Γίνεται να σπουδάσει κανείς αγγλική, γαλλική, γερμανική ή όποια άλλη φιλολογία χωρίς να γνωρίζει τη γλώσσα; Δεν γίνεται. Η γλώσσα, εκτός από το να σε φέρνει σε επαφή χωρίς διαμεσολάβηση με το αντικείμενο των σπουδών, έχει πολλαπλές χρησιμότητες.

Κι όμως, το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον εξοβελίζει τα αρχαία ελληνικά και τα λατινικά από το πρόγραμμά του, καθώς δύο αρνητές (κατ’ ουσίαν) αυτών των γλωσσών, τις διώκουν ως φέρουσες «συστημικό ρατσισμό». Είναι η γνωστή φυλή των Politically correct, συνεπικουρούμενη δυστυχώς από όσους αντιτίθενται στον «ρατσισμό των λευκών».

Το Politically correct είναι ένα βαθιά συντηρητικό κίνημα, που γνωρίζει δόξες στις  ΗΠΑ και εξαπλώνεται ραγδαία. Υποτίθεται πως σέβεται και αναδεικνύει τα ανθρώπινα  δικαιώματα.

Στην πραγματικότητα, αφήνει λεκέδες σε όποια έκφραση, τάση, στάση, ιστορία, δημιουργία, δεν συμφωνεί με το δικό του ιδεολογικό πρίσμα. Δεν πάει πολύς καιρός που ακόμη και τον Όμηρο έβγαλαν σεξιστή οι οπαδοί του, πετώντας την Οδύσσεια εκτός σχολικού προγράμματος στα γυμνάσια κάποιων πολιτειών. Ζήτημα χρόνου να έρθει και στη Γηραιά μας Ηπειρο και να αρχίσει να διαλύει αξίες και σταθερές.

Το κίνημα όσων αντιτίθενται τον ρατσισμό των λευκών το πρωτοσυναντήσαμε ως φαινόμενο όταν Αμερικανός καθηγητής Πανεπιστημίου μίλησε για την «Μαύρη Αθηνά» με καταγωγή από την Αφρική. Απάντησε η Μαίρη Λέφκοβιτς, όμως η ανάλυση της πραγματικότητας με αυτό τον τρόπο συνεχίστηκε.

Βεβαίως και η καταγωγή του Homo sapiens- sapiens είναι από την Αφρική, όμως αυτό δεν συνεπάγεται πως ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός προέρχεται από εκείνη την ήπειρο.

Οι πρόγονοί μας ήρθαν προφανώς από την Ασία (ούτε και αυτός είναι λόγος να αποκληθεί ασιατικός). Οποιαδήποτε παρόμοια αντιμετώπιση του ιδεολογικού αυτού ζητήματος, οδηγεί σε ιστορικές παραχαράξεις.

Νεοφανή κινήματα και τα δύο, σε μια Αμερική που διολισθαίνει ολοένα και περισσότερο σε λαϊκισμούς και θεωρίες συνωμοσίας, θα ισχυροποιηθούν ακόμα περισσότερο με αυτή την άνευ προηγουμένου απόφαση.

Ταυτοχρόνως, το «κίνημα» της «ήσσονος προσπάθειας», που το έχουμε κι εμείς στην Ελλάδα, τα συναντά και τα μετατρέπει σε ένα εκρηκτικό μείγμα.

Εν προκειμένω, στο Πρίνστον, του οποίου το τμήμα κλασικών σπουδών του οποίου «διερευνά την ιστορία, τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και τη σκέψη της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης» σύμφωνα με τον ιστότοπό του, οι διερευνήσεις εφεξής θα είναι δυνατό να γίνονται χωρίς γνώση της γλώσσας του πρωτοτύπου.

Σε φοιτητές που έχουν επιλέξει αυτό ως ιδιαίτερο αντικείμενο των σπουδών τους, προπτυχιακών ή μεταπτυχιακών, όχι γενικώς σε φοιτώντες, δεν θα ζητείται πλέον απόδειξη επαρκούς γνώσης των δύο γλωσσών.

Τα μαθήματα θα γίνονται από μετάφραση. Βεβαίως, όποιος θέλει, μπορεί να τις σπουδάσει. Αλλά αυτό δεν θα αποτελεί προϋπόθεση για τη φοίτηση.

Τα κινήματα που προαναφέραμε και η «ήσσον προσπάθεια» έρχονται να συναντήσουν τη γλώσσα της «αγοράς», οπότε καθίσταται σαφέστερο πως η αφαίρεση της ύλης ήρθε για να μείνει.

Εδώ και χρόνια γίνεται συζήτηση για το μέλλον των κλασικών σπουδών και όλοι συμφωνούν πως δεν είναι και πολύ ασφαλές. Και όντως δεν ήταν, λόγω του ότι η «αγορά» δεν τρελαινόταν γι’ αυτές. Αλλά, το τελειωτικό χτύπημα το δίνουν οι ιδεοληψίες και οι στρεβλές αντιλήψεις.

