
Η Διεθνής Ποινική Δικαιοσύνη για τον πόλεμο στην Ουκρανία
Μετά την έκδοση εντάλματος σύλλυψης του Βλαντίμιρ Πούτιν:
Στα τρία αυτά χρόνια που διαρκεί η κρίση στην Ουκρανία πολλοί ήταν εκείνοι που αναρωτήθηκαν τι μπορεί να κάνει η Διεθνής Δικαιοσύνη στο ξέσπασμα ενός πολέμου. Υπενθυμίζεται στο σημείο αυτό πως το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ), επιφορτισμένο με την εκδίκαση εγκλημάτων πολέμου, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, του εγκλήματος της
γενοκτονίας και εκείνο της επίθεσης. Το ΔΠΔ έχει ήδη εκδώσει ένταλμα σύλληψης του ρώσου προέδρου και της επιτρόπου για τα δικαιώματα του παιδιού της χώρας, Μαρία Αλεκσέγιεβνα Λβόβα – Μπέλοβα σχετικά με εξαναγκαστική απέλαση παιδιών από την Ουκρανία στη Ρωσία. Το θέμα είναι πως η Ρωσία παρόλο που είχε υπογράψει το Καταστατικό Ίδρυσης του ΔΠΔ στη Ρώμη, όχι μόνο δεν το επικύρωσε αλλά αποχώρησε και από αυτό το 2016 λέγοντας πως δεν αναγνωρίζει τη δικαιοδοσία του. Το γεγονός ότι ο Πούτιν είναι αρχηγός κράτους δεν έχει σημασία για το ΔΠΔ καθότι στο άρθρο 27 του Καταστατικού του το αξίωμα δεν έχει καμία σχέση. Ωστόσο, ακόμη κι αν δεν μπορεί να εφαρμοστεί το ένταλμα σύλληψης στέλνει το μήνυμα ότι όσοι ευθύνονται για τέλεση ειδεχθών εγκλημάτων εναντίον του διεθνούς δικαίου μπορεί να διωχθούν ποινικά. Σίγουρα, δεν μπορούν να ταξιδέψουν στο εξωτερικό σε χώρες που δεσμεύονται από το Καταστατικό και τη λειτουργία του ΔΠΔ καθώς μπορεί και να συλληφθούν. Αυτή είναι η μια περίπτωση απονομής δικαιοσύνης για εγκλήματα που ενδέχεται να έχουν γίνει στην Ουκρανία. Άλλη περίπτωση είναι ένα ad hoc δικαστήριο, αντίστοιχο με εκείνο της Ρουάντας ή της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
Επίσης υπάρχει και η οικουμενική δικαιοδοσία που δίνει τη δυνατότητα στα κράτη να ασκήσουν ποινική δίωξη για εγκλήματα διεθνούς απαξίας – εγκλήματα πολέμου, κατά της ανθρωπότητας, γενοκτονία κλπ- ανεξαρτήτως του τόπου τέλεσης των εγκλημάτων ή των υπευθύνων και της σχέσης τους με το κράτος που αποφασίζει να τους διώξει ποινικά. Η νομική φύση της οικουμενικής δικαιοδοσίας βασίζεται στη σοβαρότητα των εγκλημάτων. Η προσπάθεια της Ισπανίας να δικάσει τον δικτάτορα της Χιλής Αουγκούστο Πινοτσέτ ήταν μια από τις σημαντικότερες υποθέσεις.