Οι εξελίξεις δεν φαίνεται να ευνοούν ιδιαίτερα την επανεκλογή του κ. Ερντογάν στην προεδρία. Ήδη διαφαίνονται οι προτιμήσεις των νέων που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά υπέρ του κεμαλικού CHP και του ακραίου Καλού Κόμματος. Πέρα από την οικονομική περιπέτεια στην οποία οδήγησαν τη χώρα οι άστοχοι προεδρικοί χειρισμοί, η ένταση που η Άγκυρα έχει επιλέξει έναντι της Δύσης έχει προκαλέσει και αυτή αρνητικά αποτελέσματα. Έντονα δυσαρεστημένο για την απομάκρυνση από Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον, ένα τμήμα της κοινωνίας επιθυμεί την πολιτική σταθερότητα και την επαναπροσέγγιση των ευρωατλαντικών θεσμών. Το ίδιο αυτό κοινωνικό τμήμα αντιμετωπίζει με δυσφορία τις προσπάθειες απομείωσης της κεμαλικής κληρονομιάς και της μετατροπής της χώρας σε «κράτος του ΑΚΡ».

Η «γκάφα» της δικαστικής δίωξης του δημάρχου Κωνσταντινούπολης ίσως αποδειχθεί το μοιραίο λάθος του κ. Ερντογάν ο οποίος εμφανίζεται έτσι ως ευρισκόμενος σε απόγνωση και πανικό. Η αντιπολίτευση, πάντως, αμφιταλαντεύεται σε σχέση με την επιλογή του κοινού υποψηφίου της. Με τον αρχηγό του CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου να τρέφει προεδρικές φιλοδοξίες και τον Εκρέμ Ιμάμογλου να «γοητεύει» μεγάλο τμήμα της κοινωνίας, μιλώντας για ελπίδα σε έναν λαό που έχει κορεσθεί από την αυταρχική διακυβέρνηση, την επιθετική ρητορική και τη μακρόχρονη οικονομική δυσπραγία. Έτσι, ορισμένες δημοσκοπήσεις φέρουν τον δήμαρχο Κωνσταντινούπολης να συγκεντρώνει το 49,7% στις προεδρικές εκλογές του Ιουνίου έναντι του 40% του κ. Ερντογάν.

Ζήτημα πάντως γεννάται σε σχέση με την ελεύθερη διεξαγωγή των εκλογών. Αν ο πολλαπλά ελεγχόμενος κρατικός μηχανισμός δεν παρέμβει προκειμένου να νοθεύσει το αποτέλεσμα, ο τούρκος πρόεδρος θα μπορούσε να αμφισβητήσει μια αρνητική για αυτόν τροπή προσφεύγοντας στην «Εκλογική Επιτροπή» τα περισσότερα μέλη της οποίας έχουν διοριστεί από τον ίδιον. Ξένοι αναλυτές επισημαίνουν πως μια τέτοια εξέλιξη θα είχε «υπερβολικά αρνητικές συνέπειες κυρίως στο θέμα της οικονομίας και των σχέσεων της Τουρκίας με τις δυτικές αγορές».

Το κυρίως αναμενόμενο από την κοινωνία από μια νικήτρια αντιπολίτευση είναι η επικράτηση του κράτους δικαίου, η επαναφορά του κοινοβουλευτικού συστήματος και η ανόρθωση της οικονομίας. Με τις αναστατώσεις που έχει προκαλέσει η πολιτική Ερντογάν, μια νέα τουρκική ηγεσία θα θέσει προφανώς στις προτεραιότητές της την επανεκκίνηση των σχέσεων με την ΕΕ και την επανατοποθέτηση στην Ατλαντική Συμμαχία. Αυτά, βέβαια, προϋποθέτουν παράλληλες κινήσεις της τουρκικής ηγεσίας έναντι της Ρωσίας, στην πολιτική της έναντι της Ελλάδας, στο Κυπριακό και στο μεταναστευτικό/προσφυγικό. Χωρίς, βέβαια, να τίθεται σε ήσσονα μοίρα η αντιμετώπιση του κουρδικού τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και σε σχέση με τη Συρία.

Από την πλευρά της, η Αθήνα ας έχει κατά νουν ότι ενδεχόμενη προεδρική αλλαγή στην Τουρκία πολύ πιθανό να προκαλέσει δυτικά «αισθήματα ανακούφισης» και διάθεσης «άφεσης αμαρτιών» για όσα ήδη αρνητικά θα έχει κληρονομήσει η νέα ηγεσία (casus belli, «γαλάζια πατρίδα», μνημόνιο με τη Λιβύη κ.ά.). Με μερικούς να ζητούν, χωρίς να εξαιρούν την Ελλάδα, επίδειξη κατανόησης για την επιστροφή του «ασώτου». Με κίνδυνο ο τελευταίος να εγείρει αξιώσεις στην επιλογή του «μόσχου του σιτευτού».

Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή, ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ

** Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ- Η αναδημοσίευσή του φέρει τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα του