Θόρυβοι και πρωτοβουλίες
Του Γιώργου Κακλίκη*:
Και πάλι απειλές πολέμου από την Τουρκία, με την ελπίδα της Άγκυρας πως η ελληνική πλευρά θα αναδιπλωθεί φοβικά. Έτσι ερμηνεύει τους στόχους της προπαγανδιστικής στρατηγικής του ο τούρκος πρόεδρος, ο οποίος πρόσφατα διατύπωσε την άποψη ότι «οι Έλληνες ταράζονται από την επικρεμάμενη απειλή των τουρκικών πυραύλων Ταϊφούν».
Ασφαλώς οι Έλληνες αφουγκράζονται τους «θορύβους» της Άγκυρας και λαμβάνουν τα μέτρα τους. Μια παρανοϊκή πρωτοβουλία από την πλευρά του τούρκου προέδρου δεν πρέπει να αποκλείεται. Έχει αποδείξει πως είναι ικανός να προχωρήσει στα άκρα αν αισθανθεί ότι μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να ευνοήσει τους σχεδιασμούς του. Το πράττει, όμως, όταν αισθάνεται πως δεν θα συναντήσει ισχυρή αντίσταση και πως, με τη γνωστή ικανότητά του για αναστροφή, θα κατορθώσει να διατηρήσει τα πράγματα σε ισορροπία. Μια ακραία, πάντως, πρωτοβουλία έναντι της Έλλάδας θα μπορούσε να έχει δραματικά αποτελέσματα σε βάρος του επιτιθέμενου και το ένστικτο του τούρκου προέδρου μάλλον θα του υπαγορεύσει να ακολουθήσει την οδό της σωφροσύνης. Και αυτή η οδός είναι εκείνη της συνεννόησης με την Ελλάδα. Μπορεί η παρατεινόμενη τουρκική επιθετικότητα να οδηγεί κάποιους αναλυτές να μιλούν με αγανάκτηση για ματαιότητα του διαλόγου, όμως η προσπάθεια της Αθήνας προς την κατεύθυνση αυτή πρέπει να είναι σταθερή και με παράλληλη την επίδειξη ακλόνητης αποφασιστικότητας για την έργω υπεράσπιση των δικαιωμάτων της.
Η Ελλάδα προτείνει διαρκώς στην Τουρκία τον διάλογο έχοντας επιτύχει την έξωθεν καλή μαρτυρία και αυτό ασχέτως των «ισορροπημένων» ανακοινώσεων ξένων πρωτευουσών. Η Τουρκία από την πλευρά της έχει την πεποίθηση ότι ορθά κινείται και πως, στο τέλος, ο διεθνής κορεσμός και κόπωση θα οδηγήσουν στην κάμψη των δυτικών αντιστάσεων και στην ικανοποίηση μερικών τουλάχιστον από τις στοχεύσεις της. Για τον λόγο αυτόν, η Αθήνα φροντίζει να ενημερώνει τους εταίρους της, να συνάπτει συμμαχίες, να εξοπλίζεται αλλά και να προτείνει διαρκώς τον διάλογο για το πραγματικό ζήτημα προς λύση, την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών. Το ότι η Τουρκία προσθέτει στην πλάστιγγα θέματα τεχνητά, δείχνοντας ανελαστικότητα, δεν πρέπει να ανακόπτει την ελληνική πρωτοβουλία προς την κατεύθυνση της συνεννόησης.
Μέχρι στιγμής, η Άγκυρα είναι αυτή που παίρνει ανατρεπτικές πρωτοβουλίες ικανές να ταράσσουν τα νερά σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο και να παρεμποδίζουν τις θετικές εξελίξεις. Πλησίασε πλέον η στιγμή η Ελλάδα να προχωρήσει σε δυναμική εκστρατεία προς δύο κατευθύνσεις: (α) προς τη Δύση, με ορθολογική παράθεση θέσεων και, κυρίως, με εύληπτες προτάσεις επίλυσης, (β) προς την Άγκυρα, συνεννοούμενη μαζί της σε υψηλό επίπεδο και όχι με τρέχουσας μορφής τεχνοκρατικές προσεγγίσεις. Με χειριστές εγνωσμένου κύρους και γνώσεων που θα περιβληθούν τη διακομματική αποδοχή. Με κατάλληλους χειρισμούς η Αγκυρα θα μπορούσε να ευαισθητοποιηθεί για τη χρησιμότητα ενός ουσιαστικού διαλόγου επί υπαρκτών προβλημάτων. Εξάλλου, μετά τις εκλογές, όποιος κι αν είναι ο νικητής στην τουρκική πολιτική σκηνή, η αίγλη του ειρηνοποιού θα έχει μάλλον το ίδιο, αν όχι μεγαλύτερο βάρος από εκείνο του επιδιδομένου σε απειλές, ο οποίος το μόνο που κατορθώνει είναι να διατηρεί αμείωτη μια επικίνδυνη ένταση από την οποία κανένας δεν θα βγει στην πράξη κερδισμένος.
*Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή, ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ
** Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα “ΝΕΑ”- Η αναδημοσίευσή του φέρει τη σύμφωνη γνώμη του συντάκτη του