Μετά τις ραγδαίες εξελίξεις των τελευταίων ημερών, το τοπίο γύρω από τη ΔΕΘ άλλαξε. Οι διαδοχικές αλλαγές στάσης του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, του Πρωθυπουργού και τελευταίας της ίδιας της διοίκησης της ΔΕΘ, δείχνουν ότι το real estate σκέλος της επιχειρούμενης ανάπλασης, δηλαδή η κατασκευή εμπορικού κέντρου και ξενοδοχείου, έφυγαν από το τραπέζι – τουλάχιστον στα λόγια. Επιπλέον, παρά την επιμονή του κ. Αγγελούδη ότι η “Σίνδος δεν υπάρχει”, η πρότασή του για ένα μόνο -αντί για τρία- εκθεσιακά περίπτερα, υποδεικνύει σαφώς ότι θα πρέπει να φτιαχτεί και δεύτερος εκθεσιακός χώρος εκτός.

Οι ανατροπές αυτές δεν θα ήταν εφικτές χωρίς τη δυναμική παρέμβαση της κοινωνίας. Το “επιχειρηματικό κέντρο” ήταν στον πυρήνα της σχεδιαζόμενης ανάπλασης εδώ και δώδεκα χρόνια, ως το κίνητρο για τη συμμετοχή ιδιώτη επενδυτή. Οι όροι της εκχώρησής του, όπως καταγγέλλουμε από την αρχή, ήταν σκανδαλωδώς χαριστικοί. Αν έφυγε, έφυγε γιατί το διώξαμε.

Δεν μένουμε όμως εδώ. Η Οργανωτική Επιτροπή Δημοψηφίσματος έχει καταθέσει μια πλήρη πρόταση, όπως αυτή αποτυπώνεται με σαφήνεια στο προτεινόμενο ερώτημα, η οποία παραμένει η μόνη που μπορεί να βγάλει την πόλη από το αδιέξοδο. Ακόμα και μετά τις πρόσφατες εξελίξεις και τη διαφαινόμενη αφαίρεση του “επιχειρηματικού κέντρου”, τρία καθοριστικά σημεία ξεχωρίζουν την πρόταση αυτή, από τη διαφαινόμενη στάση της κυβερνητικής πλευράς:

1. Πρέπει να δημιουργηθεί νέος εκθεσιακός χώρος έξω από το κέντρο – και “έξω” σημαίνει στη Σίνδο, αφού εκεί κατέληξαν οι μελέτες δεκαετιών. Αλλιώς, η πίεση για παραπάνω δόμηση στο κέντρο και οι επιπτώσεις από τις βαριές εκθεσιακές δραστηριότητες θα παραμείνουν αφόρητες.

2. Στο ιστορικό εκθεσιακό κέντρο δεν πρέπει να χτιστεί κανένα νέο κτίριο – πρέπει να διατηρηθούν και να αποκατασταθούν τα ιστορικά περίπτερα. Το γκρέμισμα και χτίσιμο είναι μια παράλογη, ξεπερασμένη και περιβαλλοντικά εγκληματική πρακτική.

3. Ακόμα και χωρίς το “επιχειρηματικό κέντρο”, ο κίνδυνος της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΘ παραμένει: είτε με την ανάπλαση μέσω ΣΔΙΤ, είτε με την εκχώρηση του ίδιου του εκθεσιακού έργου. Για αυτό, ό,τι γίνει πρέπει να γίνει με δημόσια χρηματοδότηση και η ΔΕΘ να παραμείνει δημόσια.

Τα σημεία αυτά, όπως προκύπτουν άμεσα από το προτεινόμενο ερώτημα, ανοίγουν τον δρόμο για δύο ακόμα σημαντικές διεκδικήσεις:

α. Ο χώρος τη ΔΕΘ να φύγει από τα χέρια του Υπερταμείου, το οποίο δομικά ενδιαφέρεται μόνο για το κέρδος, και να επιστρέψει εκεί που ανήκει, δηλαδή στην πόλη και σε δημόσια ιδιοκτησία.

β.Το Προεδρικό Διάταγμα που νομιμοποίησε το έωλο Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο, το οποίο άλλωστε εκκρεμεί δικαστικά, ενώ έχει ήδη ξεπεραστεί από τις εξελίξεις, πρέπει να καταργηθεί οριστικά.

Ο μόνος δρόμος για να επιτύχει η πόλη τα παραπάνω, αλλά και να εξασφαλίσει όσα έχει ήδη κατακτήσει, είναι αυτός που ακολουθήσαμε ως τώρα: της μαζικής, κοινωνικής κινητοποίησης μέσω της πρωτοβουλίας για το πρώτο δημοτικό δημοψήφισμα. Ήδη, οι υπογραφές φτάνουν τις 18.000, ξεπερνώντας τα ¾ του απαιτούμενου στόχου.

Από την πρώτη μέρα, η καμπάνια για το δημοψήφισμα άλλαξε τους όρους της συζήτησης. Μετατόπισε το πλαίσιο, ανάγκασε φορείς να πάρουν θέση, αποκάλυψε ρωγμές στο επίσημο αφήγημα.

Και αυτή η μετατόπιση δεν έγινε από “ειδικούς”, αλλά από την κοινωνία της πόλης: κατοίκους, συλλογικότητες, επιστημονικούς φορείς, νέους ανθρώπους που μιλούν για τη Θεσσαλονίκη του μέλλοντος και διεκδικούν λόγο στο παρόν.

Κανένας τεχνοκράτης, κανένας δήμαρχος και κανένα Υπουργείο δεν έχει δικαίωμα να παρακάμπτει αυτή τη φωνή!, όπως καταλήγει η ανακοίνωση της Επιτροπής Δημοψηφίσματος.