η απόσυρση των στρατευμάτων του Ισραήλ από πυκνοκατοικημένες περιοχές στη Λωρίδα της Γάζας.

Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 1.210 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα. Από τους 251 ανθρώπους που είχαν απαχθεί εκείνη την ημέρα, 91 παραμένουν στη Λωρίδα της Γάζας, πλην όμως 34 εξ αυτών έχουν κηρυχθεί νεκροί από τον στρατό.

Τουλάχιστον 46.913 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, έχασαν τη ζωή τους στις ευρείας κλίμακας ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις έκτοτε στον θύλακο, όπου η ανθρωπιστική κατάσταση χαρακτηρίζεται καταστροφική, κατά τα πιο πρόσφατα δεδομένα του υπουργείου Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, που θεωρούνται αξιόπιστα από τον ΟΗΕ.

Έπειτα από ασταμάτητους ισραηλινούς βομβαρδισμούς για πάνω από έναν χρόνο, το σύστημα υγείας στον μικρό παλαιστινιακό θύλακο έχει καταρρεύσει. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί πως η αποκατάστασή του θα είναι «περίπλοκο και δύσκολο καθήκον».

ΑΠΕ/ΜΠΕ