Η Γαλλία, η Ελλάδα, η Ισπανία και άλλα κράτη μέλη κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να «αυξήσει σημαντικά τις φιλοδοξίες της» όσον αφορά το προτεινόμενο ανώτατο όριο τιμών φυσικού αερίου της ΕΕ, ενόψει της έκτακτης συνόδου των 27 υπουργών Ενέργειας της Ένωσης στις Βρυξέλλες σήμερα (24 Νοεμβρίου).

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την Τρίτη (22 Νοεμβρίου) την πρότασή της για την επιβολή ανώτατου ορίου στις τιμές του φυσικού αερίου, προκαλώντας επικρίσεις από παρατηρητές και κυβερνητικούς εκπροσώπους που τη θεωρούν «ανεφάρμοστη» ή ακόμη και ως «αστείο».

Η Επιτροπή προτείνει την ενεργοποίηση του ανώτατου ορίου εάν η τιμή ανά MWh στον δείκτη TTF (το σημείο αναφοράς για το 80% της αγοράς της ΕΕ) υπερβαίνει τα 275 ευρώ για ένα δεκαπενθήμερο στη σειρά και η διαφορά με την παγκόσμια τιμή του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) είναι ίση ή μεγαλύτερη από 58 ευρώ.

Ωστόσο, εάν η τιμή του φυσικού αερίου έχει ήδη φθάσει τα 275 €/MWh, δεν έχει παραμείνει ποτέ σε αυτό το επίπεδο για ένα συνεχόμενο δεκαπενθήμερο.

«Ακόμη και στο αποκορύφωμα της χειραγώγησης του φυσικού αερίου από τον Πούτιν τον περασμένο Αύγουστο, η τιμή δεν παρέμεινε πάνω από 275 €/MWh για περισσότερο από μία εβδομάδα», υπενθύμισε ο Phuc-Vinh Nguyen, ερευνητής ενεργειακής πολιτικής στο Ινστιτούτο Jacques Delors.

Η πρόταση είναι «ένα αστείο», λέει η Simone Tagliapietra, ερευνήτρια στην οικονομική δεξαμενή σκέψης Bruegel. «Έχουμε τώρα ένα ανώτατο όριο που δεν έχει ανώτατο όριο. Ένα ανώτατο όριο των Βρυξελλών», πρόσθεσε ο Xavier Blas, δημοσιογράφος του Bloomberg για την ενέργεια.

Το μέτρο «δεν προστατεύει σε καμία περίπτωση από την «πολύ γρήγορη αύξηση» των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη», δήλωσε ο Nicolas Goldberg, ανώτερος διευθυντής για την ενέργεια στην εταιρεία συμβούλων Colombus, η οποία είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής αγοράς φυσικού αερίου.

Οι εθνικές κυβερνήσεις στην επίθεση

Ενόψει της σημερινής υπουργικής συνάντησης στις Βρυξέλλες, είναι σαφές ότι οι κυβερνήσεις της ΕΕ και η Επιτροπή βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά.

Ο επίτροπος εσωτερικής αγοράς Thierry Breton, για παράδειγμα, υπερασπίστηκε την πρόταση της Επιτροπής σε συνέντευξή του στον ραδιοτηλεοπτικό φορέα LCI το πρωί της Τετάρτης.

Η συνάδελφός του, αρμόδιος για την ενέργεια, Kadri Simson, εξήγησε ότι το ανώτατο όριο τιμών είναι ένας «μηχανισμός έσχατης ανάγκης για την πρόληψη και, αν χρειαστεί, την αντιμετώπιση επεισοδίων υπερβολικά υψηλών τιμών».

Αλλά για τη Γαλλία είναι σαφές: η Επιτροπή πρέπει να «αυξήσει σημαντικά τις φιλοδοξίες της», καθώς επί του παρόντος δεν ανταποκρίνονται στην «πραγματικότητα της αγοράς», δήλωσε το υπουργείο ενεργειακής μετάβασης της χώρας.

«Κινδυνεύει» μάλιστα να τονώσει την κερδοσκοπία αντί να την περιορίσει, δήλωσε ο Ιταλός υπουργός Περιβάλλοντος Gilberto Pichetto σε συνέντευξή του στο SkyTg24.

Ο Pichetto υποστηρίζει επίσης ότι το πρόβλημα έγκειται περισσότερο στην αδυναμία κάλυψης όλων των αγορών παρά στο επίπεδο του ίδιου του ανώτατου ορίου. Τη θέση αυτή υπερασπίζεται και η γαλλική ένωση φυσικού αερίου, με την οποία επικοινώνησε η EURACTIV Γαλλίας για το θέμα αυτό.

Έναρξη διαπραγματεύσεων

Σύμφωνα με τον Goldberg, ωστόσο, αυτό το «μη λειτουργικό» ανώτατο όριο είναι ένας τρόπος για να «συνεχιστούν οι συζητήσεις», δήλωσε στη EURACTIV Γαλλίας.

«Εναπόκειται στα κράτη μέλη να συζητήσουν το επίπεδο μεταξύ τους», κάτι που θα κάνουν την Πέμπτη στη συνεδρίαση του Συμβουλίου των 27 υπουργών Ενέργειας της ΕΕ.

«Η Επιτροπή θα ακούσει αύριο πολύ σκληρά πράγματα από τη συντριπτική πλειοψηφία των υπουργών», προειδοποίησε η Teresa Ribera, η Ισπανίδα υπουργός Ενέργειας, η οποία, μαζί με άλλα 14 κράτη μέλη της ΕΕ, περίμενε με ανυπομονησία το προτεινόμενο ανώτατο όριο.

Η παρούσα πρόταση είναι «ένα αστείο» και ένας «ορισμός του να κάνεις ‘κάτι’ που δεν θέλεις να κάνεις», προσθέτει ο Jude Kirton-Darling, αναπληρωτής γενικός γραμματέας του συνδικάτου IndustriAll Europe.

Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη για έναν διπλωμάτη της ΕΕ, ο οποίος δήλωσε στη EURACTIV ότι η Επιτροπή κάνει τα πάντα για να «καθυστερήσει σημαντικά» τη διαδικασία.

Προφανώς, «αν διατηρήσουμε αυτό το επίπεδο, είναι εντελώς αναποτελεσματικό», δήλωσε ο Goldberg. Ωστόσο, η θέση αυτή θα μπορούσε να υπερασπιστές από τις «βόρειες χώρες», οι οποίες διστάζουν να θέσουν ανώτατο όριο.

Σύμφωνα με αυτές, ένα ανώτατο όριο θα μπορούσε πράγματι «να τιμωρήσει τον όγκο των παραδόσεων, ο οποίος αποτελεί προτεραιότητα, ιδίως για τη γερμανική βιομηχανία», πρόσθεσε.

Παρέμβαση έκανε και ο υπουργός ενέργειας της Ελλάδας, Κώστας Σκρέκας. Σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες είπε η πρόταση της Κομισιόν είναι “παράλογη” ενώ τόνισε ότι στόχος της Αθήνας σήμερα είναι να επιβεβαιώσει ότι υπάρχει η πλειοψηφία 15 κρατών ώστε να πείσουν την Κομισιόν να ρίξει την ανώτατη τιμή φυσικού αερίου μεταξύ 150-200 ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση, δεν αναμένεται καμία απόφαση σήμερα και από ο,τι φαίνεται θα μετατεθεί για τη συνάντηση των Ευρωπαίων υπουργών ενέργειας στις 19 Δεκεμβρίου.