Είναι λυπηρό να κάνουμε αποτίμηση των τραγικών γεγονότων της τελευταίας εβδομάδας στα κοινωνικά μέσα,  όταν το χώμα δεν έχει ακόμα σκεπάσει ακόμα τους νεκρούς του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη.  Όμως, κατά τη γνώμη του κυρίου Πήτα, καθηγητής Τμήματος Πληροφορικής ΑΠΘ και πρόεδρος της Διεθνούς Ακαδημίας Διδακτορικών Σπουδών στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AIDA) πρέπει έγκαιρα να δοθούν τα νέα δεδομένα στους δημοσιογράφους, πολιτικούς αναλυτές, τα πολιτικά επιτελεία, και στους ενεργούς πολίτες, ελπίζοντας ότι με τον τρόπο αυτό συνεισφέροντας στη δημιουργία μιας καλύτερης Ελλάδας.

Όπως φαίνεται στο Πολιτικό Βαρόμετρο και στο επισυναπτόμενο διαγράμμα των συνολικών πολιτικών tweets, δύο γεγονότα κυριάρχησαν στα κοινωνικά μέσα τις προηγούμενες 2 εβδομάδες, το καθένα με τη δική του σημασία:

1. Η υπόθεση Πολάκη          (κορυφή με σχεδόν 7.000 tweets πριν την 1/3/2023)
2. Η τραγωδία στα Τέμπη    (κορυφή με σχεδόν 5.500 tweets μετά την 1/3/2023).

Στα άλλα δύο διαγράμματα φαίνεται η εξέλιξη των tweets (ιδιαίτερα των αρνητικών) για  τη Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ, για τα (2), (1), αντίστοιχα.

Ο κος Πήτας σημειώνει χαρακτηριστικά: “Επειδή δεν φιλοδοξώ να είμαι ούτε δημοσιογράφος ούτε πολιτικός αναλυτής, αφήνω τα σχόλια σε σας, που έχετε όλες τις γνώσεις να τα δείτε η καθεμία/ο καθένας από τη δικιά της/του οπτική γωνία,  καθώς και στους πολίτες, ώστε να σχηματίσουν την δικιά τους άποψη.

Θα ήθελα όμως να σχολιάσω ορισμένα θέματα που έχουν σχέση με την περίφημη ‘κοινή γνώμη’ και το αποτύπωμά της στα κοινωνικά μέσα, από την οπτική γωνία του επιστήμονα Πληροφορικής και αναλυτή δεδομένων. Το διαγράμμα των συνολικών πολιτικών tweets δείχνει ότι η πολιτική συζήτηση εντατικοποιείται, ιδιαίτερα από την αρχή του 2023 και μετά, λόγω της ιδιότυπης προεκλογικής περιόδου που διανύουμε. Γενικά, ο σχετικός πολιτικός διάλογος συγκεντρώνεται χρονικά σε κορυφές που κρατούν γύρω στη μία εβδομάδα (το πολύ). Επομένως φαίνεται ότι η κοινή γνώμη έχει βραχυπρόθεσμη μνήμη πολιτικού χρυσόψαρου που δεν μπορεί να χειριστεί πάνω από λίγα θέματα κάθε φορά (λιγότερα από τον αριθμό των πρωτοσέλιδων στα ΜΜΕ). Σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι φυσικό να παρουσιάζονται διάφορα ενδιαφέροντα φαινόμενα, πχ. αυτό που στην ορολογία μας ονομάζουμε signal masking (‘κάλυψη σήματος’), όταν ένα νεότερο θέμα καλύπτει μερικά ή πλήρως ένα αμέσως προηγούμενο.

Δεν πρέπει όμως να υποτιμηθεί καθόλου η μεσοπρόθεσμη και μακροχρόνια συλλογική (κοινή) μνήμη. Η μεσοπρόθεσμη καθορίζει την πολιτική μας πράξη (εκλογική συμπεριφορά στην περίοδο αυτή). Η μακροπρόθεσμη είναι ‘εξοργιστικά’ σταθερή, θα τολμούσα να πω, καθώς καθορίζει την κοινωνική και πολιτική μας ταυτότητα. Αρκεί να θυμηθεί κάποιος πόσο χρόνια διαρκεί π.χ. ο αντιαμερικανισμός στη χώρα μας, παρ’ όλες τις εθνικές και διεθνείς αλλαγές. Τα παραπάνω μας οδηγούν σε κοινωνιολογικά και φιλοσοφικά ερωτήματα του τι είναι η ‘κοινή γνώμη’: είναι μια κοινωνική οντότητα, ή είναι μια κατάσταση κοινωνικού συντονισμού? Περισσότερες σκέψεις βρίσκονται στο πρόσφατο βιβλίο μου:

I.Pitas “Artificial Intelligence Science and Society Part C: AI Science and Society“ (335 pages) https://www.amazon.com/dp/9609156487?ref_=pe_3052080_397514860

Μια αυτόματη ακριβής ανάλυση του περιεχομένου των πολιτικών tweets στην Ελλάδα (που είναι δυνατή, αλλά δεν έγινε ακόμα) θα δώσει πολύτιμα στοιχεία για τη δομή του πολιτικού διαλόγου, τα επιχειρήματα, τη θεματική εναλλαγή των ενδιαφερόντων στην κοινή γνώμη.  Επίσης θα μας επιτρέψει να αξιολογήσουμε τις δυνατότητες αυτής της διαδικτυακής Αγοράς (ιδεών), και της επίδρασης του συναισθήματος και άλλων παραγόντων στην διάδοση των (πολιτικών και άλλων) ιδεών.

Το επόμενο διάστημα είναι προεκλογική περίοδος και, επειδή δεν είμαι πολιτικός ούτε πολιτικός αναλυτής (αλλά μόνον ενεργός πολίτης), προτιμώ να περιορίσω την ενεργό εμπλοκή μου στην πολιτική συζήτηση και να αφήσω σε άλλους τον σχολιασμό των δεδομένων που θα παράγει  κάθε μέρα το Πολιτικό Βαρόμετρο. Τα αποτελέσματά του μέχρι στιγμής είναι αξιοπρεπέστατα και θα βελτιώνονται με (μικρο)αλλαγές που ίσως χρειαστεί να εισαγάγουμε. Επειδή η μεθοδολογία του έχει ορισμένους εγγενείς περιορισμούς  (πχ. πολύ λίγα δεδομένα αντικειμενικής αλήθειας για το γενικό εκλογικό σώμα, πιθανή επίδραση bots, πολύ καλή αλλά όχι τέλεια ακρίβεια αυτόματης ανάλυσης δεδομένων), καλόν είναι τα αποτελέσματά του να βλέπονται σε συνδυασμό και με άλλους πιό κλασσικούς τρόπους μέτρησης της κοινής γνώμης, πχ δημοσκοπήσεις, ιδιαίτερα στην τωρινή περίοδο, μέχρι η αξιοπιστία της μεθόδου ελεγχθεί για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα που θα περιλαμβάνουν και εκλογές”, ολοκλήρωσε το σχόλιό του ο κος Ι. Πήτας.