Συμπληρώνονται στις 9 Μαΐου 57 χρόνια από τη δολοφονία στο άντρο της χουντικής ΚΥΠ Θεσσαλονίκης – σήμερα Πολεμικό Μουσείο – του βουλευτή της ΕΔΑ Γιώργη Τσαρουχά, ηγετικού στελέχους του αντιδικτατορικού κινήματος στη Βόρεια Ελλάδα, επικεφαλής του κλιμακίου του παράνομου τότε ΚΚΕ στη Θεσσαλονίκη,
Ο Γιώργης Τσαρουχάς, που ξεψύχησε στα νύχια των βασανιστών της χούντας, υπήρξε μια σεμνή μορφή, ένας “Άγιος της Αριστεράς”, με αδιάκοπη συμμετοχή στην πρώτη γραμμή των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων από τα μαθητικά του ακόμα χρόνια έως τη δολοφονία του σε ηλικία 56 ετών.
O Γιώργης Τσαρουχάς γεννήθηκε το 1912 στην Αδριανούπολη και μετά τη Μικρασιατική καταστροφή η οικογένειά του εγκαταστάθηκε το 1924 στην Καρπερή Σερρών. Ως φοιτητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ, διώχθηκε για τη συνδικαλιστική του δράση από τη μεταξική δικτατορία και μεταγράφηκε στη Νομική Αθήνας. Στη διάρκεια της τριπλής Κατοχής αναδείχθηκε γραμματέας του ΕΑΜ Αν. Μακεδονίας. Με την απελευθέρωση γίνεται Νομάρχης Καβάλας.
Τον Αύγουστο του 1945, ο Γιώργος Τσαρουχάς συλλαμβάνεται και εκτοπίζεται στη Γυάρο, ενώ το 1953 μεταφέρεται στον Αϊ-Στράτη. Απελευθερώθηκε το 1961 και λίγους μήνες αργότερα εκλέχτηκε βουλευτής Καβάλας της ΕΔΑ.
Στις 22 Μαΐου 1963, λίγο πριν οι παρακρατικοί τραμπούκοι υπό την επίβλεψη της ηγεσίας της Χωροφυλακής δολοφονήσουν στη Θεσσαλονίκη τον βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη, τραυμάτισαν σοβαρά στο κεφάλι τον Γιώργη Τσαρουχά, τότε βουλευτή της ΕΔΑ. Όχι μόνο δεν πτοήθηκε από το χτύπημα που δέχτηκε, αλλά και συνέχισε τον αγώνα για τον εκδημοκρατισμό της χώρας.
Τις πρώτες κιόλας ημέρες από την επιβολή της επτάχρονης δικτατορίας, μαζί με μέλη και στελέχη της Αριστεράς που είχαν διαφύγει τη σύλληψη, ιδρύουν το “Πατριωτικό Αντιδικτατορικό Μέτωπο Θεσσαλονίκης” και τίθεται επικεφαλής του.
Στις αρχές Μαΐου του 1968, καθώς κατευθύνεται στην Αθήνα, στα διόδια της Λεπτοκαρυάς όργανα της Εθνικής Ασφάλειας τον συλλαμβάνουν και τον παραδίδουν στους δήμιους της χουντικής ΚΥΠ, που τον βασανίζουν μέχρι θανάτου. Οι χουντικές αρχές ανακοινώνουν ως αιτία θανάτου ‘καρδιακή προσβολή’!
Η δίκη για τη δολοφονία του Γιώργη Τσαρουχά έγινε μετά από τρεις αναβολές στο Μικτό Κακουργιοδικείο Θεσσαλονίκης, το Μάιο και Ιούνιο του 1979, με κατηγορούμενους υψηλόβαθμους αξιωματικούς του Στρατού και της Χωροφυλακής, που ευθύνονταν για την σύλληψη, τα βασανιστήρια και τον θάνατο του Τσαρουχά στο κολαστήριο της ΚΥΠ, όπως διαπίστωσε από φιλμ που βρήκε στη Σήμανση ο ανακριτής Ηλιάδης, μετά την πτώση της δικτατορίας.
Η δικαστική έρευνα το μόνο που ξεκαθάρισε αμετάκλητα ήταν ότι ο θάνατος του προήλθε από τα πλήγματα των βασανιστών του και όχι από “χρόνια καρδιοπάθεια”. Έτσι καταδικάστηκαν μόνο πέντε ανώτεροι και ανώτατοι αξιωματικοί που κατηγορούνταν για “ηθική αυτουργία, συνέργεια και κατάχρηση εξουσίας”. Ακολούθησε μία ακόμη δίκη το 1982 στο Μικτό Ορκωτό Εφετείο Θεσσαλονίκης, το οποίο μείωσε τις αρχικές ποινές!
57 χρόνια μετά, ο ‘Χώρος Μνήμης για την Αντιδικτατορική Αντίσταση’ του Σ.Φ.Ε.Α. 1967-1974, – στο σημερινό Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, εκεί όπου μαρτύρησε ο Γιώργης Τσαρουχάς, καθώς και πολλοί/ές συναγωνιστές / τριες του, – ζητούν πως πρέπει να ανακηρυχθεί σε χώρο Ιστορικής Μνήμης της Αντιδικτατορικής Αντίστασης, όπως συνέβη και με το πρώην ανακριτικό κολαστήριο του ΕΑΤ-ΕΣΑ στην Αθήνα (Πάρκο Ελευθερίας).
Ο Σ.Φ.Ε.Α. 1967-1974 τιμώντας τη μνήμη του, θα καταθέσει στεφάνι στον τάφο του, στα κοιμητήρια Ευαγγελίστριας, το Σάββατο 9/5/2025, στις 10 π.μ.