Κόσοβο και Σερβία καλούνται να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους
Σύνοδος Ολομέλειας Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο:
Το Κοινοβούλιο στηρίζει την αίτηση ένταξης του Κόσοβου στην ΕΕ. Θετικά βήματα για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος στο Κόσοβο, αλλά απαιτούνται βελτιώσεις στη δικαιοσύνη. Η Σερβία πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας. Οι ευρωβουλευτές επικρίνουν τη ρητορική κατά της ΕΕ στα ελεγχόμενα από την κυβέρνηση ΜΜΕ της Σερβίας.
Πιο συγκεκριμένα:
Το ΕΚ τονίζει ότι η εξομάλυνση των σχέσεων Βελιγραδίου – Πρίστινας αποτελεί προτεραιότητα και προϋπόθεση για την ένταξη και των δύο χωρών στην ΕΕ.
Σε δύο εκθέσεις που εγκρίθηκαν την Τετάρτη, οι ευρωβουλευτές καλούν τη Σερβία και το Κόσοβο να συμμετάσχουν στον διάλογο Βελιγραδίου – Πρίστινας καλή τη πίστει και με πνεύμα συμβιβασμού, καθώς και να εξασφαλίσουν χωρίς καθυστέρηση μια συνολική και νομικά δεσμευτική συμφωνία για την εξομάλυνση των σχέσεων τους με βάση την αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης.
Η Σερβία να ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας και να καταπολεμήσει την παραπληροφόρηση και τη ρητορική κατά της ΕΕ
Στην έκθεσή τους για τη Σερβία, οι ευρωβουλευτές δηλώνουν ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με το Βελιγράδι θα προχωρήσουν μόνο εάν η χώρα ευθυγραμμιστεί με τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας και σημειώσει σημαντική πρόοδο στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Αναφέρουν συγκεκριμένα πρόοδο όσον αφορά το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα, τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών και τη δέσμευση για κοινά ευρωπαϊκά δικαιώματα και αξίες. Οι ευρωβουλευτές τονίζουν τη σημασία της ευθυγράμμισης με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Η ΕΕ είναι ο κύριος πολιτικός και οικονομικός συνεργάτης της Σερβίας και μακράν ο μεγαλύτερος χορηγός της, τονίζουν οι ευρωβουλευτές. Ανησυχούν για την πρόσφατη μείωση της δημόσιας στήριξης για την ένταξη στην ΕΕ στη Σερβία, η οποία κατά την άποψή τους είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιας αντιευρωπαϊκής/φιλορωσικής πολιτικής ρητορικής μέσω των ελεγχόμενων από την κυβέρνηση μέσων ενημέρωσης και κυβερνητικών αξιωματούχων. Εκτιμούν επίσης ότι είναι το αποτέλεσμα μιας εμφανούς αποτυχίας των κυβερνητικών εκπροσώπων να αντιμετωπίσουν και να συμβιβαστούν με το παρελθόν της Σερβίας.
Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν να αναθεωρήσει η ΕΕ το μέγεθος της χρηματοδοτικής της βοήθειας προς τη Σερβία, εάν συνεχιστεί η στήριξη της αντιδημοκρατικής πολιτικής, και καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλες οι δαπάνες της ΕΕ συνάδουν πλήρως με τους στρατηγικούς στόχους και τα συμφέροντα της.
Η έκθεση για τη Σερβία εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο με 508 ψήφους υπέρ, 76 κατά και 37 αποχές
Κόσοβο: θετικά αποτελέσματα στην καταπολέμηση της διαφθοράς, αλλά απαιτούνται βελτιώσεις στη δικαιοσύνη
Οι ευρωβουλευτές χαιρετίζουν την αίτηση του Κόσοβου για ένταξη στην ΕΕ και τη σύναψη της πολυαναμενόμενης συμφωνίας για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων για τους πολίτες του που διέρχονται τα σύνορα με την ΕΕ. Επαινώντας τα επιτεύγματα του Κοσόβου στις μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ΕΕ, όπως η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς, τονίζουν ότι ο ρυθμός της διαδικασίας προσχώρησης θα εξαρτηθεί από την πρόοδο όσον αφορά το κράτος δικαίου, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τη βελτίωση της έννομης τάξης της χώρας.
Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν τη λύπη τους για το γεγονός ότι οι πρωτοβουλίες για τη συμμετοχή της σερβικής κοινότητας στις πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές δομές του Κοσόβου παραμένουν περιορισμένες και καλούν την κυβέρνηση και τους εκπροσώπους των Σέρβων στο Κόσοβο να ξεπεράσουν τις διακοινοτικές διαφορές.
Η έκθεση για το Κόσοβο εγκρίθηκε με 452 ψήφους υπέρ, 87 κατά και 76 αποχές.
Δηλώσεις
Ο εισηγητής για τη Σερβία Vladimír Bilčík (ΕΛΚ, Σλοβακία) δήλωσε: «Η έκθεση αυτή διατυπώνει μια σειρά επικρίσεων, αλλά στηρίζει την ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας, για την οποία οι ηγέτες της χώρας δεσμεύτηκαν μετά τις εκλογές του 2022. Χαιρετίζω την επιστροφή της αντιπολίτευσης στη Σερβική Εθνοσυνέλευση. Η Σερβία πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τις εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ, να συνεχίσει τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις και να εξομαλύνει τις σχέσεις με την Πρίστινα. Αν το πετύχει αυτό το Βελιγράδι, θα είναι μια κοινή ευρωπαϊκή επιτυχία.»
Η εισηγήτρια για το Κόσοβο Viola von Cramon-Taubadel (Πράσινοι, Γερμανία) δήλωσε: «Επιτέλους, είμαστε στην ευχάριστη θέση να επιβεβαιώσουμε ότι η πολυαναμενόμενη ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων θα εφαρμοστεί προς όφελος όλων των πολιτών του Κοσόβου από την 1η Ιανουαρίου 2024. Η έκθεση ζητά επίσης την πλήρη εφαρμογή όλων των σχετικών συμφωνιών στο πλαίσιο του διαλόγου Σερβίας-Κόσοβου, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας της Κοινότητας/Ένωσης δήμων με Σέρβικη πλειοψηφία. Ελπίζω πραγματικά ότι η συμφωνία της Οχρίδας θα αποφέρει οφέλη για το Κόσοβο και θα συμβάλει στην περαιτέρω εξομάλυνση των σχέσεων με τη Σερβία».