Κι όμως, η αρχαία Ελλάδα και η αρχαία Ρώμη αποτελούν το θεμέλιο του δυτικού πολιτισμού. Μέχρι τώρα είχαν κακοπάθει από την ακροδεξιά, η οποία «αγκάλιαζε» τη «δύναμη», την πολεμική βεβαίως, τη «δόξα» και ελάχιστα έως καθόλου τα επιτεύγματα στους τομείς της Δημοκρατίας, της Φιλοσοφίας, της Τέχνης, της Φιλολογίας, της Επιστήμης.

Οι ειδικοί ανά τον κόσμο έχουν απαντήσει σε όλα αυτά, όμως, οι θεωρίες συνωμοσίας αποδείχθηκαν πιο ελκυστικές…

Έτσι, κατά την εισβολή Ρεπουμπλικανών στο Καπιτώλιο, κάποιοι κρατούσαν σημαίες με το σύνθημα «Μολών λαβέ» (άντε να καταλάβει ο μέσος Αμερικανός τι σημαίνει, και μάλιστα γραμμένο ως Molon labe) ενώ άλλοι φορούσαν αρχαία ελληνικά κράνη!

«Με φοιτητές που μπορεί να μην έχουν σπουδάσει κλασική φιλολογία στο γυμνάσιο και να μην είχαν προηγούμενη γνώση των  ελληνικών  και των λατινικών, πιστεύουμε ότι θα έχουμε μια πιο ζωντανή πνευματική κοινότητα», λέει το Πρίνστον, που έχει τις κλασικές σπουδές στο πρόγραμμά του από το 1869.

Ο δυτικός ευρωπαικός πολιτιμσός και τα κείμα της αρχαίας διανόησης

Σύμφωνα με τη φιλόλογο Σοφία Ζερδελή, «ο δυτικός Ευρωπαϊκός πολιτισµός στηρίζεται στην πραγµατικότητα στα σπουδαία κείµενα της αρχαίας ελληνικής διανόησης (φιλοσοφίας, επιστήµης, λογοτεχνίας, θεάτρου). Αυτό εξηγεί το γεγονός ότι οι περισσότερες από τις βασικές έννοιες – λέξεις/κλειδιά, όχι µόνο στη διεθνή επιστηµονική ορολογία, αλλά και στην καθηµερινή επικοινωνία, είναι ελληνικές: «σύστηµα, θεωρία, µέθοδος, υπόθεση, κατηγορία, τεχνολογία, θέατρο, ιστορία, ποίηση, µουσική, διαλεκτική κ.α.».

Η μη υποχρεωτική γνώση της ελληνικής και της λατινικής μειώνει και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, καθώς κατανοείται σε βάθος η ιστορία μέσω της ανάγνωσης των αρχαίων ιστοριογράφων χωρίς τα λάθη που γίνονται κατά τη μετάφραση από τα αρχαία ελληνικά στις άλλες απλούστερες ευρωπαϊκές γλώσσες.

Ακόμη, γίνεται εισαγωγή στην ευρωπαϊκή ιστορία, καθώς τα αρχαία ελληνικά κείμενα που αναφέρονται στην αρχαία ελληνική ιστορία και τέχνη, αποτελούν με τη σειρά τους την εισαγωγή στην δυτική τέχνη και τον δυτικό πολιτισμό.

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Αν δεν διαβάσεις την κομψή και υπέροχη γλώσσα του Θουκυδίδη στο πρωτότυπο, αν δεν έχεις γνώση της γλώσσας του Ηράκλειτου, του Πλάτωνα και της Σαπφούς, ποια γνώση του πολιτισμού τους θα αποκτήσεις;

Το all alone ή το lonely μπορεί να αντικαταστήσει το «μόνα» (μόνη) της ποιήτριας; (εγώ δε μόνα καθεύδω).

Ποιος θα καταλάβει, φερ’ ειπείν γιατί λέγονται Φιλοκλέων και Βδελυκλέων οι πρωταγωνιστές στους «Σφήκες» του Αριστοφάνη αν αγνοεί τη λέξη «βδέλυγμα»;

Η Ελλάδα, η οποία διδάσκει στα σχολεία της την αρχαία ελληνική με τον χειρότερο δυνατό τρόπο, πρώτον, θα πρέπει να αναθεωρήσει επειγόντως τη μέθοδο διδασκαλίας της.

Ταυτοχρόνως, θα έπρεπε να είχε ήδη φροντίσει με διάφορους τρόπους (λέγε με: χορηγίες) να ενδυναμώσει τις σχετικές έδρες σε μεγάλα Πανεπιστήμια. Τρίτον, να συμπράξει με την Ιταλία αλλά και με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να αντιστρέψει το κλίμα.

Από εμάς εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό. Οι εκτός τόπου, εκτός χρόνου και καθ’ υπερβολήν ιδεοληψίες, έφτασαν στον πυρήνα της ύπαρξης του δυτικού πολιτισμού, στον οποίο, ας μη ξεχνάμε, εντάσσονται ο Διαφωτισμός και η Αναγέννηση. Αν απαλείψουμε κάτι, για να το κάνουν κάποιοι πιο εύκολο, ή να το προσαρμόσουν στις δικές τους πολιτικές, κινδυνεύουμε να ποδοπατηθούν όλα.

Πηγή: Liberal