Πολλά στην ΕΕ επιτεύχθηκαν, το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα έγινε πραγματικότητα για πολλά από τα μέλη της και οι οδηγίες των Βρυξελλών κυριαρχούν στη ζωή των ευρωπαίων πολιτών. Όμως, το μέγεθος του πολιτικού κενού είναι οφθαλμοφανές. Κι αν κοιτάξουμε στον τομέα της άμυνας, η Ευρώπη επί δεκαετίες παραμένει η αδύναμη χρυσαλλίδα που ακόμα δεν τολμά να βγει από το κουκούλι και να ανοιχτεί στον κόσμο. Μόλις τώρα αποπειράται, με κάποιες συγκεκριμένες προτάσεις, να συνταχθεί προκειμένου να στείλει επιπλέον πυρομαχικά και όπλα στο αμυνόμενο Κίεβο. Παράλληλα, όμως, επιτακτική πλέον είναι η ανάγκη της αμυντικής της συγκρότησης και παραγωγικής της ικανότητας. Σε σημείο που – μετά τις δεκαετίες ευρωπαϊκής ειρήνης και των συγκρατημένων αμυντικών δαπανών – το μήνυμα που εκπέμπεται πλέον από τις Βρυξέλλες να είναι «ξοδέψτε περισσότερα για την άμυνα της ΕΕ».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί να ενταθούν οι προσπάθειες των κρατών – μελών για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας και σ’ αυτό ο γερμανός καγκελάριος έρχεται να προσθέσει πως «μόνο μια συντονισμένη αύξηση των ευρωπαϊκών δυνατοτήτων θα επιτρέψει στην Ευρώπη να δράσει». Οι ανάγκες που δημιούργησε η εισβολή στην Ουκρανία ωθούν τα κράτη – μέλη σε σύμπραξη με γνώμονα, μεταξύ άλλων, τη διαλειτουργικότητα και την αλληλεγγύη. Και, όπως υπογραμμίζει η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργκρέτε Βεστάγκερ, «η ΕΕ ετοιμάζεται να προχωρήσει σε ένα ιστορικό βήμα για τη δημιουργία της «Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης», ενισχύοντας την ασφάλεια των πολιτών της και εξελισσόμενη σε ισχυρότερο εταίρο για τους συμμάχους της». Έτσι, οι Βρυξέλλες αντιμετωπίζουν την πρόκληση της ανάπτυξης μιας ισχυρής αμυντικής βιομηχανίας με έναν από τους κύριους στόχους τους την ανεξαρτησία των στρατηγικών επιλογών τους.

«Η ήπια ισχύς δεν αρκεί σ’ έναν κόσμο όπου το δίκιο είναι συχνά με το μέρος του ισχυρού και των νταήδων… Άραγε οι Ευρωπαίοι θα αρχίσουν να σκέφτονται και ενεργούν συλλογικά ως διεθνής δύναμη; Αυτό θα ήταν το ασφαλέστερο σημάδι της ενηλικίωσης της Ευρώπης» (Λ. Τσούκαλης, «Η ενηλικίωση της Ευρώπης», εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2013). Και, ναι μεν η αμερικανική συμπαράσταση και συνδρομή είναι πολλαπλής σημασίας για την Ευρώπη, όμως περισσότερο αυξημένη θα ήταν και η αίσθηση ασφάλειας των κρατών – μελών αν τόσο η εθνική τους άμυνα όσο και η συλλογική – ευρωπαϊκή συνδυαζόταν με εκείνη των ΗΠΑ από κοινού με την Ατλαντική Συμμαχία. Και ας μην ξεχνάμε την καθόλου αμελητέα ικανοποίηση των ευρωπαϊκών κοινωνιών, αν η ΕΕ και το καθένα από τα κράτη – μέλη της γίνουν συμπαίκτες και όχι μέλη μιας ορχήστρας που διευθύνει άλλος. Καλό, μάλιστα, είναι να θυμούνται όλοι τις ευρωπαϊκές ανησυχίες από την «προκλητική» αλλά ευτυχώς πρόσκαιρη απομάκρυνση των ΗΠΑ από το ευρωπαϊκό πεδίο, τη «βεβιασμένη» απόσυρσή τους από το Αφγανιστάν και τη στροφή του ενδιαφέροντος της Ουάσιγκτον προς την Ανατολή. Όπως υπογραμμίζει ο Λουκάς Τσούκαλης «δεν υπάρχει καμιά εγγύηση ότι το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ δεν θα παραγάγει εκεί και άλλους Τραμπ στο ορατό μέλλον» προσθέτοντας πως «πολλοί Ευρωπαίοι έχουν καταλάβει ότι αν δεν μείνουν ενωμένοι θα πεθάνουν χωριστά… Και η ΕΕ δεν έχει πια την πολυτέλεια να συμπεριφέρεται ως κατακερματισμένη δύναμη».

Ο Γιώργος Κακλίκης είναι πρέσβης επί τιμή, ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα σημερινά ΝΕΑ- Η αναδημοσίευσή του εδώ φέρει τη σύμφωνη γνώμη του συντάκτη του