Από την έναρξη της φετινής σχολικής χρονιάς και την άφιξη της νέας διευθυντικής ομάδας του σχολείου μας, σκεφτόμαστε να επανασχεδιάσουμε την οπτική ταυτότητα του σχολείου μας. Με πρότασή της λοιπόν επιχειρήσαμε τον σχεδιασμό της οπτικής ταυτότητας σε εσωτερικό επίπεδο, μέσα στο πνεύμα της ενθάρρυνσης της πρωτοβουλίας, της δημιουργικότητας και της συνεργατικότητας που καλλιεργούμε στο Γαλλικό Σχολείο Θεσσαλονίκης . Οι μαθητές και μαθήτριες του Γυμνασίου-Λυκείου του Σχολείου μας κινητοποιήθηκαν και ανέπτυξαν μια συλλογιστική με βάση πολύ συγκεκριμένες ιδέες, όπως μπορεί κανείς να δει στο προσχέδιό τους:

– ο πετεινός, ως σύμβολο της Γαλλίας και τα κλαδιά ελιάς, ως σύμβολο της Ελλάδας

– τα χρώματα των δύο χωρών μας, το μπλε, το λευκό, το κόκκινο

– και φυσικά το όνομα του σχολείου, το έτος ίδρυσής του, το 1906 (που δείχνει τη μακροχρόνια παρουσία του στην πόλη¹), καθώς και οι βαθμίδες φοίτησης (νηπιαγωγείο, δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο, δηλαδή από 2 έως 18 ετών).

Οι μαθητές έδωσαν στη συνέχεια το σχέδιο τους στον γραφίστα – έναν πρώην μαθητή του ΓΣΘ και νυν φοιτητή στον τομέα του Design/Animation – ο οποίος σχεδίασε το λογότυπο σε ψηφιακή μορφή γύρω από τα κεντρικά σύμβολα, τον πετεινό και τα κλαδιά ελιάς. Στη συνέχεια, βελτιώθηκαν τα χρώματα: με την απόχρωση του γαλάζιου, που επιλέχτηκε σε συνεργασία με τη διεύθυνση, γίνεται αναφορά στην Ελλάδα· και με το κόκκινο στο λειρί του κόκορα, που πρόσθεσε ο γραφίστας, στη γαλλική σημαία.

Η δυναμική της ομαδικής εργασίας απέδωσε καρπούς και ο φουντωτός και καμαρωτός πετεινός έχει αποκτήσει ήδη οπαδούς.

Ας δούμε όμως λίγο τώρα πιο αναλυτικά τα σύμβολα των δύο χωρών μας, τα οποία επέλεξαν οι μαθητές: τον πετεινό για τη Γαλλία και την ελιά για την Ελλάδα.

Η έκφραση coq gaulois (=γαλατικός πετεινός) χρονολογείται από την εποχή των Ρωμαίων ποιητών, οι οποίοι δημιουργούσαν λογοπαίγνια βασισμένα στις ομόηχες λέξεις gallus (=πετεινός) και Gallus (=Γαλάτης, κάτοικος της Gallia, δηλαδή της Γαλατίας, της σημερινής Γαλλίας). Η ελληνική είναι άλλωστε μία από τις λίγες γλώσσες που χρησιμοποιεί την ονομασία Γαλλία. Ο πετεινός, την εποχή εκείνη, είναι σύμβολο πολλών ρωμαϊκών θεών (του Δία, του Άρη, του Απόλλωνα και ιδιαίτερα του Ερμή) και οι πετεινοί επανέρχονται διαρκώς στη συλλογική εικονοποιία, ειδικά υπό μορφή αναθημάτων. Η αλληγορία επισημαίνει τα κύρια γνωρίσματα του πουλιού, όπως προκύπτουν από τη συμπεριφορά του: είναι προάγγελος της αυγής, αλλά είναι επίσης σύμβολο της λαμπρότητας και της ανδρειοσύνης. Από την Αναγέννηση και εξής, o πετεινός συμβολίζει τον βασιλιά της Γαλλίας και το βασίλειό του. Στη Γαλλική Επανάσταση πια γίνεται το έμβλημα του οργισμένου λαού της Γαλλίας, που αναγεννιέται μέσα από τις στάχτες της, συμβολίζοντας την ίδια στιγμή και την ανάγκη για επαγρύπνηση.

Όσον αφορά την ελιά, εδώ και χιλιάδες χρόνια είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη ζωή των κατοίκων στις χώρες γύρω από τη Μεσόγειο. Θεωρείται πολύτιμο δώρο της φύσης και ήταν πάντοτε παρούσα σε όλες τις στιγμές της ζωής των Ελλήνων, με τους καρπούς, το λάδι και τα κλαδιά της. Είναι πανταχού παρούσα στην ελληνική μυθολογία. Ο πιο διάσημος μύθος είναι αυτός της θεάς Αθηνάς, που αγωνίστηκε με τον Ποσειδώνα για τη διεκδίκηση της Αθήνας: χτύπησε ο Ποσειδώνας τη γη με την τρίαινά του και από μέσα της ξεπήδησε ένα επιβλητικό μαύρο άλογο (ή αλμυρό νερό, σύμφωνα με άλλες αφηγήσεις)· τη χτύπησε και η θεά και μέσα από το χώμα που το κατακαίει ο ήλιος φύτρωσε μια ελιά. Οι άνθρωποι θεώρησαν πιο χρήσιμο το αθάνατο δέντρο που τους τρέφει και τους θεραπεύει κι έτσι η Αθηνά έγινε η προστάτιδα της Αθήνας. Στην Οδύσσεια του Ομήρου, ο πάσσαλος με τον οποίο ο Οδυσσέας τρυπά το μάτι του Κύκλωπα είναι κομμένος από κορμό ελιάς. Επίσης, από την Αρχαιότητα ακόμη, η ελιά είναι σύμβολο ειρήνης: οι νεόνυμφες στεφανώνονταν με κλαδιά ελιάς, όπως κι οι ολυμπιονίκες, στους οποίους πρόσφεραν επίσης ως έπαθλο πιθάρια με ελαιόλαδο.

Είναι λοιπόν πολύ ωραία τα σύμβολα αυτά για ένα σχολείο που βρίσκεται εδώ και 115 χρόνια στην καρδιά της Θεσσαλονίκης και έχει καταφέρει να ανταποκριθεί με τόλμη και γενναιότητα σε πολλές προκλήσεις, εστιάζοντας πάντα στις θεμελιώδεις αξίες του διαλόγου και της ειρηνικής συνύπαρξης των πολιτισμών.

¹ Βλέπε Chronique du Jeudi n° 3.