Του Γιώργου Κακλίκη*

Αναβρασμό προκάλεσε η ιδέα του “τελευταίου δικτάτορα της Ευρώπης”, Αλεξάντερ Λουκασένκο να εξαναγκάσει σε προσγείωση αεροσκάφος που μετέφερε τον αντιφρονούντα Λευκορώσο δημοσιογράφο Ρομάν Προτασέβιτς. Βρυξέλλες και Ουάσινγκτον καυτηρίασαν τον δικτατορικό Λουκασένκο που επί δεκαετίες καταδυναστεύει τον λαό του. Οι έννοιες των δικαιωμάτων και των ελευθεριών παραμένουν θεωρητικές προσεγγίσεις που ουδεμία έχουν σχέση με την πραγματικότητα στη Λευκορωσία. Η ράβδος συνεχίζει να αποτελεί τον κανόνα ενώ ο λόγος αποτελεί πρόσχημα για τον “εξαγνισμό” του καθεστώτος.

Η αντίδραση της Ευρώπης

Η ευρωπαϊκή αντίδραση ήταν αναμενόμενη. Οι Βρυξέλλες αντιδρούν όταν τα ανθρώπινα δικαιώματα τίθεται σε διακινδύνευση. Θα ήταν όμως κρίμα να επαναληφθεί η παραδοσιακή ευρωπαϊκή βραδύτητα αντίδρασης, όπως έχει συμβεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις άλλων χωρών, όπως η Τουρκία και η Ρωσία. Οι ανεπαίσθητες ενοχλήσεις που προκαλούν τα μέτρα των Βρυξελλών περισσότερο αντιδράσεις προκαλούν στις θιγόμενες από αυτά πρωτεύουσες πάρα αποτελέσματα.

Ο περίγυρος των κρατών της ΕΕ κυριαρχείται από ευκρινείς φάρους ολοκληρωτισμού με τους κκ Λουκασένκο, Πούτιν και Ερντογάν να έχουν διαμορφώσει Συντάγματα στα μέτρα τους διαιωνίζοντας την  παρουσία στο πολιτικό προσκήνιο. Όπως ο αλήστου μνήμης Πινοτσέτ που προχώρησε στο εφεύρημα της ισόβιας γερουσιαστικής ιδιότητας προκειμένου να εξασφαλίσει την ισόβια ασυλία.

Ορθά οι δυτικοί σκέφτονται τη λήψη μέτρων κατά του σοβιετικής κοπής Λευκορώσου ηγέτη τον οποίο απροσχημάτιστα δικαιολογεί η Μόσχα! Την ίδια όμως στιγμή το τυραννικό τουρκικό καθεστώς επιδίδεται για πολλοστή φορά σε δίωξη των λειτουργών του Τύπου. Τη φορά αυτή στρέφεται κατά του δημοσιογράφου Μουσάμπ Τουράν που τόλμησε να αναφερθεί σε σκάνδαλο διαφθοράς που φέρεται να  έχει σχέση με τον Σουλειμάν Σοϊλού, υπουργό εσωτερικών της χώρας. Ο δημοσιογράφος δεν διώχθηκε από την Εισαγγελία αλλά η τελευταία ειδοποιήθηκε από τον ίδιο τον εργοδότη του, το πρακτορείο Αναντολού, “για πολιτική προπαγάνδα και παραβίαση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας”. Ακραίο σύμπτωμα ακραίας καταπίεσης.

Ο περίγυρος της ΕΕ δεν είναι χώρος παιδιάς και ευδοκίμησης δικτατόρων

Αυτό που οι πολίτες της Ευρώπης αναμένουν μετά τη λευκορωσική αεροπειρατεία είναι η λήψη πραγματικά σκληρών μέτρων και όχι τον εικονικό κολασμό του καθεστώτος Λουκασένκο που εξακολουθεί να καταρρακώνει κάθε έννοια δημοκρατίας και ελευθεριών όντας βέβαιο ότι τα μέτρα των Βρυξελλών δεν θα είναι παρά θωπείες. Και αυτό διότι στις παρυφές της ΕΕ οι αυταρχικοί ηγέτες θάλλουν. Όμως και στο εσωτερικό της κινούνται σκοτεινοί  ταγοί εκμεταλλευόμενοι τον κανόνα της ομοφωνίας για την λήψη αποφάσεων, υψώνοντας την κακόφωνη αρνησικυρία τους και βραχυκυκλώνοντας τη λειτουργία της Ένωσης. Και αν σκεφθεί κανείς πόσοι άλλοι καραδοκούν να εκμεταλλευθούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια -όπως συμβαίνει ακόμα και στην ίδια τη Γαλλία όπου κάποιοι εν ενεργεία στρατηγοί επαγγέλλονται στρατιωτικές παρεμβάσεις συνεπικουρούμενοι από τη διεκδικήτρια του προεδρικού θώκου Μαρίν Λεπέν – τότε ασφαλώς θα συμπεράνει πως αυτή είναι η στιγμή για αντιδράσεις. Συστηματικές, αυστηρές, μακράς διάρκειας και με την απειλή της επανάληψής τους σε περίπτωση υποτροπής.

Τα κακά παραδείγματα είναι καιρός να αρχίσουν να πατάσσονται αποφασιστικά. Ο περίγυρος της ΕΕ δεν είναι χώρος παιδιάς και ευδοκίμησης δικτατόρων. Η ευρωπαϊκή αδράνεια θα τους αποθρασύνει ενώ ο ιός του ολοκληρωτισμού αυτών των καθεστώτων μπορεί να εξελιχθεί σε πανδημία ικανή ίσως να κλονίσει ό,τι επαιρόμαστε πως οικοδομήσαμε τις τελευταίες επτά δεκαετίες.

_{*Ο Γιώργος Κακλίκης είναι Πρέσβης επί Τιμή – ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ,}

_{* η αναδημοσίευση του άρθρου γίνεται με τη σύμφωνη γνώμη του συγγραφέα του}