Σε ανάλυση για τις τουρκικές εκλογές, η δεξαμενή σκέψης «Wilson Center» (13/6/23) παραθέτει τα πλεονεκτήματα της Τουρκίας σε γεωπολιτικά κι άλλα επίπεδα όπως «τη στρατηγική θέση, τη στρατιωτική ισχύ και τη σημαντική οικονομία, επιπέδου G-20». Επισημαίνει, μάλιστα, ότι η Ουάσιγκτον «πρέπει να αντιληφθεί τις ανησυχίες της Άγκυρας συνειδητοποιώντας ότι, παρά τον εξαιρετισμό της και λόγω της επικίνδυνης κατάστασης παγκοσμίως, οι ΗΠΑ δεν έχουν άλλη επιλογή από τη συνεργασία μαζί της». Στην ανάλυση υπογραμμίζεται ακόμη ότι «οι τουρκικές διπλωματικές αδυναμίες όπως οι σχέσεις της με την Ελλάδα και την Κύπρο θα απαιτήσουν την προσοχή της αμερικανικής πρωτεύουσας».

Από την πλευρά της, η εφημερίδα της Oυάσιγκτον «The Hill» (13/6/2023) υπογραμμίζει «τον – μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία – ιδιαίτερα χρήσιμο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Άγκυρα», υπενθυμίζοντας και αυτή τη σημασία της Τουρκίας για τις ΗΠΑ «λόγω της γεωγραφικής της θέσης και του ελέγχου που ασκεί στη Μεσόγειο και στην πρόσβαση πλοίων στα λιμάνια της Ουκρανίας και ιδιαίτερα της Κριμαίας». Υπενθυμίζει ακόμα τον ρόλο της Τουρκίας «ως αναχώματος μεταξύ Ρωσίας – Δύσης και μεταξύ Δύσης – Μέσης Ανατολής», χωρίς να παραλείψει την – έστω και υπό καθεστώς αβεβαιότητας – δυνατότητα χρήσης από ΗΠΑ και ΝΑΤΟ της βάσης του Ιντζιρλίκ όπως και την παρουσία σε αυτήν 50 πυρηνικών βομβών, 5.000 αμερικανικών στρατιωτικών και αμερικανικών αεροσκαφών. Συμπέρασμα και αυτής της ανάλυσης είναι ότι «η Ουάσιγκτον δεν πρέπει να διανοείται διάρρηξη σχέσεων με την Τουρκία, τόσο λόγω των προαναφερομένων όσο και λόγω της δυνατότητας χρήσης των εκεί πυρηνικών αποθεμάτων, πράγμα που μετά τις ρωσικές απειλές για πυρηνικό πόλεμο πρέπει να υπενθυμίζεται στον Βλαντίμιρ Πούτιν».

Οι δύο αναλύσεις, απ’ όπου κι αν εκπορεύονται, αντικατοπτρίζουν μέρος των «σημειώσεων» που θα έχει ανά χείρας ο αμερικανός πρόεδρος στην επερχόμενη νατοϊκή διάσκεψη. Και, ναι μεν το Κογκρέσο προσώρας αντιτίθεται στην πώληση στην Τουρκία των μαχητικών F-16, όμως ο ίδιος ο πρόεδρος Μπάιντεν και ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών αφήνουν ανοιχτή την πόρτα για τη συγκεκριμένη συναλλαγή, εφόσον η Άγκυρα συναινέσει στην ένταξη της Σουηδίας στη Συμμαχία.

Στην αναμενόμενη συνάντηση του έλληνα πρωθυπουργού με τον τούρκο πρόεδρο στο Βίλνιους, ο τελευταίος έχει ήδη αφήσει να φανεί ότι δύσκολα θα τείνει ευήκοον ους σε περιοριστικές των επιθυμιών του προτάσεις. Έτσι, μετά την πάροδο των μετασεισμικών αβροτήτων, θα επανέλθει μάλλον το κλίμα της δύσκολης αν όχι άκαμπτης στάσης της τουρκικής πλευράς, η οποία έφερε ήδη στο διμερές προσκήνιο όσα «καταμαρτυρούσε» στην Ουάσιγκτον για τις εξοπλιστικές δοσοληψίες της με την Αθήνα. Παράλληλα με την επιμονή στις θέσεις της για αποκλειστική συζήτηση της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ και στις προσπάθειες να αναδείξει τα πολύ σημαντικά οφέλη μιας τέτοιας ρύθμισης και για την Τουρκία, η Ελλάδα σκόπιμο είναι να υπερπηδήσει κατά το δυνατόν τις όποιες επιφυλακτικές παρεμβάσεις – μεσολαβήσεις της αμερικανικής πλευράς, επιμένοντας στις σταθερές της θέσεις με επαναλαμβανόμενη την επιχειρηματολογία της. Καταλήγοντας μάλιστα στο, δύσκολα αποκρουόμενο, επιχείρημά της υπέρ της διεθνούς δικαιοδοσίας. Εξάλλου, έχει ήδη προχωρήσει σε «προσημείωση» με τη δήλωση ότι «ζητήματα αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών, κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων είναι εκτός πλαισίου συζήτησης με την Τουρκία» («ΤΑ ΝΕΑ», 17/6/23).

*Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή, ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ/ Η αναδημοσίευσή του στο diontv.gr φέρει τη σύμφωνη γνώμη του συντάκτη του