Ένα κόμμα διαλύεται on camera
Του Ζαχαρία Ζούπη*:
Ποτέ και κανένα κόμμα μεταπολιτευτικά δεν απέκλεισε υποψηφιότητα Προέδρου είτε όταν οι διαδικασίες ήταν κλειστές είτε από τότε που άνοιξαν. Ποτέ δεν ακούστηκαν τόσο έωλα επιχειρήματα, δεν υπήρχε τόσος ετσιθελισμός και αυτογελoιοποίηση κόμματος και διαδικασιών. Ανεξάρτητα από την άποψη που μπορεί να έχει κάποιος για τον Σ. Κασσελάκη, οι διαδικασίες που παρακολουθούμε το τελευταίο διάστημα ευτελίζουν παραπέρα τον ΣΥΡΙΖΑ, την Αριστερά και δημιουργούν επικίνδυνα πρότυπα λειτουργίας κομμάτων. Πρόκειται για διαδικασίες που ανέδειξαν έλλειψη κάθε πολιτικής και ιδεολογικής συζήτησης, απουσία στρατηγικής για την επομένη μέρα του ΣΥΡΙΖΑ. Επί της ουσίας φαίνεται δυστυχώς μια διαμάχη στην οποία το επίδικο στο μυαλό κάποιων δείχνει να είναι τα κλειδιά και η κρατική επιχορήγηση.
Μα τι συνέβη και ξαφνικά από το Καλοκαίρι και μετά εντάθηκε η πολεμική του μετώπου όσων πρωταγωνιστούν σ΄αυτές τις πρακτικές;. Τι συνέβη και αφού η κ. Ο. Γεροβασίλη αφού πρώτα έριξε το σύνθημα για καθαίρεση του Σ. Κασσελάκη, στη συνέχεια έριξε και το σύνθημα να εμποδιστεί η υποψηφιότητά του;
Ασφαλώς ο ναρκισσισμός του τέως προέδρου, οι προκλητικές παρεμβάσεις του, η αίσθηση ότι δεν υπολογίζει κανένα, έπαιξαν ρόλο στην τοποθέτηση κάποιων αναποφάσιστων. Δεν δικαιολογείται όμως από το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών αφού το 15% και η δεύτερη θέση πάνω από το ΠΑΣΟΚ, δεν μπορεί να θεωρηθεί και αποτυχία για ένα κόμμα που κατάρρευσε προ Κασσελάκη, με πρόεδρο τον Α. Τσίπρα και ηγετική ομάδα όλους αυτούς που αυτοσυστήνονται κατά την αγαπημένη αργκό της Αριστεράς ως « ιστορικά στελέχη» είτε σήμερα βρίσκονται στον ΣΥΡΙΖΑ είτε στην Νέα Αριστερά, όταν στις Βουλευτικές Εκλογές έχαναν 850.000 ψήφους και μάλιστα ως Αντιπολίτευση, μη δίνοντας κανένας καμία εξήγηση ξεκινώντας από τον ίδιο τον Α. Τσίπρα.
Ας μην πελαγοδρομούν αναλυτές και δημοσιολογούντες. Η εξήγηση βρίσκεται στις δημοσκοπήσεις που έδειχναν τον Σ. Κασσελάκη να σαρώνει στην προοπτική εσωκομματικών εκλογών. Αναφερόμαστε σ΄όλες τις δημοσκοπήσεις όλων των εταιρειών που έθεσαν σχετικό ερώτημα. Αν ο Σ. Κασσελάκης φαινόταν στις δημοσκοπήσεις «πολιτικά νεκρός» τίποτα απ΄όσα παρακολουθούμε τελευταία δεν θα είχε συμβεί. Για παράδειγμα στην έρευνα της OPINION POLL που πραγματοποιήθηκε 24-28 Σεπτεμβρίου και παρουσιάστηκε στο ACTION 24 στις 30/9 ( μόλις δυο εβδομάδες πίσω) τα αποτελέσματα ήταν συντριπτικά, όπως φαίνονται στην κάρτα που επισυνάπτεται. Τότε εκτιμώ ότι έπεσε και το σύνθημα «να τον μπλοκάρουμε».
Είναι φανερό ότι τότε έπεσε το σύνθημα και κατά εντυπωσιακό τρόπο ακολούθησαν στελέχη που σιωπούσαν. Άλλοι μίλησαν όταν αμφισβητήθηκε η θέση τους. Άλλοι έκλαιγαν για την ΑΥΓΗ, όταν η απόφαση για το κλείσιμό της είχε ληφθεί ουσιαστικά από την προηγούμενη ηγεσία και με τον ΣΥΡΙΖΑ μάλιστα να παίρνει επιχορήγηση ως κόμμα του 32% και όχι του 17%. Άλλοι πάλι σοκαρίστηκαν λόγω της αναφοράς στα « μαύρα» , σαν να μην ξέρουν ή να μην υποψιάζονται ότι οι πολυδάπανες καμπάνιες όλων των κομμάτων δεν στηρίζονται δα και στις συνδρομές των μελών.
