Στις 30 Οκτωβρίου 1944: Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει τη Θεσσαλονίκη από τον ναζιστικό ζυγό
Εκδηλώσεις :
Με σειρά εκδηλώσεων θα γιορταστεί τη Δευτέρα 30 Οκτωβρίου 2023 η 79η επέτειος απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, ύστερα από την έγκαιρη και αποτελεσματική είσοδο στην πόλη των ανταρτικών δυνάμεων του ΕΛΑΣ που διέσωσαν τις υποδομές της, λίγο πριν τις ανατινάξουν οι Ναζί κατά την αποχώρησή τους.
1) Τη Δευτέρα 30η Οκτωβρίου, στις 11.30 π.μ., θα πραγματοποιηθεί η επετειακή εκδήλωση του Δήμου Θεσσαλονίκης στην αναθηματική στήλη για το σημαντικό αυτό ιστορικό γεγονός που έχει στηθεί από το 2016 μεταξύ Λευκού Πύργου και Βασιλικού Θεάτρου, επί της ‘Λεωφόρου 30 ης Οκτωβρίου 1944’. Θα ακολουθήσει κατάθεση στεφάνων και λουλουδιών προς τιμήν των ηρωικών ανταρτών που ελευθέρωσαν την πόλη.
Να σημειώσουμε ότι ο πρώτος εορτασμός της “απολύτρωσης” της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί, είχε πραγματοποιηθεί το 1983, με πρωτοβουλία του τότε Δημάρχου Θανάση Γιαννούση και οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης είχαν συνεχιστεί έως το
1986 από τον μετέπειτα δήμαρχο Θεοχάρη Μαναβή.
Τα επόμενα χρόνια, το σημαντικό αυτό για την πόλη γεγονός εορταζόταν μόνο από τις αντιστασιακές οργανώσεις και περιφερειακούς δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος, ενώ η επέτειος είχε διαγραφεί από το δημοτικό εορτολόγιο.
Μόλις το 2014, επί δημαρχίας Γιάννη Μπουτάρη, αποφασίστηκε η αναβίωση του εορτασμού, μετά από ομόφωνη – εκτός Χρυσής Αυγής – απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης, οπότε συστάθηκε και ‘Επιτροπή Εορτασμού’.
Δύο χρόνια μετά, το 2016, με το Προεδρικό Διάταγμα 50/2016 (ΦΕΚ 81/ Α/09-05- 2016) η επέτειος της 30/10/1944 καθιερώθηκε ως ‘δημόσια εορτή τοπικής σημασίας’ για τον Δήμο Θεσσαλονίκης, έπειτα από αίτημα – πρόταση του Δημοτικού Συμβουλίου που υιοθέτησε το Υπουργείο Εσωτερικών.
2) Την Τρίτη 31 Οκτωβρίου 2023, στις 6 μ.μ. στην αίθουσα εκδηλώσεων της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης, Εθνικής Αμύνης 27, η ‘ΕΔΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1940-1974’, τιμώντας τη μνήμη των απελευθερωτών της πόλης, έχει προγραμματίσει εκδήλωση αφιερωμένη στον ΚΩΣΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑΚΗ (Καπετάν Νικήτα), Διοικητή του 50 ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ.
Ομιλητές είναι:
– Σπύρος Κουζινόπουλος, δημοσιογράφος-ιστορικός ερευνητής
– Γιώργος Συνεφάκης, αφυπηρετήσας πανεπιστημιακός ΑΠΘ
– Μαρία Καβάλα, ιστορικός, Επ. καθηγήτρια ΑΠΘ