Για τη γυναίκα στη λογοτεχνία, αλλά και για τις προσωπικές εμπειρίες από τη γνωριμία της με σπουδαίες γυναικείες μορφές, όπως η Σιμόν ντε Μποβουάρ, η Μαργαρίτα Γιουρσενάρ, η Βαλεντίνα Τερέσκοβα και η Έλλη Αλεξίου μίλησε η Εύα Νικολαΐδου, δημοσιογράφος, συγγραφέας και υποψήφια βουλευτής με το ΚΚΕ στην Α’ Θεσσαλονίκης στην εκδήλωση που διοργάνωσε το Τμήμα Πολιτισμού της ΚΟ Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ με θέμα «Η γυναίκα στη λογοτεχνία, η γυναίκα δημιουργός, μούσα, ηρωίδα, αναγνώστρια της λογοτεχνίας».

Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στην 8η Μάρτη, Ημέρα της Γυναίκας, και φιλοξενήθηκε στην αίθουσα «Μανόλης Αναγνωστάκης» του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης την Κυριακή 26 Μάρτη.

Μετά την παρουσίαση της κας Νικολαΐδου έκαναν παρεμβάσεις λογοτέχνιδες της Θεσσαλονίκης οι: Χριστίνα Γεωργιάδου, Χλόη Κουτσουμπέλη, Ευτυχία – Αλεξάνδρα Λουκίδου, Δήμητρα Μήττα, Μαρία Πολίτου, Ρία Φελεκίδου και Χριστίνα Ζωικίδου.

«Η λογοτεχνία υπήρξε χώρος χειραφέτησης», τόνισε η Εύα Νικολαΐδου, «ήταν ο προθάλαμος, για να φτάσουμε στα άδυτα του προβλήματος. Το βαθμό ισοτιμίας που πετύχαμε το χρωστάμε και στις γυναίκες συγγραφείς».

Αναφέρθηκε, επίσης, σε γυναίκες ηρωίδες που άξιζαν Νόμπελ, όπως οι τρεις γιαγιάδες που τάιζαν τα μωρά των προσφύγων στη Μυτιλήνη, αλλά και η Δέσποινα Αχλαδιώτη, η γνωστή ως κυρά της Ρω, που, «απομονωμένη σε ένα βράχο στο Καστελόριζο ανεβοκατέβαζε την ελληνική σημαία απέναντι από την Τουρκία». Η ομιλία της διανθίστηκε από αποσπάσματα βιβλίων της για τις γυναίκες που γνώρισε και το παρακάτω απόσπασμα από τις μνήμες της κυράς της Ρω: «Για αυτές τις πατρίδες θέλω να πω, για αυτό το παραπάνω βάρος που γέρνει τις πλάτες όσων πονούν από την ανάμνηση. Δεν ξέρω αν είναι νοσταλγία ή πένθος. Ξέρω μόνο ότι σου σφίγγει την καρδιά και σου αφήνει σημάδια. Αυτό είναι το μυστήριο και με τις καρδιές και με τις πατρίδες. Δεν ξέρεις αν αυτό που τις σημάδεψε είναι μουντζούρα ή σταυρουδάκι. Δεν ξέρεις αν τις λέρωσες ή αν τις σταύρωσες σαν πόρτα την Ανάσταση για ευλογία».

Κεντρικό σημείο της ομιλίας της ήταν η αναφορά της στη συμπλήρωση 80 χρόνων από την ίδρυση της ΕΠΟΝ. Θυμήθηκε ένα περιστατικό που συνέβη στη μητέρα της, που μετέφερε παράνομα προκηρύξεις, όταν ήταν μόλις 12 χρόνων και πρότεινε να αφιερωθεί η εκδήλωση στις άγνωστες και γνωστές ηρωίδες της Αντίστασης που ενσάρκωναν τη λεβεντιά και την αυτοθυσία για την πατρίδα.

Ακολούθησαν παρεμβάσεις από τις λογοτέχνιδες της Θεσσαλονίκης, που καθεμιά προσέγγισε τον ρόλο της γυναίκας στη λογοτεχνία με τη δική της, ιδιαίτερη ματιά. Η Χριστίνα Γεωργιάδου αξιοποίησε την περίπτωση της Ελισάβετ Μαρτινέγκου, για να αναδείξει πλευρές της γυναικείας καταπίεσης και διάβασε το ανέκδοτο ποίημά της με τίτλο «Ανθή». Η Χλόη Κουτσουμπέλη «έδωσε φωνή» σε γυναίκες που «δαιμονοποιήθηκαν, φιμώθηκαν, αδρανοποιήθηκαν» μέσα από τους μύθους και την ιστορία. Η Ευτυχία – Αλεξάνδρα Λουκίδου αναφέρθηκε σε γυναίκες που συναντάμε στη λογοτεχνία, αλλά και σε «εκείνη που καλείται να ξαναγεννήσει τον εαυτό της μέσα από τη γραφή». Η Δήμητρα Μήττα μίλησε για τη γυναίκα που διώκεται, υποφέρει και αγωνίζεται να επιβιώσει, εστιάζοντας στην προσφυγιά και τον κατατρεγμό λογοτεχνικών ηρωίδων. Η Μαρία Πολίτου ανέδειξε τον ρόλο της γυναίκας στο έργο του ποιητή Τόλη Νικηφόρου. Η Ρία Φελεκίδου ανέπτυξε έναν προβληματισμό σχετικά με τη «γυναικεία γραφή» και την κατηγοριοποίηση των λογοτεχνικών έργων με κριτήριο το φύλο. Ακολούθησε η απαγγελία ποιήματος για τη γυναίκα από την Χριστίνα Ζωικίδου.

Η εκδήλωση για τη γυναίκα στη λογοτεχνία αποτελεί συνέχεια της προσπάθειας που έχει ξεκινήσει το Τμήμα Πολιτισμού της ΚΟ Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ να έρθει σε επαφή με τους λογοτέχνες της περιοχής, να γνωρίσει και να αναδείξει το έργο τους το Φλεβάρη του 2022 με την εκδήλωση για τους λογοτέχνες της Θεσσαλονίκης, με συμμετοχή δεκάδων λογοτεχνών.