Ακολούθησαν λοιπόν όσα ακολούθησαν. Το απλό ερώτημα είναι τι να λένε οι ζαλισμένοι, απογοητευμένοι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ που λογικά βρίσκονται σε κατάσταση νευρικής κρίσης, με όσα γίνονται. Μια απάντηση δίνεται από την προαναφερθείσα έρευνα σε ερώτημα που ετέθη (το πλήρες τεύχος της έρευνας βρίσκεται στην ιστοσελίδα της εταιρείας www.opinionpoll.gr). Τα αποτελέσματα είναι απολύτως αποκαλυπτικά.
Oυσιαστικά μόλις το 20.2% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ στις Ευρωεκλογές ρίχνουν την ευθύνη της κρίσης που περνάει ο ΣΥΡΙΖΑ στον Σ. Κασσελάκη, το 39.3% στις αποχωρήσεις στελεχών και τη διαρκή κριτική των στελεχών, το 14.6% στην έλλειψη κάθε απολογισμού για την κατάρρευση στις Βουλευτικές Εκλογές ενώ έχει αξία και το 10.7% στην στάση του Α. Τσίπρα. Θεωρώ ότι τα αποτελέσματα δεν σηκώνουν και πολύ κουβέντα ως προς σε ποιους ρίχνουν τις ευθύνες για την κρίση στον ΣΥΡΙΖΑ. Εκτιμώ δε, πως ότι έχει μεσολαβήσει έχει ηρωποιήσει παραπέρα, έχει θυματοποιήσει τον Σ. Κασσελάκη με ότι αυτό σημαίνει. Το άγχος κάποιων τους οδήγησε σε ενέργειες που τους καθιστούν ακέραια υπεύθυνους για ότι συμβεί.
Τι σημαίνουν τα παραπάνω ευρήματα; Ότι ουσιαστικά η πλειοψηφία της Κ.Ε αλλά εν μέρει και ο Α. Τσίπρας χρεώνονται το μεγάλο μέρος της ευθύνης για την κατάσταση διάλυσης που επικρατεί στο κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Σημαίνουν όμως και κάτι άλλο. Ότι ένα Συνέδριο μπορεί να εμφανιστεί υπό προϋποθέσεις με πλειοψηφίες του επιπέδου του Φεβρουαρίου και μάλιστα χωρίς ο Σ. Κασσελάκης να έχει πολλούς από τους συμμάχους που είχε τότε. Ίσως γι αυτό ακούγονται πρωτότυπες και σαφώς αντιδημοκρατικές απόψεις ότι το Συνέδριο που σε κάθε κόμμα είναι αντικειμενικά το κυρίαρχο όργανο, δεν μπορεί να ανατρέψει τις αποφάσεις της Κ.Ε! Ίσως γι αυτό και να ακούγονται απόψεις ότι ίσως είναι καλύτερο να «καταλαγιάσουν τα πάθη» και να πάει πιο πίσω το Συνέδριο. Πρόκειται για απόψεις κωμικοτραγικές και που δείχνουν πως όσοι τις υπερασπίζονται, λίγο νοιάζονται για τον ΣΥΡΙΖΑ που ήδη εμφανίζεται με το μισό ποσοστό του ΠΑΣΟΚ που ξεμπέρδεψε από την εκλογή Προέδρου και έχει μοναδική ευκαιρία να ξεφύγει και ίσως να γίνει άμεσα και θεσμικά κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, αφού φτάνει τρεις βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να ανεξαρτοποιηθούν.
Ας δούμε τη συνολική εικόνα τώρα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έκλεισε τον κύκλο του χωρίς τα στελέχη του να καταλάβουν γιατί κάποια στιγμή εκτοξεύτηκαν τα ποσοστά του, αλλά και ούτε και γιατί κατάρρευσαν το 2023. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε την ευκαιρία να αλλάξει φυσιογνωμία και να αναγνώσει σωστά τη νέα πραγματικότητα το 2019 και αυτό έχει υπογραφή Α. Τσίπρα και όλων όσων συμμετείχαν στην ηγεσία του το διάστημα 2019-2023. Ο Σ. Κασσελάκης δεν είναι η αιτία της κρίσης αλλά προϊόν της που μπορεί να την επιδείνωσε λόγω του ναρκισσισμού του, της απειρίας του, των ασυνάρτητων συχνά συμπεριφορών του και της στήριξης σε συμμαχίες με στελέχη επαγγελματιών της Πολιτικής που ξέρουν από ίντριγκα, αλλά φαίνεται ότι συγκεντρώνει την εμπιστοσύνη πολύ σημαντικού τμήματος της βάσης του κόμματος. Η τραγωδία δεν θα έχει εύκολο τέλος. Υπάρχουν και χειρότερα που μπορεί να δούμε. Το σίγουρο είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ με οποιοδήποτε προφίλ, ηγέτη και γραμμή θέλει πολύ, μα πάρα πολύ χρόνο για να σταθεί έστω στα πόδια του και αυτό νομίζω ότι αντικειμενικά συμπαρασύρει και τα σχέδια του Α. Τσίπρα.
* Ο Ζαχαρίας Ζούπης είναι διευθυντής ερευνών της Opinion Poll
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο pontiki.gr