Τα κοινοβούλια της Αυστρίας και της Πολωνίας ενέκριναν χθες Πέμπτη το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, πρόγραμμα ύψους 672 δισεκατομμυρίων ευρώ για να ξεπεραστεί ο οικονομικός αντίκτυπος της πανδημίας του νέου κορονοϊού, ολοκληρώνοντας τη διαδικασία επικύρωσης του για πολλούς ιστορικού εγχειρήματος.

«Με τις θετικές ψήφους των κοινοβουλίων της Αυστρίας και της Πολωνίας (…) τα 27 κράτη μέλη ολοκλήρωσαν τη διαδικασία έγκρισης από τα εθνικά κοινοβούλια», ανέφερε με ικανοποίηση μέσω Twitter ο ευρωπαίος επίτροπος Προϋπολογισμού και Διοίκησης, ο Γιοχάνες Χαν.

Το πρόγραμμα στήριξης, μεγέθους χωρίς προηγούμενο, με 672 δισ. ευρώ ενισχύσεων και δανείων που θα χορηγηθούν στα κράτη μέλη της ΕΕ, θα σημάνει εξάλλου την πρώτη φορά που η Ευρώπη θα προχωρήσει στην έκδοση κοινού χρέους, που χαρακτηρίζεται η ενσάρκωση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης για την αντιμετώπιση της κρίσης που προκάλεσε η πανδημία.

Η εφαρμογή του σχεδίου, που συμφωνήθηκε τον Ιούλιο του 2020 έπειτα από δύσκολες διαπραγματεύσεις, επικρίνεται για τη βραδύτητά της. Οι πρώτες εκταμιεύσεις, που αναμένεται να χρηματοδοτήσουν προγράμματα επενδύσεων των κρατών μελών στους τομείς του ψηφιακού μετασχηματισμού και της πράσινης μετάβασης, προβλέπεται να γίνουν στην καλύτερη περίπτωση στα τέλη του Ιουλίου.

Η επικύρωση των 27 ήταν εκ των ων ουκ άνευ για να προχωρήσει η έκδοση κοινού χρέους: αν έλειπε ακόμη και μία υπογραφή, το σχέδιο θα εκτροχιαζόταν.

Κάθε κράτος μέλος της ΕΕ είχε τη δυνατότητα να υποβάλει στις Βρυξέλλες σχέδιο επενδύσεων συνδεδεμένο με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Τα δεκαεννέα από τα 27 κράτη μέλη έχουν ήδη υποβάλει τα προγράμματά τους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία στη θεωρία έχει προθεσμία δύο μηνών για να τα εξετάσει και να τα εγκρίνει. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα έχει κατόπιν έναν μήνα για να δώσει το δικό του πράσινο φως.

«Ο στόχος είναι τα κεφάλαια να αρχίσουν να διατίθενται μέσα στα καλοκαίρι», εξηγούσε το Σάββατο ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, στη διάρκεια εκδήλωσης στη Λισαβόνα. Πρόσθεσε ότι οι υπηρεσίες του θα «προσπαθήσουν να επιταχύνουν λιγάκι» τη διαδικασία εκτίμησης των σχεδίων επενδύσεων. «Εργαζόμαστε όσο πιο γρήγορα είναι δυνατόν, όμως πρόκειται για περίπλοκες εκτιμήσεις», προειδοποίησε πάντως.

Η Ισπανία και η Ιταλία αναμένεται να είναι οι χώρες που θα ωφεληθούν περισσότερο, με χορηγήσεις περίπου 70 δισεκ. ευρώ για την καθεμιά, μεγαλύτερες από αυτές της Γαλλίας (περίπου 40 δισ. ευρώ).

Μεταξύ άλλων, τα κεφάλαια αυτά θα επιτρέψουν να προχωρήσουν προγράμματα όπως η ανακαίνιση κτιρίων προκειμένου να γίνουν ενεργειακά πιο αποδοτικά, η δημιουργία δικτύων ταχυφορτιστών και φορτιστών για ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, η ανάπτυξη τηλεπικοινωνιακών δικτύων υψηλής ταχύτητας, υποδομών αποθήκευσης δεδομένων, κ.ο.κ..

Πάντως την Ευρώπη δεν την ευνοεί οποιαδήποτε σύγκριση με τις ΗΠΑ, όπου εγκρίθηκαν και διατέθηκαν πολύ μεγαλύτερες κρατικές ενισχύσεις πολύ πιο γρήγορα, ενώ η ταχύτερη εκστρατεία μαζικής ανοσοποίησης επίσης επέτρεψε στην αμερικανική οικονομία να αποκτήσει τουλάχιστον χρονικό πλεονέκτημα σε ό,τι αφορά τη διαδικασία της ανάκαμψής της.

ΑΠΕ/ΜΠΕ